ข้าวโพดเป็นธัญพืชสำคัญอย่างหนึ่งของโลก รองจากข้าวเจ้าและข้าวสาลี นับเป็นพืชอาหารหลักที่ใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง ในต่างประเทศ เช่น เม็กซิโก อินเดีย อินโดนีเซีย อิตาลี ประชาชนรับประทานข้าวโพดเป็นอาหารประจำวัน ในรูปต่าง ๆ กัน นอกจากใช้เป็นอาหารมนุษย์ และสัตว์โดยตรงแล้ว เมล็ดข้าวโพดและส่วนอื่น ๆ เช่น ต้น ใบและซัง ยังใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมได้หลายชนิด เมล็ด อาจนำมาสกัดน้ำมัน น้ำตาล และทำแป้ง น้ำตาลที่สกัดจากเมล็ดใช้ทำสารเคมี วัตถุระเบิด สีย้อมผ้า แป้ง ใช้ทำสบู่ หมึก กาว น้ำมัน นอกจากใช้รับประทานแล้ว ยังใช้ทำสีทาบ้าน ยาขัดเงา ลำต้นและใบใช้ทำกระดาษ กระดาษอัด ซังใช้ทำจุกขวด กล้องยาสูบและเชื้อเพลิง ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมที่สำคัญ ๆ ซึ่งใช้ข้าวโพดเป็นส่วนประกอบ มีประมาณกว่า ๕๐๐ ชนิด สำหรับในประเทศไทย ข้าวโพดที่ผลิตได้เกือบทั้งหมดส่งไปจำหน่ายต่างประเทศ การใช้ข้าวโพดเป็นอาหารสัตว์และอาหารมนุษย์มีน้อย
ประเทศไทยมีการปลูกข้าวโพดมาช้านานแต่ปริมาณเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เพิ่งจะเริ่มปลูกกันอย่างจริงจังเมื่อยี่สิบกว่าปีมานี้เอง และปริมาณการผลิตได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ ผลิตผลทั้งประเทศมีเพียง ๓.๗๓ ตัน แต่ในปี พ.ศ. ๒๕๒๖ เพิ่ม
ขึ้นเป็น ๓.๘๘ ล้านตัน ทั้งนี้เนื่องจากตลาดต่างประเทศต้องการมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ญี่ปุ่น ไต้หวัน ฮ่องกง และสิงคโปร์ มูลค่าส่งออกเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนในปี ๒๕๒๕ คิดเป็นมูลค่าส่งออก ๖,๓๕๕ ล้านบาท ในปัจจุบันข้าวโพดได้เลื่อนอันดับจากพืชที่ไม่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ มาเป็นพืชที่มีความสำคัญใกล้เคียงกับข้าวเจ้าและยางพารา ซึ่งเป็นสินค้าออกที่สำคัญเก่าแก่ของประเทศไทยมาช้านาน
ประเทศที่ผลิตข้าวโพดมาก ได้แก่ สหรัฐอเมริกา รุสเซีย เม็กซิโก สหภาพแอฟริกาใต้ อาร์เจนตินา รูเมเนีย และโกสลาเวีย ในปี พ.ศ. ๒๕๒๕ สหรัฐอเมริกาผลิตได้ ๒๑๓ ล้านตัน เม็กซิโก ๑๒ ล้านตัน รุสเซีย ๑๒.๕ ล้านตัน สหภาพแอฟริกาใต้ ๘.๓ ล้านตัน และประเทศไทยในปีเดียวกันเพียง ๓ ล้านตัน อย่างไรก็ตาม ปริมาณส่งข้าวโพดออกของประเทศไทยอยู่เป็นอันดับสี่ของโลกรองจากสหรัฐอเมริกา อาร์เจนตินา และฝรั่งเศส ที่เป็นดังนี้เนื่องจาก การใช้ข้าวโพดในประเทศมีน้อย ข้าวโพดที่ผลิตได้ประมาณร้อยละ ๗๐ ส่งออกจำหน่ายต่างประเทศ
