ในฤดูหนาว พออากาศเริ่มหนาวจัด แมลงและวัชพืชอันเป็นอาหารส่วนใหญ่ของนกจะตาย หรือ "จำศีล" หรือหายากดังนั้นอาหารแถบขั้วโลกจึงหายากเข้าทุกที แต่พวกนกต่างๆก็มิได้ย่อท้อต่อความหนาวและเหตุการณ์เช่นนี้ พวกนกจะรวมกันเป็นกลุ่มใหญ่ๆ และบินย้ายลงมาแถบเขตศูนย์สูตร ซึ่งมีอุณหภูมิอบอุ่น มีอาหารสมบูรณ์ การเคลื่อนไหวย้ายที่หากินของนกจากถิ่นกำเนิดไปหากินถิ่นอื่นตามฤดูกาล แล้วกลับไปสร้างรังวางไข่อีกในถิ่นกำเนิดเดิมอีก ในฤดูอบอุ่นนี้ เราเรียกกันว่า "การอพยพย้ายถิ่น" ของนก
จำนวนชนิดนกเท่าที่รู้จักกันในประเทศไทยนั้นประมาณ๓๐% เป็นนกที่อพยพย้ายถิ่นลงมาหากินในฤดูหนาว นกเหล่านี้อาจอพยพย้ายถิ่นมาจากประเทศไซบีเรีย จีน เกาหลี และอื่นๆอีกก็ได้
ดังที่ได้เคยกล่าวมาแล้วว่า นกนั้นเป็นสัตว์ประเภทกินจุมาก นกแต่ละตัวต้องกินอาหารจำนวนมาก เสมอๆ ทุกๆ วันอย่างน้อยที่สุด นกตัวหนึ่งจะกินแมลงไม่น้อยน้ำหนักของตัวมันเอง นั่นก็คือแมลงจำนวนมากๆ นั่นเอง ยิ่งลูกนกหรือลูกอ่อนแล้ว ต้องการอาหารมากกว่าพ่อแม่มาก เคยมีผู้นั่งเฝ้าดูรังนกกระจิบชนิดหนึ่ง พบว่าตั้งแต่ ๖ โมงเช้าถึง๖ โมงเย็น นกกระจิบพ่อแม่นำอาหารมาป้อนถึง ๑,๒๑๗ ครั้งนั่นก็คือจำนวนแมลง ๑,๒๑๗ ตัว ลูกนกระจิบรังนั้นมี ๓ ตัวด้วยกัน ดังนั้นลูกนกตัวหนึ่งๆ ต้องการแมลงราว ๔๐๐ ตัว ซึ่งนับว่าเป็นจำนวนไม่น้อย ถ้าถึงระยะหรือฤดูอพยพแล้ว พวกนกเหล่านี้ต้องการอาหารมากกว่าปกติอีกเกือบเท่าตัว เพราะต้องการพลังงานใช้ในการบินอพยพเป็นระยะทางไกลๆ ด้วย
นกบางชนิดดูเผินๆ จะกินอาหารตามลักษณะของมันเช่น นกกินปลา นกกระยาง มักจะกินปลา ปู เป็นอาหาร และนกกระจาบปีกอ่อน ซึ่งส่วนใหญ่กินวัชพืช ธัญพืช เพราะมีปากแข็งรูปกรวย เหมาะต่อการขบเคี้ยวเมล็ดพืช แต่ความจริงนกเหล่านี้ก็กินแมลงเช่นกัน นกยางกรอก นกยางควาย และนกเอี้ยง ที่เห็นเดินท่อมๆ กลางทุ่งนานั้น ส่วนใหญ่ผู้คนเชื่อว่ามันคงมุ่งหาปู ปลา กินเป็นอาหาร แต่แท้ที่จริงนกพวกนี้ชอบเดินตามหลังวัวควายในนา เพราะเมื่อสัตว์เลี้ยงเหล่านั้นเดินผ่านไปตามกอหญ้า หางและขาของมันก็จะปัดแมลงต่างๆ กระโดดหรือบินขึ้นมา นกเหล่านั้นก็จะไล่จิกกินเป็นอาหารทันทีกว่าครึ่งหนึ่งของ
ได้มีผู้ทำการทดลองตรวจอาหารที่พ่อนกแม่นกเอามาป้อนลูกอ่อนในประเทศเกาหลี ผู้ทดลองพบว่า ในคอของลูกนกกระจาบปีกอ่อน ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นนกกินธัญพืชแต่เพียงอย่างเดียวนั้นมีอาหาร ดังต่อไปนี้
๑. ตัวอ่อนของแมลงต่างๆ ๗ ชนิด ๖๓%
๒. ตัวแก่ของแมลงต่างๆ ๙ ชนิด ๒๕%
๓. อาหารอื่นๆ มี แมงมุม หอยทาก และเมล็ดวัชพืช ๑๒%
จากการตรวจสอบนี้ย่อมเห็นได้ชัดว่า แม้แต่นกที่กินธัญพืช ก็ยังต้องการ อาหารแมลงเป็นส่วนใหญ่เช่นกัน นอกจากนี้ แม้แต่นกกินปลา เหยี่ยว นกกระยาง ก็ยังต้องการแมลง นอกจากอาหารธรรมดาของมันอีกด้วย
