อัยการเป็นใคร?
nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp จากข่าวคราวเรื่องอัยการสูงสุดสั่งไม่ฟ้องคดี สปก ทำให้อยากรู้ว่าอัยการมีบทบาทหน้าที่อะไร nbsp ความจริงเรื่องนี้สงสัยมานานแล้ว อิสรา ภู่หนู กรุงเทพฯ
nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp nbsp จากข่าวคราวเรื่องอัยการสูงสุดสั่งไม่ฟ้องคดี สปก ทำให้อยากรู้ว่าอัยการมีบทบาทหน้าที่อะไร nbsp ความจริงเรื่องนี้สงสัยมานานแล้ว อิสรา ภู่หนู กรุงเทพฯ
องค์กรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจ ทนายความ ผู้พิพากษาหรือราชทัณฑ์ประชาชนส่วนมากจะรู้จัก ทั้งยังเข้าใจถึงอำนาจหน้าที่ของบุคคลเหล่านั้นได้อย่างถูกต้องเป็นส่วนมาก แต่เมื่อเอ่ยถึง “ อัยการ quot ส่วนใหญ่จะไม่รู้ว่าเป็นข้าราชการสังกัดกรมไหน กระทรวงไหนโดยเฉพาะเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของอัยการ มีบุคคลเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่จะรู้และเข้าใจถึงอำนาจหน้าที่ได้อย่างถูกต้องแท้จริง ทั้งที่กรมอัยการได้ก่อตั้งมานาน ๑๐๐ ปีเศษแล้ว ประชาชนส่วนมากมักจะรู้เพียงว่า อัยการมีหน้าที่ฟ้องผู้ต้องหาในคดีอาญาเท่านั้น โดยมักพูดกันอยู่เสมอว่า “ อัยการมีหน้าที่เอาคนเข้าคุก quot อันหมายถึง ลงโทษจำคุกจำเลย ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง เพราะไม่มีกฎหมายฉบับใดที่จะให้อำนาจอัยการเอาคนเข้าคุก การที่จำเลยคนใดจะถูกลงโทษจำคุกหรือไม่ ต้องเป็นไปตามคำพิพากษาของศาลเท่านั้น อำนาจหน้าที่ของอัยการ นอกจากฟ้องผู้ต้องหาตามที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาแล้ว อัยการยังมีหน้าที่คุ้มครองรักษาผลประโยชน์ของแผ่นดินในฐานะทนายแผ่นดิน และยังคุ้มครองเอื้ออำนวยผลประโยชน์ให้แก่ประชาชนและสังคมตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายอื่น ๆ อีกมากมายหลายประการ อำนาจหน้าที่ในการดำเนินคดีอาญา เป็นอำนาจหน้าที่ของอัยการอันถือได้ว่ามีส่วนร่วมในการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมอย่างหนึ่ง เพื่อก่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยในสังคมและถือเป็นงานหลักของอัยการที่ได้มีการปฏิบัติกันมากที่สุดเป็นประจำวัน ซึ่งได้แก่การตรวจวินิจฉัยสำนวนการสอบสวน และการดำเนินคดีในศาล ซึ่งอำนาจหน้าที่ของอัยการจะเริ่มต้นตั้งแต่ได้รับสำนวนการสอบสวนจากพนักงานสอบสวน โดยสำนวนดังกล่าวอัยการไม่ได้เข้าไปเกี่ยวข้องมาก่อนเลย เป็นสำนวนที่พนักงานสอบสวนเป็นผู้ดำเนินการจัดทำขึ้นทั้งสำนวน กล่าวคือ เมื่อมีการกระทำผิดอย่างหนึ่งอย่างใดเกิดขึ้น หน้าที่เริ่มแรกเป็นของพนักงานสอบสวน ที่จะต้องสอบสวนสืบสวนถึงข้อเท็จจริงและพฤติการณ์ต่าง ๆ ในคดีนั้น รวบรวมพยานหลักฐานเพื่อให้รู้ตัวว่าใครเป็นผู้กระทำผิด และติดตามจับกุมผู้กระทำผิด เมื่อสอบสวนเสร็จแล้วพนักงานสอบสวนก็จะสรุปสำนวน ทำความเห็น ถ้าเป็นกรณีไม่รู้ว่าใครเป็นผู้กระทำผิด พนักงานสอบสวนก็จะเห็นควรให้งดการสอบสวน ถ้ารู้ตัวผู้กระทำผิด