ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ มีการสร้างพระราชวังขึ้นหลายแห่งในแต่ละรัชกาล ทั้งในกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด วัตถุประสงค์ในการสร้างแตกต่างกันไป พระราชวังในกรุงเทพมหานคร จำแนกได้ดังนี้
พระราชวังในสมัยรัชกาลที่ ๑
สมัยรัชกาลที่ ๑ มีการสร้างพระราชวังขึ้น ๓ แห่ง ได้แก่
๑. พระบรมมหาราชวัง (วังหลวง)
๒. พระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า)
๓. พระราชวังบวรสถานพิมุข (วังหลัง)
พระราชวังในสมัยรัชกาลที่ ๔
ในสมัยรัชกาลที่ ๔ มีการสร้างพระราชวังขึ้นหลายแห่งทั้งในกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด ทั้งนี้เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อครั้งยังทรงผนวช ได้เสด็จธุดงค์ไปยังจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ ทรงรับทราบทุกข์ร้อนของประชาชนด้วยพระองค์เอง เมื่อเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ จึงมีพระราชประสงค์จะเสด็จเยี่ยมเยียนราษฎรดังที่ทรงเคยปฏิบัติมา จึงได้สร้างพระราชวังขึ้นที่ต่างจังหวัด หรือบูรณะพระราชวังเดิมที่มีมาตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา เพื่อใช้เป็นที่ประทับด้วยวัตถุประสงค์ดังกล่าว
พระราชวังในสมัยรัชกาลที่ ๕
สมัยรัชกาลที่ ๕ เป็นสมัยที่มีความเจริญก้าวหน้าอย่างมากมาย ตั้งแต่มีการขยายตัวของกรุงเทพฯ ไปทางด้านทิศเหนือพร้อมทั้งตัดถนนหนทางไปเชื่อมยังส่วนที่ขยายตัวนั้น มีการสร้างอาคารสถานที่ราชการขึ้นใหม่ๆ หลายแห่ง และที่สำคัญคือการสร้างพระราชวังขึ้นใหม่ที่นอกเขตกำแพงเมืองทางด้านทิศเหนือ เปรียบเสมือนการเปิดประตูเมืองไปสู่ความเจริญยุคใหม่ตามแบบตะวันตก
