เพลงมหาชัยเป็นเพลงเกียรติยศใช้ในพิธีที่สมเด็จพระบรมราชกุมารี หรือสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ พระบรมราชวงศ์ชั้นสมเด็จเจ้าฟ้าและพระวรราชาทินัดดามาตุ เสด็จฯ หรือเสด็จเป็นประธานในพิธี ทั้งเวลาเสด็จฯ มาถึง หรือเสด็จมาถึง และเวลาเสด็จฯ กลับ หรือเสด็จกลับ
สำหรับทำนองเพลงนั้น สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงพระนิพนธ์ดัดแปลงขึ้นจากเพลงมหาชัยของเดิม ซึ่งเป็นเพลงหน้าพาทย์ลำดับที่ ๕ ในเพลงเรื่องทำขวัญให้มีทวงทำนองเป็นเพลงสากล เมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๓๓ ขณะทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงกลาโหม เพื่อให้วงดุริยางค์ทหารบกนำไปบรรเลง ต่อมาสมเด็จฯ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ได้ทรงดัดแปลงแก้ไขทำนองเพลงของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ให้มีจังหวะกระชับและกะทัดรัดขึ้น ปรากฏว่าเป็นที่นิยมใช้บรรเลงกันอย่างแพร่หลายต่อมาตราบจนปัจจุบัน
