เทคโนโลยีชีวภาพมีขอบเขตที่กว้างมากครอบคลุมตั้งแต่เทคโนโลยีที่ใช้ในเกษตรกรรมจนถึงอุตสาหกรรม การแพทย์ การผลิตพลังงานและการรักษาสภาวะแวดล้อมของเรา เทคโนโลยีที่ใช้ในการผลิตสัตว์ พืช และจุลินทรีย์ รวมทั้งผลิตผลจากไขมัน เช่น นม น้ำมัน และยารักษาโรค ล้วนจัดเป็นเทคโนโลยีชีวภาพ เทคโนโลยีที่ใช้ในการแปรรูป และเพิ่มคุณค่าของสินค้าต่างๆ ที่มาจากสิ่งมีชีวิต หรือ ที่ใช้หลักการของวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิตล้วนจัดเป็นเทค-โนโลยีชีวภาพเช่นเดียวกัน
วิทยาศาสตร์เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิตหรือวิทยาศาสตร์ชีวภาพ จัดเป็นรากฐานของเทคโนโลยีชีวภาพในปัจจุบัน วิทยาศาสตร์นี้ประกอบด้วยความรู้หลายแขนง ที่สำคัญคือ เคมีของสิ่งมีชีวิต หรือที่เรียกว่า ชีวเคมี อันว่าด้วยส่วนประกอบต่างๆ และการหมุนเวียนเปลี่ยนแปลงของมันความรู้ที่สำคัญอีกแขนงหนึ่ง ซึ่งเป็นรากฐานของเทคโนโลยีชีวภาพ คือ จุลชีวศึกษา อันเป็นความรู้เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดเล็กมากหรือที่เรียกว่าจุลินทรีย์ ซึ่งมีหลายชนิด ที่รู้จักกันดีได้แก่ บัคเตรี รา และไวรัส เป็นต้น
นอกจากจะอาศัยความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพแล้ว เทคโนโลยีชีวภาพยังอาศัยความรู้ด้านวิศวกรรมอีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิศวกรรมกระบวนการ อันหมายถึง การผลิตสินค้าในระดับอุตสาหกรรม รวมทั้งการออกแบบ การสร้างโรงงาน และอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตสินค้าเหล่านี้
เรารู้จักใช้เทคโนโลยีชีวภาพมานานแล้วการปลูกพืชและการเลี้ยงปศุสัตว์ รวมทั้งการผสมและการคัดพันธุ์ อาจจัดเป็นเทคโนโลยีชีวภาพที่เรารู้จักมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ การหมักดองสุราก็ถือได้ว่าเป็นเทคโนโลยีชีวภาพที่ได้มาจากการที่เรารู้จักส่าหมักสุรา ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ชนิดหนึ่งที่นำมาใช้ประโยชน์ตั้งแต่โบราณกาลในปัจจุบัน อุตสาหกรรมหรือกิจการหลายๆอย่าง ล้วนใช้เทคโนโลยีชีวภาพที่เรารู้จักมานานแล้ว เช่น การฟอกหนังสัตว์ การทำขนมจีน การทำน้ำปลาและซีอิ๊ว เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ล้วนจัดเป็นกรรมวิธีที่ผลิตสินค้า อันมีวัตถุดิบที่มาจากสิ่งมีชีวิต นอกจากนี้กรรมวิธีอื่นๆ เช่น กรรมวิธีที่ใช้ในการบำบัดน้ำเสียก็เป็นการนำเทคโนโลยีชีวภาพที่เกี่ยวข้องกับจุลินทรีย์มาใช้ให้เป็นประโยชน์
