สาธร ผิด, สาทร ถูก?
เคยได้ยินข่าวว่า ทางการประกาศ เปลี่ยนชื่อ ถนนสาธร เป็น ถนนสาทร แต่ไม่ทราบเหตุผล และประกาศเปลี่ยนแปลง ตั้งแต่วันที่เท่าไหร่
(คนบางรัก / กรุงเทพฯ)
เคยได้ยินข่าวว่า ทางการประกาศ เปลี่ยนชื่อ ถนนสาธร เป็น ถนนสาทร แต่ไม่ทราบเหตุผล และประกาศเปลี่ยนแปลง ตั้งแต่วันที่เท่าไหร่
(คนบางรัก / กรุงเทพฯ)
เมื่อวันที่ ๒๓ เมษายน ๒๕๔๒ กระทรวงมหาดไทย ออกประกาศเรื่อง เปลี่ยนแปลงชื่อ "เขตสาธร" เป็น "เขตสาทร" มีความตอนหนึ่งว่า
"เนื่องจากคำว่า "สาธร" ซึ่งตั้งเป็นเขตใหม่ ตามประกาศ กระทรวงมหาดไทย ไม่มีประวัติ ความเป็นมา ปรากฏอยู่ในพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แต่คลองสาธร กับถนนสาธร มีประวัติความเป็นมา จากนามบรรดาศักดิ์ ขุนนางในสมัยรัชกาลที่ ๕ เมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๓๑ มีคหบดี ชื่อเจ๊สัวยม บุตรพระยาพิศลสมบัติบริบูรณ์ (เจ๊สัวยิ้ม) อุทิศที่ดินของตน และได้ขุดคลอง ผ่านที่ดินดังกล่าว จากแม่น้ำเจ้าพระยา ไปทางตะวันออก บรรจบคลองหัวลำโพง นำดินที่ได ้จากการขุดคลอง ถมสร้างถนนสองฝั่งคลอง ผู้คนทั่วไปเรียกคลองเจ๊สัวยม
ต่อมาเจ๊สัวยม ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ เป็นหลวงสาทรราชายุตก์ และถนนสองฝั่งคลอง ก็เรียกว่า "ถนนสาทร" สืบต่อมาจนถึง ปัจจุบันนี้ ประกอบกับ ราชบัณฑิตยสถาน ได้มีหนังสือ ที่ รถ ๐๐๐๑/๕๐๐๙ ลงวันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๔๑ แจ้งให้กรุงเทพมหานคร ทราบว่า ราชบัณฑิตยสถาน ได้ตรวจสอบหลักฐาน พบนามบรรดาศักดิ์ ขุนนางในสมัยรัชกาลที่ ๕ ที่มีคำว่า "สาทร" นำหน้านั้นใช้คำว่า "สาทร" ทั้งสิ้น เมื่อพิจารณา ในด้านหลักภาษา และนามบรรดาศักดิ์ ที่ปรากฏใน อักขรานุกรมขุนนาง น่าจะเขียนเป็น "สาทร" จึงสมควร เปลี่ยนแปลง คำว่า "สาธร" เป็น "สาทร" ให้ถูกต้อง ตามหลักภาษา และ เพื่อเป็นเกียรติประวัติ แด่หลวงสาทรราชายุตก์ ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว"
มูลเหตุของการเปลี่ยนชื่อ เขตสาทรในครั้งนี้ สืบเนื่องมาจาก กทม. ได้เสนอ ไปยังสำนักราชเลขาธิการ เพื่อขอ พระราชทาน ชื่อถนนใหม่ คือ ถนนเหนือ-ใต้ (ถนนตัดใหม่ที่เชื่อมระหว่างพระราม ๓ ถึงถนนสาทร) ปรากฏว่า เอกสาร ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ ใช้ตัวสะกดต่างกัน มีทั้ง สาทร และ สาธร แต่ในแผนที่เก่าใช้คำว่า สาทร กระทรวงมหาดไทย จึงสั่ง ตั้งคณะกรรมการ ตรวจสอบแก้ไข คณะกรรมการตรวจสอบพบว่า คำว่า สาธร ไม่ปรากฏ ในพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน มีแต่คำว่า สาทร ซึ่งเป็นคำกริยา แปลว่า เอื้อเฟื้อ, เอาใจใส่ ขณะเดียวกัน ก็ตรวจสอบ บันทึกประวัติศาสตร์ พบเรื่องราว ของขุนนาง ในสมัยรัชกาลที่ ๕ ตามรายละเอียด ในประกาศ กระทรวงมหาดไทย ทางการจึงกำหนดให้ใช้คำว่า สาทร แทน สาธร
อ้อ! คำว่า เจ๊สัว นั้น "ซองคำถาม" ไม่ได้พิมพ์ผิด เจ๊สัว เป็นคำโบราณ แปลว่า คนที่มั่งมี มักหมายถึงเศรษฐีจีน คำนี้ปัจจุบันกลายเสียงมาเป็น เจ้าสัว
"ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี"
ร่วมเป็นแฟนเพจเรา บน Facebook..ได้ที่นี่เลย!!