ดนตรีโฟล์คซอง - ถามตอบที่ Sanook! Guru

คำว่า quot โฟล์คซองคำเมือง quot   บัญญัติ ขึ้นมาโดย คุณชัยพล ชูครุวงศ์ เพื่อนที่เรียนหนังสือจบ ม ศ 3 รุ่นแรกของเมืองไทย จากโรงเรียนวัดราชบพิธ กทม   เพื่อนชาวกรุงเทพคนนี้ ขึ้นไปเที่ยวเชียงใหม่ บังเอิญเขาเป็นคนดื่มกินและเที่ยว แบบบุปผาชน ได้ไปพบเห็นการร้องเพลงคำเมือง ที่ร้านสวีทรูม ย่านตลาดบุญอยู่   เล่นกีต้าร์และร้องเอง สมัยนั้น เขาได้เห็น วิรินทร์ ไชยวรรณ ต่อง เลยนำเรื่องนี้มาคุยกับผม รวมทั้งเสนอแนะให้ผมทำการค้านี้ พร้อมตั้งชื่อว่า quot โฟล์คซองคำเมือง quot   ผมในฐานะเจ้าของร้านขายเทปที่เชียงใหม่   ก็เห็นช่องทาง จึงได้ออกปากชวน ต่อง   ทำการบันทึกเสียง   ต่องชวนเพื่อน กลายเป็น quot คณะต่องกะเพื่อน quot   จบภาคหนึ่งก่อน เดียวต่อภาคสอง ต่อจากภาคหนึ่ง   คณะนักดนตรี ลงมาบันทึกเสียงที่ กทม ที่ห้องอัด quot ซุปเปอร์โซนิค ของ คุณดำรง พุฒตาล ขณะนั้นถือว่าเป็นห้องอัดทันสมัยมาก เป็นยุคที่กำลังพัฒนาจากห้องใหญ่เทอะทะ เป็นห้องอัดเสียงที่เล็กลง ทำงานง่ายขึ้น   บันทึกเสียงเสร็จ คุณวรศักดิ์ เลิศวิทยากำจร อดีต ผอ ฝ่ายการประชาสัมพันธ์ บ ไฟว์สตาร์ รู้เรื่องเข้า ได้บอกผมว่า quot เฮีย คณะนี้ต้องตั้งชื่อว่า quot ต่องกะเพื่อน quot   ดูเดิ้น ดูทันสมัย   ผมได้มอบสิทธิ์ ให้ บริษัทโซนิค ทำเป็นเทป ขายทั่วราชอาณาจักร์ ไม่ได้ทำแผ่นเสียง และยังไม่มีระบบ ซีดี     ต่อง เป็นนักร้องนำ quot ต่องจึงควรจะเป็นพระบิดาแห่งเพลงโฟล์คซองคำเมือง quot เพลงโฟล์คซองคำเมือง ได้รับความนิยมทั่วไป   ต่อมาผมได้ทำเทปอีหลาย ๆ เบอร์ วิธีทำกับข้างเมืองเหนือ - ซอ - ดนตรีพื้นเมือง และอื่น ๆ อีกมากมาย เมื่อผมพบ จรัล มโนเพ็ชร ก็ได้ทำเทป quot โฟล์คซองคำเมือง ชุด ๒ quot   ถือว่าต่อจาก quot ต่องกะเพื่อน quot ของ จรัล มโนเพ็ชร ขายดีกว่ามากมาย ด้วยมีเพลง quot น้อยไจยา quot และเพลงใหม่ที่เจ้าตัวแต่งเอง   วสันต์ ปัญจไชยา ทำเทปชุด quot โฟล์คซองคำเมืองชุด ๓ quot ต่อด้วย quot โฟล์คซองคำเมือง ชุด ๔ quot ของ จรัล - เกษม มโนเพ็ชร   และ ตามด้วย   quot โฟล์คซองคำเมืองชุด ๕ quot โดย พันธ์ศักดิ์   ปัญจไชยา     เป็นการจบชุด quot โฟล์คซองคำเมือง quot ในรูปแบบของเทป ด้วยยอดขายเทปของ จรัล มโนเพ็ชร ขายดีกว่าเพื่อน กว่าทุกชุด กว่าทุกคน ตามกติกา quot ดังแล้วต้องแยกวง quot   เกษม มโนเพ็ชร ทำเทปเดี่ยว   ส่วน จรัล มโนเพ็ชร ถูกกำหนดให้ทำเพลงชุดใหม่ ฟอร์มยักษ์ วางเป้าหมายคือ ต้องทำแผ่นเสียง ให้ได้ quot รวมเพลงฮิต quot   คือเลือกเอาเพลงดัง