พนักงานสอบสวนจะเห็นควรสั่งฟ้องหรือสั่งไม่ฟ้องผู้ต้องหา แล้วส่งสำนวนการสอบสวนไปให้อัยการ เมื่ออัยการได้รับสำนวนการสอบสวนจากพนักงานสอบสวนแล้ว อัยการมีอำนาจหน้าที่ในการตรวจวินิจฉัยสำนวนการสอบสวน แล้วทำความเห็นสั่งอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ ถ้าเป็นสำนวนการสอบสวนที่ไม่รู้ตัวผู้กระทำผิด อัยการมีอำนาจสั่งให้พนักงานสอบสวนงดการสอบสวน หรือให้สอบสวนต่อไปก็ได้ ถ้าเป็นสำนวนการสอบสวนที่รู้ตัวว่าใครเป็นผู้กระทำผิด ไม่ว่าจะจับผู้ต้องหาได้หรือไม่ และพนักงานสอบสวนจะมีความเห็นสั่งฟ้องหรือไม่ฟ้องก็ตาม อัยการมีอำนาจที่จะสั่งสำนวนได้ดังนี้ ก ถ้าอัยการพิจารณาแล้วเห็นว่าข้อเท็จจริงในสำนวนยังไม่ชัดแจ้ง อัยการมีอำนาจสั่งให้พนักงานสอบสวนดำเนินการสอบสวนเพิ่มเติม หรือให้ส่งพยานมาพบอัยการเพื่อซักถามก็ได้ ข ถ้าอัยการพิจารณาแล้วเห็นว่า พยานหลักฐานในสำนวนไม่หนักแน่นเพียงพอที่จะรับฟังว่าผู้ต้องหาเป็นผู้กระทำผิด หรือการกระทำของผู้ต้องหาไม่เป็นความผิดต่อกฎหมาย หรือคดีขาดอายุความเป็นต้น อัยการก็มีอำนาจสั่งไม่ฟ้องผู้ต้องหา ค ถ้าอัยการพิจารณาแล้วเห็นว่าพยานหลักฐานในสำนวนรับฟังได้ว่า ผู้ต้องหาเป็นผู้กระทำผิด อัยการก็มีอำนาจสั่งฟ้องผู้ต้องหา โดยอัยการจะทำคำฟ้องแล้วยื่นฟ้องผู้ต้องหาต่อศาล หลังจากฟ้องผู้ต้องหาต่อศาลแล้ว ผู้ต้องหาจะถูกเรียกเป็นจำเลย ถ้าจำเลยปฏิเสธว่าไม่ได้กระทำผิด หรือจำเลยรับสารภาพ แต่เป็นคดีที่มีอัตราโทษอย่างต่ำให้จำคุกตั้งแต่ ๕ ปีขึ้นไปอัยการต้องนำพยานหลักฐานเข้าสืบเพื่อพิสูจน์ความผิดของจำเลยต่อศาล ถ้าในระหว่างสืบพยานก่อนศาลชั้นต้นพิพากษาคดี ถ้าปรากฏพยานหลักฐานใหม่แน่ชัดว่าจำเลยไม่ได้เป็นผู้กระทำผิด อัยการมีอำนาจที่จะยื่นคำร้องต่อศาลขอถอนฟ้องคดีนั้นได้ เมื่อศาลได้พิพากษาคดีอย่างหนึ่งอย่างใดแล้ว อัยการมีอำนาจที่จะอุทธรณ์หรือฎีกาต่อไป เว้นแต่กรณีกฎหมายห้ามมิให้อุทธรณ์หรือฎีกา หรือไม่อุทธรณ์ หรือไม่ฎีกาก็ได้ หรืออุทธรณ์ ฎีกา แล้วร้องขอถอนอุทธรณ์หรือถอนฎีกาก็ได้ ง ถ้าอัยการพิจารณาสำนวนแล้วเห็นว่า คดีนั้นเป็นความผิดซึ่งอาจเปรียบเทียบได้ เช่น ความผิดลหุโทษ อัยการมีอำนาจสั่งให้พนักงานสอบสวนพยายามเปรียบเทียบคดีนั้น หรือจะสั่งให้พนักงานสอบสวนอื่นที่มีอำนาจจัดการเปรียบเทียบให้ก็ได้ นอกจากจะมีอำนาจในการวินิจฉัยสั่งสำนวน และดำเนินคดีในศาลดังกล่าวแล้ว อัยการยังมีอำนาจหน้าที่อย่างอื่นอีก เช่น เมื่อมีการอ้างว่าบุคคลใดถูกควบคุมหรือขังโดยผิดกฎหมาย หรือถูกจำคุกผิดจากคำพิพากษาของศาล อัยการมีอำนาจยื่นคำร้องต่อศาลขอให้ปล่อยผู้นั้นได้ หรือกรณีบุคคลตายโดยผิดธรรมชาติหรือตายในระหว่างอยู่ในความควบคุมของเจ้าพนักงาน อัยการมีหน้าที่ยื่นคำร้องต่อศาลขอให้ไต่สวนได้ นอกจากนี้อัยการยังมีอำนาจหน้าที่อื่นๆ อีก สนใจหาอ่านได้จากหนังสือ “ รวมกฎหมายที่ประชาชนควรรู้ quot โดย สำนักงานคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมายแก่ประชาชน กรมอัยการ “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”
ร่วมเป็นแฟนเพจเรา บน Facebook..ได้ที่นี่เลย!!