ภาพหรือตัวอักษรที่ปรากฏบนจอภาพอาศัยหลักการสร้างจุดเล็กๆ เรียงกัน โดยแต่ละจุดเล็กๆ นี้เรียกว่าพิกเซล (pixel-picture element) ความละเอียดของการแสดงภาพหรือตัวอักษร ขึ้นอยู่กับจำนวนพิกเซลที่ปรากฏบนจอภาพ หากภาพหรือตัวอักษรประกอบด้วยพิกเซลจำนวนมากก็จะได้ภาพที่ละเอียดมาก
การประกอบของพิกเซลเล็กๆ เพื่อเป็นตัวอักษรนี้อยู่ในตารางที่เป็นเมทริกซ์ (matrix) ขนาด ๘ x ๘ หรือเท่าไรแล้วแต่ความสามารถในการกำหนดรายละเอียด การแสดงตัวอักษรไทยบนตารางขนาดกว้าง ๘ จุด สูง ๑๖ จุดจะได้ตัวอักษรที่ค่อนข้างให้รายละเอียดได้มาก ทั้งนี้เพราะอักษรไทยมีรูปแบบรายละเอียดมาก เช่น ตัวอักษร ฎและ ฏ จะต่างกันเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
การแสดงอักษรบนจอภาพ ที่ใช้กันในระบบคอมพิวเตอร์จะมีจำนวนบรรทัด ๒๔ บรรทัด แต่ละบรรทัดแสดงได้ ๘๐ ตัวอักษร การบรรจุตัวอักษรใดลงไป สามารถบรรจุลงในช่องเหล่านี้ เพื่อประกอบกันเป็นข้อความตามต้องการ อย่างไรก็ดี ตัวอักษรไทยประกอบด้วย ๔ ระดับดังได้กล่าวมาแล้ว จึงมีเทคนิควิธีการในการแสดงผลได้หลายรูปแบบ ซึ่งขึ้นอยู่กับวิธีการที่ผู้พัฒนาได้จัดทำขึ้น
การแสดงตัวอักษร จะต้องอาศัยหน่วยความจำในการเก็บรหัสที่จะแสดง ณ ตำแหน่งต่างๆ เช่น ถ้าต้องการแสดงตัวอักษร ก ก็จะเก็บรหัส ก ไว้ในตำแหน่งที่ตรงกับช่องที่แสดง ดังนั้นการแสดงในแบบที่ ๑ จะใช้จำนวนรหัสที่
แทนตัวอักษรไทยแยกเป็นตัวๆ ซึ่งประกอบด้วย ก ข ค ..... ฮ ะ ......
สำหรับในแบบที่ ๒ จะต้องมีการรวมรูปแบบการแสดง ิ่ ิ้ ิ๊ ิ๋ ิ์ ............ ซึ่งทำให้ต้องมีรหัสแทนตัวอักษรต่างๆ เหล่านั้น ในทำนองเดียวกัน หากแสดงตามแบบที่ ๓ จะต้องเพิ่มรหัสแทนอักษรอีก และถ้าเป็นแบบที่ ๔จะต้องใช้รูปแบบการแสดงบนจอภาพมากมาย เช่น ก กิ กิ่.....กุ้..... เป็นต้น การกำหนดตำแหน่งที่แสดงนี้อาศัยหน่วยความจำซึ่งปกติจะเก็บรหัสตามที่ได้กำหนดไว้ว่ารหัสใดแทนตัวอักษรใด
บางเครื่องจะมีการกำกับด้วยแอตทริบิวต์ (attribute)เพื่อจะบอกว่าอักษรที่จะนำไปปรากฏบนจอภาพนี้มีสีอะไรอยู่บนสีพื้นอะไร เช่น สีตัวอักษรใช้แอตทริบิวต์ ๔ บิต ก็จะได้สีสำหรับตัวอักษร ๑๖ สี และสีพื้นใช้แอตทริบิวต์ ๓ บิตก็จะได้จำนวนสี ๘ สี และมีบิตบอกว่าตัวอักษรนี้กะพริบหรือไม่อีก ๑ บิต ที่เรียกว่า บิตบลิงค์ (blink)
การกำเนิดตัวอักษรไทยบนจอภาพ มีรูปแบบการกำเนิดได้ ๒ วิธี คือ แบบการสร้างตัวอักษรด้วยส่วนกำเนิดตัวอักษร (character generator) และแบบกราฟิก (graphicdisplay) ในแบบส่วนกำเนิดตัวอักษร จะมีหน่วยความจำที่ทำหน้าที่จดจำรูปแบบของตัวอักษรไว้ โดยปกติจะจดจำเป็นการถาวรไว้ในรอม การกำหนดลักษณะของตัวอักษรนี้ใช้วิธีการกำหนดจุดสว่างของการกวาดตรวจเส้นของลำอิเล็กตรอน
