เมื่อมีการศึกษาพระพุทธศาสนาอย่างกว้างขวาง ผู้รู้ภาษาบาลีก็ได้แปลข้อความต่าง ๆในพระไตรปิฎกออกเป็นภาษาในชาติของตนแพร่หลายขึ้น ในประเทศไทยมีการศึกษาพระไตรปิฎกมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี และได้มีการแปลบางส่วนแห่งพระไตรปิฎกเป็นภาษาไทยสืบต่อกันมาจนถึงสมัยกรุงศรีอยุธยากรุงธนบุรี และกรุงรัตนโกสินทร์ แต่มิได้แปลจนจบครบชุด อาจกล่าวได้ว่าการแปลพระไตรปิฎกภาษาบาลีเป็นภาษาไทยได้กระทำกันจนครบชุดในสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ นี้เอง เมื่อคณะสงฆ์ปรารภงานฉลอง ๒๕ ศตวรรษแห่งพระพุทธศาสนา ได้ตั้งคณะกรรมการขึ้นจัดแปลและพิมพ์ขึ้นสำเร็จสมบูรณ์ทั้ง ๔๕ เล่มภายหลังงานฉลอง พ.ศ. ๒๕๐๐ แห่งพระพุทธศาสนา ต่อมาได้มีการจัดพิมพ์ซ้ำอีกและมีการ แก้ไขเพิ่มเติมเพื่อให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น นอกจากนั้นมหามกุฎราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ก็ได้จัดพิมพ์พระไตรปิฎกพร้อมทั้งคำอธิบาย พระไตรปิฎกที่เรียกว่าอรรถกถา แปลเป็นภาษาไทยรวม ๙๑ เล่มจบบริบูรณ์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชรัชกาลที่ ๙ ในวโรกาสที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๕ รอบ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๐ และได้จัดให้พระราชทานแก่ผู้แทนองค์การพระพุทธศาสนาทั่วโลก ซึ่งได้รับเชิญให้มาร่วมเฉลิมฉลองในวโรกาสนี้อนึ่ง ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชนี้ ยังได้มีผู้จัดทำและจัดพิมพ์พระไตรปิฎกฉบับย่อความให้เหลือแต่สาระสำคัญจากพระไตรปิฎกภาษาบาลี ๔๕ เล่มให้รวมเป็นเพียงเล่มเดียวในภาษาไทยอีกด้วย
