วิธีการสหกรณ์ได้ถูกค้นพบและนำมาปฏิบัติให้เกิดประโยชน์แก่โลก ตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ ๑๘ ซึ่งเป็นยุคแห่งการปฏิวัติอุตสาหกรรม ที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม มีการคิดค้นประดิษฐ์เครื่องมือและเครื่องจักรแทนการใช้แรงงานคน สามารถผลิตสินค้าได้เป็นจำนวนมาก และรวดเร็ว การคมนาคมติดต่อเพื่อนำผลิตผลไปสู่ผู้บริโภคก็สะดวกรวดเร็ว จึงเกิดความเดือดร้อนแก่กรรมกรในโรงงานต่างๆ เป็นจำนวนมาก และยังเพิ่มมากขึ้นเมื่อผู้ประกอบการรายย่อยไม่สามารถรักษากิจการไว้ได้เนื่องจากไม่มีเงินทุนที่จะซื้อเครื่องมือเครื่องใช้มาใช้ในโรงงานจึงต้องเลิกหรือขายกิจการให้แก่ผู้มีทุนทรัพย์มากกว่า ส่วนตนเองและกรรมกรก็กลายสภาพเป็นคนงานในโรงงานนั้นต่อไป
จากเหตุการณ์บีบคั้นต่างๆ ดังกล่าว รวมกับความดิ้นรนเพื่อความอยู่รอด จึงพยายามแสวงหายุทธวิธีที่จะพยุงฐานะของตน ด้วยการรวมเป็นสมาคมสงเคราะห์บ้าง เสนอให้นำเอาวิธีการเศรษฐกิจอย่างอื่นมาใช้บ้าง เช่น ให้เลิกกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของเอกชนเสียทั้งหมด โดยให้รัฐเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์เอง และให้บุคคลที่เกี่ยวข้องได้รับส่วนแบ่งอย่างยุติธรรม หรือให้ถือว่าผลประโยชน์ส่วนรวมของชุมชนต้องอยู่เหนือผลประโยชน์ส่วนบุคคล ซึ่งต้องมีมาตรการที่เข้มงวดมากจึงจะสามารถปฏิบัติได้ และถ้าเป็นไปได้ก็ให้รัฐเป็นเจ้าของที่ดินและทุน ซึ่งเป็นปัจจัยการผลิตที่สำคัญวิธีการทั้ง ๒ อย่างนี้ กระทบกระเทือนต่อผู้ที่ต้องเสียประโยชน์อย่างมาก และเป็นการปิดกั้นสิทธิมนุษยชน จึงมีบางฝ่ายพิจารณาเห็นว่าทั้งระบบการแข่งขันแบบเสรีนิยมและการยึดกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินต่างๆ นั้น ไม่อาจช่วยให้เกิดความเป็นธรรมแก่สังคมได้ หลักการในระบบสหกรณ์น่าจะช่วยแก้ไขปัญหาได้ดีกว่า เพราะผู้ผลิตรายย่อยที่ได้รับความเดือดร้อนจะร่วมมือและช่วยเหลือซึ่งกันและกันดำเนินการเพื่อแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจและสังคมของผู้ที่มีความยากจนเดือดร้อน ทำให้มีฐานะดีขึ้น เกิดความสงบสุขในสังคม โดยได้กำหนดวิธีปฏิบัติและหลักการดำเนินการอย่างเหมาะสมทำให้เกือบทุกประเทศทั่วโลกใช้สหกรณ์เป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม ประชาชนส่วนใหญ่ที่ประสบความยากลำบากได้แก่ เกษตรกร ในปัจจุบันแม้จะมีสหกรณ์การเกษตรกระจายอยู่ตามอำเภอต่างๆ ทุกจังหวัดทั่วประเทศแล้วก็ตาม แต่จำนวนเกษตรกรที่เป็นสมาชิกสหกรณ์นั้นยังมีจำนวนน้อย ทำให้ไม่สามารถแก้ไขปัญหาความยากลำบากให้หมดสิ้นไปได้การที่จะแก้ไขปัญหาความยากจนให้หมดไปได้นั้นจะต้องดำเนินการในเรื่องสหกรณ์อย่างจริงจังและทั่วถึง และจะต้องร่วมมือกันอย่างหนักแน่นปราศจากความขัดแย้งใดๆ ที่สำคัญเหนือสิ่งใดก็คือ ความตั้งใจในการลงมือปฏิบัติจริงของเกษตรกร ในอดีตที่ผ่านมาเคยมีการกล่าวว่าสหกรณ์ไม่อาจแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจของเกษตรกรได้ เพราะผู้พูดมีความเข้าใจว่าเมื่อมีสหกรณ์แล้วจะเป็นแก้วสารพัดนึก บันดาลความสำเร็จให้เกิดขึ้นได้ แต่ความเป็นจริงแล้ว คำว่า "สหกรณ์" เป็นเพียงนามธรรม จะไม่เกิดประโยชน์อย่างใดถ้าไม่มีการปฏิบัติตามหลักการอย่างถูกต้องและจริงจัง