ๆ จาก quot โฟล์คซองคำเมือง ทั้ง 5 ชุด   รวมเป็นชุดเดียว quot จรัล มโนเพ็ชร ก็รวมพลเหมือนกัน สุนทรี เวชานนท์ และ พี่น้องมโนเพ็ชร ประกอบด้วย   กิจจา - คันถ์ชิด - เกษม รวมเป็น 5 คน   เริ่มทำงานในชุด quot โฟล์คซองคำเมือง ชุดอมตะ quot คำว่า quot อมตะ quot หมายถึงการรวมเพลงฮิต     ต่อมาทำชุด quot อมตะ 2 quot เพิ่มมโนเพ็ชรเข้ามาอีกคนหนึ่งคือ quot ไพศาล quot   จบภาคห้าขออภัย   ขอแก้คำผิดใน ความเห็นที่ 2   ชื่อ วรศักดิ์ พิมพ์ผิดครับ   ที่ถูกคือ สรศักดิ์   ขออภัยจริง ไม่ได้จำชื่อน้องคนนี้ผิด แต่เพราะพิมพ์เร็ว ใจด่วน ข้อมูลกำลังไหล   คุณสรศักดิ์ เลิศวิทยากำจร คือ เจ้าพ่อคนหนึ่งของวงการบันเทิง ในยุคนั้น นามปากกา quot พลายมะลิวัลย์ quot สำหรับเขียนหนังสือ เขียนเรื่องสั้น เขียนเรื่องสำหรับสร้างหนัง ส่วนนามปากกาอื่น ๆ อีกมากมายสำหรับ เขียนวิจารย์บันเทิง พองานเพลง quot โฟล์คซองคำเมือง อมตะ 1 quot วางตลาดและได้รับความนิยมในทันที ทำให้ จรัล มโนเพ็ชร ได้แสดงหนัง   มีงานต้องแสดงมากมาย   นโยบายของเราคือ quot พร้อมจะออกเดินทางทั่วประเทศ ตามคำเชิญของนักเรียน-นักศึกษา โดยมีข้อแม้ว่า ขอมีค่าเดินทางให้เราก็พอ   และเป็นจริงตามนั้น คือมีคำเชิญคำชวนจากนักเรียน-นักศึกษาทั่วประเทศ ให้ จรัล มโนเพ็ชร ไปแสดง ส่วนใหญ่ก็จะจัดในโรงหนัง มีหนังฉายสักเรื่องหนึ่ง ร้องเพลงประมาณ 70-80 นาที   บางครั้ง สุนทรี เวชานนท์ จะเดินทางด้วย   นักเรียน-นักศึกษา จะขายบัตรผ่านประตู รายรับเพื่อการออกค่ายอาสาพัฒนา การเดินทางของเรา ใช้ทุกวิธีการครับ ไม่ว่ารถทัวร์ - รถไฟ หรือ รถส่วนตัว สมัยนั้น ไม่นั่งเครื่องบิน เพราะเกรงใจว่า นักเรียน-นักศึกษาจะมีรายรับน้อยลงไป และยังมีความจริงอีกข้อหนึ่ง บางครั้งเราก็ไม่ได้เงิน เช่นบอกว่า ไม่มีให้ ขอไปช่วยฟรีโดยค่าใช้จ่ายของเรา ผมก็มักจะรับงาน เพราะถือว่าเป็นการส่งเสริมการขาย เป็นการไปหาแฟนเพลงหรือ เล่นเสร็จแล้ว ไม่จ่ายเงิน ก็ไม่เป็นปัญหาสำหรับเรา เพราะในทุกที่ที่เราไปแสดง เรามีกติกาอีกข้อหนึ่ง คือ quot ไม่ต้องดูแล ไม่ต้องให้การต้อนรับ ไม่ต้องพาเราไปเลี้ยง เราจัดการเองทั้งหมด เรามีหน้าที่ไปถึงที่แสดงก่อนเวลา 1 ชั่วโมง และ ทันทีที่เราลงจากเวที สิ่งเดียวที่เราจะทำคือ quot เดินทางออกจากจังหวัดนั้นทันที quot   ที่เราต้องเดินทางออกจากจังหวัด เพราะเราไม่อยากให้ น้อง ๆ เป็นกังวลกับเรา และ เรามักจะเดินทางถึงจังหวัดนั้นล่วงหน้า 1 คืน เพื่อประกันความผิดพลาด และเราก็จะ หาที่พัก ที่กิน ที่เที่ยวของเราเอง   