ข้อมูลในรอมนี้ จะเก็บรูปแบบของตัวอักษรครบทุกตัว กรณีที่ขนาดของตัวอักษรมีขนาดช่อง ๘ x ๘ และการแสดงตัวอักษรได้ครบทั้ง ๒๕๖ ตัว ตามตารางรหัสแล้วจะต้องใช้ข้อมูลเก็บรูปแบบตัวอักษรเป็น ๘ x ๒๕๖ =๒,๐๔๘ ตำแหน่ง หรือไบต์ หากให้ความละเอียดของตัวอักษรมีมากขึ้น เช่น รูปแบบของตัวอักษรเป็นขนาดกว้างx สูง เป็น ๘ x ๑๖ ก็ต้องใช้หน่วยความจำรอมในการเก็บข้อมูลขนาด ๔,๐๙๖ ไบต์
ในการแสดงผลบนจอภาพนั้น เราจะใส่รหัสตัวอักษรลงในหน่วยความจำวีดิทัศน์ และจากหน่วยความจำวีดิทัศน์นี้จะกำหนดเป็นตำแหน่งให้กับวงจรกำเนิดตัวอักษร เพื่อส่งข้อมูลการกวาดตรวจตัวอักษรออก โดยจะทำการกวาดตรวจตัวอักษรออกทีละแถว ตามการกวาดตรวจของลำอิเล็กตรอนของโทรทัศน์
เมื่อต้องการจะแสดงข้อมูลตัวอักษรใด ณ ตำแหน่งใดสิ่งที่เกิดขึ้นในวงจรอิเล็กทรอนิกส์ส่วนนี้คือ การนำเอาข้อมูลรหัสจากหน่วยความจำวีดิทัศน์ มากำหนดตำแหน่งในวงจรกำเนิดตัวอักษรเพื่อให้เกิดการสว่างเป็นจุดที่ต้องการ เช่น รหัสอักษร ก คือ ๑๐๑๐๐๐๐๑ (A1) อักษร ข คือ ๑๐๑๐๐๐๑๐ ฯลฯ เมื่อต้องการแสดงผลตัวอักษร ก ข ค ง เรียงลำดับกันตั้งแต่ตำแหน่งแรก การเริ่มต้นก็คือการกวาดตรวจของลำอิเล็กตรอนมาที่แถวแรกของตัวอักษร ก ก็จะอ่านค่ารหัสจากหน่วยความจำวีดิทัศน์ ส่งมาเป็นตำแหน่งของวงจรกำเนิดตัวอักษร โดยรหัสบอกแถวในวงจรกำเนิดตัวอักษรเป็น ๐๐๑ เมื่อรวมกันจะได้ ๑๐๑๐๐๐๐๑๐๐๑ ซึ่งคือตำแหน่งแถวบนของ ก ส่งไปแสดงในการกวาดตรวจของลำอิเล็กตรอนเส้นแรก หากในแต่ละเส้นมีการแสดงตัวอักษรได้ ๘๐ ตัว ก็จะต้องกำหนดจุดสว่าง-มืด ถึง ๘๐ x ๘หรือ ๖๔๐ จุดดังนั้นความสัมพันธ์ของส่วนที่จะไปกำหนดวงจรกำเนิดตัวอักษร จึงประกอบด้วยการบอกถึงรหัสตัวอักษรใดและการแสดงในแถวใดของรหัสนั้น ถ้าหากวงจรกำเนิดตัวอักษรให้รูปแบบตัวอักษรแต่ละตัวได้ ๘ เส้น จะต้องใช้รหัสบอกเส้น ๓ บิต
การวนกวาดตรวจของแต่ละเส้นของลำอิเล็กตรอนที่กวาดเหมือนการกวาดตรวจแสดงภาพบนจอโทรทัศน์นี้จะวนอย่างต่อเนื่อง เช่น ถ้ามีการแสดงตัวอักษรในแต่ละบรรทัดใช้ ๘ เส้น และแสดงตัวอักษรได้ ๒๔ บรรทัด จำนวนเส้นของการกวาดตรวจของลำอิเล็กตรอนจะมีเท่ากับ ๑๙๒ เส้นการกวาดตรวจจะกวาดตั้งแต่เส้นแรกถึงเส้นสุดท้ายแล้ววนกลับมาเส้นแรกใหม่ หรือบางแบบจะกวาดตามเส้นเลขคู่และเลขคี่สลับกัน
สำหรับการแสดงตัวอักษรด้วยระบบกราฟิกนั้น จะไม่มีส่วนหน่วยความจำรอม ที่ทำหน้าที่ในการกำเนิดตัวอักษร แต่จะใช้ระบบคำสั่งของซอฟต์แวร์ เพื่อกำหนดจุดต่างๆ บนจอภาพให้สว่างตามความต้องการ ดังนั้นการมองจอภาพจึงเสมือนมีจุดเล็กๆ ประหนึ่งการแปรอักษรบนอัฒจันทร์ ถ้าจะให้สว่างที่จุดใดก็ใช้คำสั่งกำหนดให้จุดนั้นๆสว่างขึ้นตามความต้องการ
