ไม่ได้เป็นผีแต่ทำไมชื่อ - ถามตอบที่ Sanook! Guru

  คำถามนี้น่าสงสัยจริง ๆ เป็นโชคของ “ ซองคำถาม ” ที่ค้นคำตอบนี้ได้ด้วยความบังเอิญ เมื่อหยิบหนังสือ ภูมิศาสตร์สุนทรภู่   ของกาญจนาคพันธุ์ขึ้นพลิกดูเล่น   ด้วยความสงสัยว่าหนังสือชื่อ ภูมิศาสตร์สุนทรภู่นั้นมีเนื้อหาว่าด้วยเรื่องอะไร   ตาก็เหลือบไปเห็นคำอธิบายเรื่องนี้เข้าพอดี กาญจนาคพันธุ์เล่าไว้ว่า             “ คำว่าผีเสื้อจะไปอย่างไรมาอย่างไรในภาษาไทยไม่รู้ความหมายมันถึงได้มาเป็นสัตว์แมลงอย่างหนึ่งกับยักษ์อีกอย่างหนึ่ง นานมาแล้วผู้เขียนเคยสันนิษฐานคำว่าพระเสื้อเมืองทรงเมืองว่า |เสื้อ|   คำนี้คงจะเป็น |เชื้อ|   คือเชื้อสาย พระเสื้อเมืองก็คือพระเชื้อเมือง โดยหมายถึงว่าเป็นผีเชื้อสาย หรือเทวดาที่คุ้มครองรักษาเมืองตามลัทธิของไทยโบราณที่นับถือผีบรรพบุรุษปู่ย่าตายาย สำเนียงไทยทางเหนือบางเหล่าพูดเพี้ยนแปร่ง ออกเสียงเชื้อเป็นเชื่อหรือเสื้อ พระเชื้อเมืองจึงกลายเป็นพระเสื้อเมือง เมื่อเขียนแล้วผู้เขียนได้พบท่านเจ้าคุณอนุมานราชธนท่านบอกว่าชอบกล ทำให้ท่านนึกถึงแมลงผีเสื้ออีกอย่างหนึ่งไทยทางเหนือเขาก็ถือกันว่าเป็นผี เพราะถ้าบินมามาก ๆ   แล้วทำให้เกิดความเจ็บไข้ตายกันได้ จากปากคำของท่านเสฐียรโกเศศอันเป็นที่เคารพนับถือของผู้เขียนคนหนึ่งนี้ ประกอบกับที่ผู้เขียนได้อ่านพบอะไรมาบางอย่าง จึงทำให้สันนิษฐานว่าผีเสื้อนี้คงจะเป็นผีเชื้ออีกเหมือนกัน ที่ผู้เขียนได้อ่านพบก็คือในพวกพม่าไทยใหญ่เขาถือกันว่าวิญญาณของคนเหมือนผีเสื้อโบยบินท่องเที่ยวไป ผีเสื้อจึงน่าจะตรงกับผีเชื้อ คือผีเชื้อสายปู่ย่าตายาย ตามที่กล่าวมานี้ จึงสันนิษฐานว่าตัวแมลงที่เราเรียกกันว่าผีเสื้อนี้คงจะมีมูลมาจากไทยเดิมถือกันว่า เป็นวิญญาณของผีเชื้อสาย จึงได้เรียกกันว่าผีเชื้อ แต่หากสำเนียงต่างกัน ผีเชื้อจึงกลายเป็นผีเซื่อ ถ้าให้ไทยทางเหนือและอีสานเรียกผีเสื้อเราจะฟังออกเสียงเป็นเซื่อชัด ๆ ซึ่งต่อมาก็กลายเป็นผีเสื้อทำนองเดียวกับพระเชื้อเมืองเป็นพระเสื้อเมืองนั่นเอง ” “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”