ลักษณะของต้นยางพารา - อ่านสารานุกรมไทย

          ต้นยางพาราเป็นต้นไม้ขนาดใหญ่ มีอายุยาวนานเป็นร้อย ๆ ปี  ขณะนี้ยังมีต้นยางป่าอายุมาก ๆ ในป่าลุ่มน้ำอะเมซอนอีกเป็นจำนวนมาก  ต้นที่เจริญเติบโตในประเทศบราซิลและในประเทศข้างเคียง  ลำต้นวัดโดยรอบได้กว่า  ๓  เมตร  บางต้นลำต้นโตถึง  ๕  เมตรเศษ ก็มี  สำหรับความสูงนั้น  ถ้าเป็นต้นที่สมบูรณ์และอยู่ในที่ที่ระบายน้ำได้ดี  จะมีความสูงถึง  ๔๐  เมตร  แต่ต้นที่เอามาปลูกในทวีปเอเชียเล็กลงมาก  ลำต้นของต้นที่ปลูกด้วยเมล็ดจะโตประมาณ  ๑-๒  เมตร  และถ้าเป็นต้นติดตา  ลำต้นจะโตไม่เกิน  ๑  เมตร ส่วนความสูงก็ลดลงเหลือเพียงประมาณ ๑๕-๒๐ เมตรเท่านั้น  ต้นยางมีเปลือกที่น้ำยางจะไหลออกได้หนาประมาณ  ๖.๕ -๑๕ มิลลิเมตร  ทรงต้นที่สมบูรณ์มักจะสูงชะลูด กิ่งแยกมักแยกตั้งขึ้นไปประมาณ  ๔๕  องศาจากลำต้น  ใบมักจะรวมเป็นพุ่มที่ส่วนปลายของกิ่ง  แต่ละก้านใบแยกออกเป็น ๓ ใบ  แต่ละใบใน ๓ ใบกว้างประมาณ ๕-๑๐  เซนติเมตร  และยาวประมาณ ๑๐-๒๐ เซนติเมตร  ในทางพฤกษศาสตร์ได้จัดให้ต้นยางพาราอยู่ในวงศ์ ยูฟอร์  เบียซีอี  (Family Euphorbiaceae)  ในสกุลฮีเวีย (Genus  Hevea) ชนิดบราซิไลเอ็นซิส (Species brasiliensis) ต้นยางฮีเวีย  มีประมาณ  ๒๐  ชนิด  แต่ปรากฏว่า  ฮีเวียบราซิไลเอ็นซิส (Hevea  brasiliensis) เป็นชนิดที่ให้น้ำยางมากที่สุด  และเนื้อยางก็มีคุณสมบัติทางวิทยาศาสตร์ดีกว่ายางชนิดอื่น ๆ  จึงปลูกกันแต่พันธุ์ฮีเวียบราซิไลเอ็นซิส ซึ่งเรียกว่า  ต้นยางพารา  เท่านั้น
          ต้นยางพาราชอบขึ้นในดินร่วน  ซึ่งมีการระบายน้ำใต้ผิวดินดี  และดินนั้นควรมีความเป็นกรดมี pH  ระหว่าง ๔-๕.๕  ต้องการฝนพอสมควร  ขนาดปีละประมาณ ๒,๐๐๐-๒,๕๐๐ มิลลิเมตร  หรือประมาณ ๘๐-๑๐๐ นิ้ว เฉลี่ยตกได้สม่ำเสมอกันทุกเดือนได้มากเท่าใดยิ่งดี  เพราะยางพาราต้องการความชื้นสูง อุณหภูมิอยู่ในระดับ  ๗๕-๘๐  องศาฟาเรนไฮต์ จึงเหมาะที่จะปลูกในระหว่างเส้นขนาน  ๒๘  องศาเหนือ  และ ๒๘  องศาใต้  เช่นเดียวกันกับที่ขึ้นอยู่ในอเมริกากลางและอเมริกาใต้อันเป็นถิ่นเดิม ไม่ควรปลูกในที่สูงกว่าระดับน้ำทะเล  ๑,๐๐๐  ฟุต รากของต้นยางมีรากแก้วค่อนข้างตื้น  ลึกลงไปไม่เกิน ๑.๕-๒ เมตร   มีรากเล็กแผ่หากินไปตามผิวดินเป็นส่วนใหญ่  ที่ใดมีลมจัดมักจะล้มง่าย  ต้นยางพาราทั้งที่ปลูกด้วยเมล็ดหรือต้น ติดตา  จะกรีดเอาน้ำยางได้ตั้งแต่อายุ  ๕-๖  ปีขึ้นไป  ถ้ากรีดเปลือกด้วยความระมัดระวังจะกรีดหารายได้นานกว่า ๓๐ ปี สาเหตุที่ชอบปลูกต้นยางพารากันมาก  ก็คือ   ต้นยางพาราให้ผลิตผลสม่ำเสมอทุกปี และให้น้ำยางได้ทุกวัน แต่จะต้องรู้จักถนอมกรีด เพื่อให้ได้น้ำยางมากและนานปี
          ได้กล่าวมาแล้วว่า สวนยางของประเทศไทยที่ปลูกอยู่ในปัจจุบันนี้  ส่วนใหญ่เป็นสวนยางพันธุ์เลว  เพราะใช้เมล็ดที่เก็บจากโคนต้นทำพันธุ์ปลูกต่อ ๆ  กันมาเป็นเวลาหลายสิบปี  แม้จนกระทั่งปัจจุบันนี้  ก็ยังมีเจ้าของสวนยางอีกจำนวนมากยังปลูกด้วยเมล็ด หรือต้นกล้าที่เก็บมาจากใต้ต้นยาง  ต้นยางพันธุ์เลวให้ผลน้อยกว่าหลายเท่าถ้าเทียบกับต้นยางพันธุ์ดี ฉะนั้น  ในการปลูกสร้างสวนยางพารา  จะต้องปลูกด้วยยางพันธุ์ที่ดี