อยากรู้เรื่องซิป - ถามตอบที่ Sanook! Guru

        คงไม่มีใครที่ไม่รู้จัก   |ซิป|   เพราะใช้กันอยู่ทุกวี่วัน   แต่ที่แปลกคือไม่เคยได้ยินใครเรียก |ซิป|   ด้วยคำภาษาไทยหรือพูดถึงความเป็นมาของซิปกันเท่าไรนัก         ซิปมีชื่อเต็มตามภาษาอังกฤษว่า   ซิปเปอร์ Zipper   เรื่องของซิปไม่ขลังด้วยความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ แต่เป็นเรื่องของการใช้ความอดทนอย่างสูงกว่าที่คนทั่วไปจะยอมรับ คือใช้เวลากว่า ๒๐ ปี ในการจูงใจให้คนใช้ ซ้ำแรกเริ่มที่ประดิษฐ์ขึ้นมาก็ไม่ได้สำหรับใช้กับเสื้อผ้า   แทนกระดุมอย่างทุกวันนี้ แต่ใช้กับรองเท้าบู๊ต แทนเชือกรองเท้าบู๊ตแสนยาวที่กว่าจะสอดสลับรัดรองเท้าให้เข้ารูปได้ก็กินเวลานานเสียจนน่ารำคาญ         เดือนสิงหาคม ปี ค ศ ๑๘๙๓ วิศวกรช่างกลผู้หนึ่งในชิคาโกชื่อ วิตคอมบ์ จั๊ดสัน ได้จดทะเบียนสิ่งประดิษฐ์ที่เขาคิดค้นขึ้นและเรียกว่า |แคลสพ์-ล็อคเกอร์ clasp-locker ในช่วงเวลานั้นไม่มีใครขอจดทะเบียนประดิษฐกรรมทำนองนี้เลยสักคน   แคลสพ์-ล็อคเกอร์สองอันแรกของโลกใช้กับรองเท้าบู๊ตของจั๊ดสันและลุยส์วอล์คเกอร์   หุ้นส่วนธุรกิจของเขานั่นเอง         แม้จั๊ดสันจะประสบความสำเร็จและมีชื่อเสียงจากสิ่งประดิษฐ์นับสิบอย่างของเขาซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องยนต์และที่ห้ามล้อรถไฟ   แต่ของเล็ก   ๆ   อย่าง   |ซิป|   กลับไม่มีใครสนใจ   อาจเป็นเพราะสิ่งประดิษฐ์นี้ประกอบด้วยห่วงและตะขอต่อเนื่องกันเป็นแถวดูคล้ายเครื่องทรมานเสียมากกว่าจะเป็นสิ่งประดิษฐ์อันทันสมัยที่ช่วยประหยัดเวลาได้         จั๊ดสันพยายามทำให้คนสนใจสิ่งประดิษฐ์ชิ้นนี้ของเขา   โดยนำออกแสดงในงานแสดงสินค้านานาชาติที่ชิคาโก   ประจำปี ๑๘๙๓   แต่ผู้เข้าชมงาน ๒๑ ล้านคน   กลับสนใจแต่รถไฟฟ้าของเฟอริ   ซึ่งนับเป็นรถไฟฟ้าคันแรกของโลก   และมัวตื่นเต้นกับระบำอวดพุงที่แสดงในงาน     ซิปอันแรกของโลกจึงไร้คนสนใจ         แต่บริษัทยูนิเวอร์ซัล   ฟาสเทนเนอร์ของจั๊ดสัน   และวอล์คเกอร์ก็ได้รับใบสั่งสินค้าอยู่บ้างเหมือนกัน   เป็นถุงไปรษณีย์ติดซิปจำนวน ๒๐ ใบ แต่ซิปเหล่านี้มักจะติดขัดจนต้องเลิกใช้         แม้จั๊ดสันจะพยายามปรับปรุงแก้ไข   แต่ผู้ที่ทำสำเร็จกลับเป็นนักประดิษฐ์คนอื่น   คือวิศวกรเชื้อสายสวีเดนและอเมริกา   ชื่อกิเดียน   ซันแบค   ในปี   ๑๙๑๓   เขาประดิษฐ์ซิปขนาดเล็กกว่า   เบากว่า และเชื่อถือได้มากกว่าขึ้นมา ได้รับใบสั่งชื้อใบแรกจากกองทัพอเมริกาเพื่อใช้กับเสื้อผ้าละข้าวของเครื่องใช้ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ ๑         สำหรับคนทั่วไปจะใช้ซิปกับรองเท้าบู๊ต   เข็มขัดใส่เงินและซองใส่ยาสูบ จนปี ๑๙๒๐ จึงจะเริ่มใช้กับเสื้อผ้าบ้างแต่ไม่ค่อยเป็นที่นิยมเพราะทำจากเหล็ก สนิมขึ้นง่าย   ขณะที่เสื้อผ้าต้องชักบ่อย ๆ นอกจากนี้คนยังคุ้นเคยกับการเอากระดุมใส่รังดุมมากกว่าจะรูดซิป   เสื้อผ้าที่ใช้ซิปในสมัยนั้นจึงต้องแถมคู่มือเล็ก ๆ สำหรับการใช้และรักษาซิป         ปี ๑๙๓๒ บริษัท บี เอฟ กู๊ดริช เสนอสินค้าใหม่   คือรองเท้าบู๊ตทำด้วยยางติด   |ซิปไร้ขอ| และเรียกซิปแบบนี้ว่า ซิปเปอร์ซึ่งได้มาจากการเลียนเสียง “ ซ ซ ซิป ” ที่เกิดขึ้นขณะรูดซิปที่รองเท้าบู๊ต   เมื่อมีชื่อแปลก ๆ มีความน่าเชื่อถือมากขึ้นและยังไม่เป็นสนิม   ซิปจึงเป็นที่นิยมทั่วไป         ซิปเริ่มเข้ามาเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับเสื้อผ้าอาภรณ์อย่างเห็นได้ชัดในปลายศตวรรษที่ ๒๐ นี้เอง   คือในปี ๑๙๓๕ เอลสา เชีย-ปาเรลลิ   นักออกแบบเสื้อผ้าที่มีชื่อเสียงผู้หนึ่งเสนอแบบเสื้อผ้าสำหรับฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งได้มีการผลิตซิปติดกับแถบผ้าโดยมีขนาดและสีสันต่าง ๆ         ปัจจุบันเราใช้ชิปกันอย่างแพร่หลายและกับสิ่งของหลากชนิดแม้กระทั่งชุดนักบินอวกาศก็ใช้ แต่น่าสงสารวิตคอมบ์ จั๊ดสันผู้ริเริ่มประดิษฐ์ซิป เขาเสียชีวิตในปี ๑๙๐๙ ในขณะที่เขาปลงแล้วว่าสิ่งประดิษฐ์ของเขาคงเป็นได้แค่ของตั้งไว้ดูเท่านั้นเอง   หารู้ไม่ว่าเดี๋ยวนี้มันได้ร่วมเดินทางไปอวกาศมาแล้ว “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”