เมื่อวันที่ ๖ เมษายน พุทธศกราช ๒๓๒๕ บรรดาเสนามาตย์ราษฎรทั้งปวงได้อัญเชิญให้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงระงับดับทุกข์เข็ญ เสด็จขึ้นผ่านพิภพปกครองสยามราชอาณาจักร เถลิงถวัลยราชสมบัติประดิษฐานมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทรงสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ ขึ้นเป็นราชธานีถาวรแทนพระนครศรีอยุธยา ทรงต่อสู้อริราชศัตรูดำรงไว้ซึ่งอิสราธิปไตยของบ้านเมือง และทะนุบำรุงอาณาประชาราษฎร์สมณชีพราหมณ์ให้อยู่เย็นเป็นสุขสืบมา
ดังนั้น เมื่อใกล้จะถึงวันที่ ๖ เมษายน พุทธศกราช ๒๕๒๕ ซึ่งกรุงรัตนโกสินทร์จะมีอายุบรรจบครบ ๒๐๐ ปี พลเอก เปรม ติณสูลานนท์นายกรัฐมนตรี ได้กราบบังคมทูลพระกรุณาทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทว่า ในปีพุทธศักราช ๒๕๒๕ กรุงรัตนโกสินทร์จะมีอายุได้ ๒๐๐ ปี นับเป็นมหามงคลสมัยแสดงถึงความมั่นคงของบ้านเมืองได้ผ่านพ้นภัยพิบัติต่างๆ มาโดยสวัสดี มีความร่มเย็นเป็นสุขด้วยพระบารมีของพระผู้สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ และด้วยพระปรีชาสามารถของสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้า ผู้สืบราชสันติวงศ์ทุกรัชกาลโดยลำดับ รัฐบาลและปวงชนชาวไทยจึงมีความปีติยินดี พร้อมกันแสดงความกตเวทิตาคุณ สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณต่อพระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ และบรรพชนไทยที่จรรโลงชาติให้มีความรุ่งเรืองสันติสุขสืบมาตราบเท่าทุกวันนี้
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กำหนดการในส่วนที่จะทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระราชพิธีสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์และฉลองวัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยอนุโลมตามราชประเพณีที่มีมาแล้วในรัชกาลก่อน ทั้งให้สอดคล้องพอเหมาะพอควรแก่กาลสมัยในปัจจุบัน ดังรายการต่อไปนี้
๑. การพระราชกุศลทักษิณานุปทาน
๒. การพระราชพิธีบวงสรวงสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า
๓. การบำเพ็ญพระราชกุศลฉลองวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
๔. วันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์
๕. พระราชพิธีบวงสรวงพระสยามเทวาธิราช
๖. พระราชพิธีสมโภชหลักเมือง
นอกจากนั้น รัฐบาลยังได้จัดงานมหามงคลสโมสรสันนิบาต ณ ทำเนียบรัฐบาล ทั้งยังมีพิธีและงานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี อื่นๆ ที่ส่วนราชการและภาคเอกชนได้จัดทำ ซึ่งขอบรรยายเฉพาะรายการที่สำคัญโดยสรุปต่อไป พระราชพิธีบวงสรวงสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า ณ ท้องสนามหลวง วันที่ ๕ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๒๕
นอกจากการบำเพ็ญพระราชกุศลทางพุทธศาสนาถวายสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้าแล้ว ยังมีการบวงสรวงเป็นการบำเพ็ญกุศลตามลัทธิพราหมณ์ซึ่งเป็นโบราณราชประเพณีวันที่ ๕ เมษายน พุทธศกราช ๒๕๒๕ เวลา ๐๘.๐๐ น.พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราชลมารคจากท่าวาสุกรีไปยังท่าราชวรดิฐ เช่นเดียวกับที่มีกระบวนพยุหยาตราชลมารคในพระราชพิธีสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ ๑๕๐ ปี พุทธศักราช ๒๔๗๕ โดยจัดเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชทอดบัลลังก์บุษบกเป็นเรือนำ เชิญพระชัย (หลังช้าง ) ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกเมื่อกระบวนพยุหยาตรา ถึงท่าราชวรดิฐแล้วเสด็จพระราชดำเนินสู่พระบรมมหาราชวัง และจัดกระบวนพระราชอิสริยยศน้อยแห่พระชัย (หลังช้าง) ไปยังพลับพลาท้องสนามหลวง
เวลา ๑๐.๓๐ น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาก เสด็จพระราชดำเนินไปยังพลับพลาท้องสนามหลวง พระบรมวงศานุวงศ์ คณะองคมนตรี ทูตานุทูต ข้าราชการ ทหาร พลเรือน สมาชิกรัฐสภา ลูกเสือ นักเรียน และทวยราษฎร์ทุกหมู่เหล่า เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เสด็จออกพระที่นั่งชุมสาย นายกรัฐมนตรีกราบบังคมทูลพระกรุณาทราบฝ่าละอองธุลีพระบาท ถึงความพร้อมใจของรัฐบาลและปวงชนชาวไทย ที่ได้เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงเป็นมหาราช และถวายชัยมงคลแล้วมีพระราชดำรัสตอบ จากนั้นเสด็จพระราชดำเนินไปยังมณฑลพิธีบวงสรวง ทรงแปรพระพักตร์สู่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และปราสาทพระเทพบิตร ในพระบรมมหาราชวังทรงจุดธูปเทียนเครื่องราชสักการะบวงสรวงสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า นายภาวาส บุนนาค รองราชเลขาธิการ อ่านราชาภิสดุดีเป็นการประกาศพระราชพิธีบวงสรวง
