ประวัติการรถไฟโลก - อ่านสารานุกรมไทย

          รถซึ่งแล่นไปบนรางเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศอังกฤษเมื่อประมาณ  ๓๐๐  ปีมาแล้ว  (โดยใช้ม้าลากจูง)  และได้นำมาใช้ในกิจการเหมืองแร่   ถ่านหิน
          ในปี พ.ศ. ๒๓๒๐  ริชาร์ด  เทรวิธิค (Richard  Trevithick)  ชาวอังกฤษ  ได้ประดิษฐ์รถจักรไอน้ำที่สามารถขับเคลื่อนด้วยตัวเองขึ้นได้เป็นครั้งแรก แต่ก็ยังใช้การไม่ได้เพราะรถมีน้ำหนักมากเกินไป  ทำให้รางไม่สามารถรับน้ำหนักได้
          ต่อมาในปี  พ.ศ.  ๒๓๕๕  จอห์น    บลิงกินสอพ   (John  Blinkinsop) ชาวอังกฤษ  ได้ประดิษฐ์รถจักรไอน้ำขึ้นอีกแบบหนึ่ง  โดยมีลูกสูบตั้งตรง  ๒  สูบ  ขับเคลื่อนเพลาซึ่งติดกับล้อที่มีฟันเฟืองวิ่งไปบนรางซึ่งเป็นพันเฟืองเช่นเดียวกัน นำมาใช้ระหว่างเหมืองถ่านหินกับเมืองลีดส์  (ฟันเฟืองของล้อกับรางนี้ช่วยให้รถจักรสามารถลากจูงขบวนรถขึ้นทางลาดชันมากๆ ได้) เป็นระยะทางประมาณ  ๓  ไมล์ครึ่ง
          ต่อมาใน  พ.ศ. ๒๓๕๖  วิลเลียม  เฮดเลย์ (william  Hedley) ชาวอังกฤษได้ประดิษฐ์รถจักรชนิดใหม่ขึ้น โดยอาศัยความฝืดระหว่างล้อกับรางเหล็กแต่อย่างเดียวโดยไม่ใช้รางแบบมีฟันเฟือง และนำมาใช้ลากจูงรถบรรทุกถ่านหินระหว่างเหมืองถ่านหินรีแลมกับท่าเรือ   เลมิงตัน ออน ไทน์  (Lemington-on-Tyne)  ระยะทางประมาณ  ๕  ไมล์
          ในปีต่อมา ยอร์จ สตีเฟนสัน (George  Stephenson) ชาวอังกฤษซึ่งเป็นผู้นำเกี่ยวกับการรถไฟและการสร้างรถจักร    ได้สร้างรถจักรไอน้ำคันแรกชื่อว่า  Blucher  สำเร็จแล้วนำมาใช้งานในเหมืองถ่านหินที่  คิลลิงสเวอร์ธ  (Killingsworth)
          ใน พ.ศ. ๒๓๖๖  เอ็ดเวิร์ด พีส (Edward  Pease) ชาวอังกฤษ  ได้เชิญให้  ยอร์จสตีเฟนสัน  มาสร้างทางรถไฟระหว่างเมืองสต็อกตันกับเมืองดาร์ลิงตัน สร้างได้สำเร็จและทำพิธีเปิดในวันที่  ๒๗ กันยายน   พ.ศ. ๒๓๖๘  นับเป็นรถไฟสาธารณะสายแรกในโลกที่ลากจูงด้วยรถจักรไอน้ำและให้บริการรับส่งทั้งสินค้าและผู้โดยสาร สองปีแรกที่เปิดดำเนินงานปรากฏว่ารถจักรไอน้ำมีความไม่เหมาะสมในการนำมาให้บริการ  ยังมีความไม่แน่นอนและต้องเสียค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาสูง เหมาะที่จะนำไปลากจูงขบวนรถบรรทุกแร่ที่ใช้ความเร็วต่ำมากกว่า  ทั้งนี้  เนื่องจากกำลังลากจูงและน้ำหนักถูกจำกัดเพราะความอ่อนแอของทาง จึงต้องหันกลับมาใช้ม้าลากจูงแทนหลายครั้ง   จนกระทั่ง   พ.ศ. ๒๓๗๐ ทิมอธี  แฮคเวิร์ท (Timothy    Hackworth)   ชาวอังกฤษ ได้ประดิษฐ์รถจักรเรียกว่า  Royal  Georgeขึ้น  จึงได้เลิกการใช้มาลากจูงเพื่อขนสินค้าโดยสิ้นเชิง ใน  พ.ศ. ๒๓๗๖
           และใน   พ.ศ. ๒๓๗๒  บริษัทรถไฟระหว่าง  ลิเวอร์พูลกับแมนเชสเตอร์   ได้จัดให้มีการประกวดการใช้กำลังลากจูงขบวนรถ ปรากฏว่ารถจักรชื่อ  Rocket  ของสตีเฟนสัน  ชนะการประกวด  รถจักรนี้ใช้ท่อไฟเล็กๆ หลายท่อในหม้อน้ำแทนการต้มน้ำทั้งหม้อ
          ในระยะเวลาเดียวกัน    ความสนใจในการรถไฟได้แพร่ไปยังสหรัฐอเมริกาและประเทศต่างๆ ในทวีปยุโรป