สรุปว่าเราได้เดินทางทั่วประเทศ บางจังหวัด ได้เดินทางไปแสดงมากกว่าหนึ่งครั้ง บางโรงเรียน กลายเป็นเจ้าประจำ เรียกใช้กันทุกปี ด้วยปัญหาเรื่องเสร็จงานแล้วเราจะออกเดินทางจากจังหวัดนั้นทันที ทำให้ต่อมา มีการจ้างให้ไปร้องเพลง ในเชิงธุรกิจ เช่นร้องเพลงตามห้องอาหาร ได้มีกฏข้อปฏิบัติเพิ่มอีกหนึ่งข้อ คือ quot ใครจะจ้างให้ไปร้องเพลง จะต้องจ่ายเงินล่วงหน้า จนครบจำนวนก่อนวันเดินทางจากเชียงใหม่ quot     สมัยนั้น ในคืนวันลอยกระทง มักจะมีการจัดงาน เฉลิมฉลองลอยกระทง   เจ้าภาพจัดงานท่านหนึ่ง นิยมที่จะจัดงานคราวละหลาย ๆ สนาม ในคืนวันลอยกระทง พอมีการติดต่อขอให้แสดงในคืนวันลอยกระทง ผมก็รับงาน ได้เงินล่วงหน้าทันที และเจ้าภาพก็แสนใจดีบอกว่าแล้วปีโน้นก็ขอจองให้มาเล่นอีกนะ ผมก็บอกว่า quot ถ้าจะจองก็จ่ายเงินเลยครับ quot ตกลงวันนั้น รับเงินล่วงหน้า 2 ปี ทั้ง ๆ ที่ว่า อีกหลายเดือนกว่าจะได้ลอยกระทงปีแรก   การเดินทางของเรา ในส่วนที่เราสามารถขับรถไปได้เอง   จรัล มโนเพ็ชร นิยมจะขับรถเอง เขามีรถชาเรด คันเล็ก ๆ เราเดินทางกันสองคน   บนรถจะมีเก้าอี้หวาย 1 ตัว ชนิดที่ออกรายการ คุณพระช่วย กีต้าร์ตัวหนึ่ง กระเป๋าเดินทางสองใบ แสตนโน๊ต หนึ่งอัน ระฆัง หนึ่งใบ   สุดหล้าฟ้าเขียวเราก็ไปกัน ถ้ามี สุนทรี เวชานนท์ ร่วมเดินทางด้วยก็ ไม่ได้เป็นปัญหา เพิ่มกระเป๋าอีกใบ คนอีกคน   อ้อ และระฆัง หนึ่งใบ เพื่อให้ นายมานิด ได้แสดงเป็นนักดนตรีประจำวง quot โฟล์คซองคำเมือง quot จะแอบตีอยู่หลังจอหนัง     เมื่อเดินทางถึงสถานที่จัดงาน 1 ชั่วโมง ผมก็จะเป็นคนยกเก้าอี้ ไปวางบนเวที จัดไมค์ วางสแตนโน๊ต - พร้อมคิวเพลง-ซ่อน ระฆัง ที่หลังจอหนัง     จากนั้นผมก็จะทำหน้าที่เป็นคนปรับเสียงที่ บอร์ดคุมเสียง และมักจะบอกกับคนคุมว่า quot ขอโทษครับ คุณไม่ต้องขยับอะไรแล้วนะ ผมตั้งไว้พอดีแล้ว quot แต่ก็มักจะมีความประสงค์ดีและใส่ร้าย จับเอาหมาเข้าไปในลำโพง ทำให้เกิดเสียงหอน   ทันทีที่มีเสียงหอน ผมจะรู้ว่านายคนควบคุมเสียง ช่วยปรับเสียง และ คนควบคุมก็จะรีบปรับเสียงกลับมาที่เก่า   พอก่อนจะถึงเพลง quot อุ้ยคำ quot ผมจะทำทีขึ้นไปเวที เอาใบขอเพลงขึ้นไปส่งให้ เปล่าที่จริง ผมจะขึ้นไปประจำที่นักดนตรีต่างหาก คือยืนใบขอเพลงเสร็จ ผมก็จะเดินเข้าหลังจอหนัง เพื่อไปตีระฆัง ผมประกาศ ในใจ แขวนไม้ตีระฆังเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2544 บนเวทีคอนเสิร์ต quot ๒๕ ปีโฟล์คซองคำเมือง quot ศูนย์วัฒนธรรม ผมตีประกอบเพลง quot อุ้ยคำ quot เป็นครั้งสุดแล้ว แล้วผมจะไม่ตีอีกแล้ว