การหายใจขัด หรือหยุดหายใจ - อ่านสารานุกรมไทย

          อาการหายใจขัด หายใจลำบาก หรือหยุดหายใจอาจเกิดขึ้น เนื่องจากสาเหตุต่างๆ ดังต่อไปนี้ คือ
          ๑. ถูกรัดคอ หรือถูกบีบคอ โดยมากจากการผูกคอตาย ถูกบีบคอทำร้าย หรือประสบอุบัติเหตุบริเวณลำคอ ผู้ช่วยเหลือควรรีบแก้สิ่งรัดคอออกโดยเร็ว ขยายเครื่องแต่งกายให้หลวมทำการผายปอดโดยมิชักช้          
          ๒. ถูกกระแสไฟฟ้าดูด ผู้ช่วยเหลือต้องปิดสวิตช์ไฟฟ้าทันที หรือเขี่ยเอาสายไฟฟ้าออกโดยใช้ไม้แห้ง หรือสิ่งอื่นใดที่ยาวพอสมควรและไม่เป็นสื่อไฟฟ้า ถ้าจำเป็นต้องเคลื่อนผู้ป่วยออกจากแหล่งกระแสไฟฟ้าดูด ให้คล้องด้วยผ้าหรือเชือกที่หัวไหล่ แล้วลากผู้ป่วยออกมา หากผู้ป่วยหยุดหายใจ ให้รีบผายปอดจนกว่าจะหายใจได้เองหรือส่งแพทย์
          ๓. คนจมน้ำ ผู้ช่วยเหลือควรรีบล้วงปากและคอของผู้ป่วย เอาดิน โคลน ผัก หญ้า หรือเสมหะออกให้หมด หากผู้ป่วยยังหายใจอยู่ ให้นอนหงาย ศีรษะตะแคงข้างในระดับต่ำกว่าลำตัวเล็กน้อย คลุมด้วยผ้าให้ร่างกายอบอุ่น แล้วรีบส่งแพทย์ หากผู้ป่วยไม่หายใจแต่มีชีพจร  ให้จับผู้ป่วยนอนคว่ำศีรษะตะแคงข้าง ทำการผายปอดแบบกดหลังยกแขน หากผู้ป่วยไม่หายใจและไม่มีชีพจรให้จับผู้ป่วยนอนหงาย  ทำการผายปอดด้วยวิธีเป่าลมเข้าปาก  และนวดหัวใจไปด้วยพร้อมๆ กัน
          ๔. ถูกควันหรือไอพิษ เช่น ก๊าซหุงต้ม ไอเสียจากเครื่องยนต์ ควันไฟเผาไหม้ ควันพิษจากสงคราม ให้นำผู้ป่วยออกจากบริเวณที่เกิดเหตุมายังที่ๆ อากาศโปร่ง ทำการผายปอดโดยเร็ว รีบส่งแพทย์
          ๕. สิ่งแปลกปลอมติดคอ ผู้ป่วยอาจสำลักเศษอาหาร ฟันปลอม เด็กๆ สำลักเมล็ดผลไม้ หรือของเล่นเข้าไปในลำคอและหลอดลมส่วนต้น ถ้าเป็นเด็กทารก ผู้ช่วยเหลือรีบจับเท้าทั้งสองของผู้ป่วย ห้อยศีรษะลงแล้วตบกลางหลังเบาๆ เพื่อให้เด็กไอเอาสิ่งแปลกปลอมออกมา ถ้าเป็นเด็กโต ให้ผู้ช่วยเหลือคล้องเอวผู้ป่วยด้วยแขน ให้ศีรษะของผู้ป่วยห้อยต่ำกว่าลำตัว ตบกลางหลังของผู้ป่วย บริเวณระหว่างกระดูกสะบักด้วยฝ่ามือหรือสันมือ เพื่อกระเทือนให้สิ่งแปลกปลอมหลุดจากหลอดลม หากเป็นผู้ใหญ่ให้ยกผู้ป่วยนอนคว่ำบนขอบโต๊ะ ให้ศีรษะและทรวงอกห้อยต่ำลงมาจากขอบโต๊ะ หรือให้ผู้ป่วยโน้มตัวเอาช่วงท้องทับบนตักข้างหนึ่งของผู้ช่วยเหลือโดยผู้ช่วยเหลืออยู่ในท่านั่งก็ได้ ผู้ช่วยเหลือใช้สันมือหรือฝ่ามือตบกลางหลังระหว่างกระดูกสะบักเพื่อให้สิ่งแปลกปลอมหลุดออกจากหลอดลม หากวิธีดังกล่าวข้างต้นไม่ได้ผล ให้รีบนำส่งแพทย์