อุดมการณ์ หลักการ และวิธีการสหกรณ์นั้น สอนให้คนรู้จักการเผื่อแผ่ เอื้ออารี รักสันติรู้จักร่วมกันคิด ร่วมกันทำ เคารพกฎเกณฑ์ เป็นนักประชาธิปไตย มีความขยันอดทน รู้จักออมทรัพย์เพื่อให้พึ่งตนเองได้ มีความสามัคคีปรองดองกันในสังคม ดังนั้นหากเกษตรกรได้มีการรวมตัวกันในรูปสหกรณ์แล้ว เชื่อมั่นได้ว่าปัญหาความยากจนของเกษตรกรในชนบทจะหมดสิ้นไป และ ความเจริญรุ่งเรืองจะมาสู่ประเทศชาติอย่างแน่นอน
การช่วยเหลือเกษตรกรให้มีฐานะดีขึ้นนั้นจะต้องช่วยให้เกษตรกรรู้จักการพึ่งตนเอง ช่วยเหลือซึ่งกันและกันอย่างเข้มแข็ง เปรียบเสมือนการขว้างฟางข้าว ฟางแต่ละเส้นนั้นถึงแม้จะใช้ผู้ที่มีกำลังแข็งแรงสักปานใดก็ไม่สามารถขว้างไปให้ไกลได้ แต่ถ้านำฟางแต่ละเส้นมามัดรวมกันเป็นกำก็จะสามารถขว้างให้ไกลได้ตามความต้องการฉันใด เกษตรกรผู้อ่อนแอแต่ละคนจะไม่สามารถผ่านอุปสรรคไปได้เลยถ้าหากไม่ร่วมมือกันอย่างแน่นหนาและมั่นคงฉันนั้น นั่นคือ เกษตรกรต้องร่วมมือกันดำเนินงานในรูปของสหกรณ์
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน ทรงสนพระราชหฤทัยและทรงห่วงใยในการพัฒนาชนบทเป็นอย่างยิ่ง จึงได้มีโครงการพัฒนาชนบทตามพระราชดำริหลายโครงการ แต่ละโครงการมุ่งหมายที่จะพัฒนาให้ประชาชนพึ่งตนเองได้เป็นสำคัญและจะต้องมีสหกรณ์เข้าไปเป็นงานส่วนหนึ่งของโครงการ โครงการสหกรณ์ตามพระราชดำริมีหลายโครงการ โครงการที่สำคัญ เช่น ตั้งอยู่ที่ตำบลหนองโพอำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เป็นสหกรณ์ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานโรงงานแปรรูปผลิตภัณฑ์นมสด ซึ่งเดิมดำเนินงานในรูปของบริษัทผลิตภัณฑ์นมหนองโพราชบุรี จำกัด (ในพระบรมราชูปถัมภ์) เมื่อทรงเห็นว่าสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี จำกัด ได้ดำเนินงานมาด้วยดีเป็นปึกแผ่นมั่นคงพอสมควร โรงงานแปรรูปผลิตภัณฑ์นมสดนี้ควรจะเป็นสมบัติโดยตรงของสมาชิกตามที่ได้พระราชทานพระราชดำรัสแก่สมาชิกสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี จำกัด เมื่อวันที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๑๓ ว่า "...วิธีที่จะให้ผู้ผลิตนมโคสามารถจำหน่ายนมได้ มีทางเดียวคือ ตั้งโรงงานแล้วให้โรงงานนั้นเป็นของ ผู้ผลิต มิใช่ว่าบริษัทฝรั่ง หรือญี่ปุ่นมาลงทุนสร้างโรงงานแปรสภาพวัตถุดิบให้เป็นสินค้าต่อไป ความคิดเช่นนั้น เป็นความคิดที่เรารับไม่ได้ เพราะว่าเกิดเรื่องอยู่เสมอที่จะ ต้องมีการทะเลาะวิวาทระหว่างผู้ผลิต คือผู้ผลิตนมโคกับผู้ที่แปรสภาพมาเป็นนมกระป๋อง เป็นนมผงเนยแข็ง เนยสด หรือเนยอะไรก็ตาม คือถ้าตั้งเป็นบริษัทแปรสภาพนี้และขายนมสดจะต้องเกิดเรื่องอยู่เสมอแต่ถ้าผู้ที่ผลิตวัตถุดิบกับผู้ที่แปรสภาพเป็นเจ้าของเดียวกันจะไม่เกิดปัญหา เพราะว่าทำกันเอง แต่การทำกันเองนี้มีความลำบากอยู่ที่ต้องมีวินัยอยู่มากต้องมีความเสียสละเพื่อส่วนรวมของกิจกรรมอย่างสำคัญ ถ้าตั้งโรงงานในรูปสหกรณ์ได้ก็จะเป็นการดี แต่ถ้าสร้างในรูปโรงงานสหกรณ์ไม่ได้ด้วยเหตุใดก็ตามก็เห็นควรเลิกล้มกิจการ..."
พระองค์จึงได้พระราชทานโรงงานให้แก่สหกรณ์รับดำเนินการต่อไป เมื่อวันที่ ๑๖ ตุลาคม ๒๕๑๘ และทรงรับไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ด้วย
