ใครประดิษฐ์เรือหางยาว - ถามตอบที่ Sanook! Guru

        เขาผู้นั้นเป็นใคร ยากที่จะชี้ชัดลงไปได้ เพราะเมื่อสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติมีดำริจะมอบรางวัลแก่ผู้คิดค้นเรือหางยาว ก็ มีคนหลายคนกล่าวอ้างว่าตนเป็นผู้ประดิษฐ์เรือหางยาวขึ้นใช้เป็นคนแรก ประกอบกับสมัยก่อนยังไม่มีกฎหมายสิทธิบัตรที่จะให้ ความคุ้มครองแก่ผู้สร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ กฎหมายสิทธิบัตรเริ่มใช้ในประเทศไทยเมื่อปี พ ศ ๒๕๒๒ จึงยากที่จะหาหลักฐาน ยืนยัน         ในที่สุดในปี พ ศ ๒๕๒๗ คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติกตัดสินใจมอบรางวัลให้แก่ นายสนอง   ฐิตะปุระ นายสุชีพ   รัตรสาร นายสมัย   กิตติกูล นายสุขุม   จิรวาณิช และนายชาญชัยไพรัชกุล ให้เป็นกลุ่มผู้ประดิษฐ์เครื่องเรือหางยาว ซึ่งได้คิดค้นเรื่องนี้ขึ้นในช่วง พ ศ ๒๔๗๖-๒๔๙๔ โดยพิจารณาเห็นว่าบุคคลในกลุ่มนี้แต่ละคนมีหลักฐานแสดงรายละเอียดการประดิษฐ์น่าเชื่อถือกว่ารายอื่น ๆ แม้กำเนิดของเครื่องเรือหางยาวจะเป็นในลักษณะต่างคนต่างคิด ต่างคนต่างทำ แต่หลักการที่คิดค้นได้ก็คล้ายกัน คือการนำเครื่อง ยนต์มาใช้กับเรือเพื่อให้เรือแล่นได้เร็วขึ้น ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการคมนาคมทางน้ำ เพราะสมัยก่อนเรือติดท้ายมีราคาแพง เกินกว่าชาวบ้านจะซื้อหามาใช้ได้         เรือหางยาวรุ่นแรกเป็นเรือพายหรือเรือแจวที่นำเครื่องยนต์เช่นเครื่องสูบน้ำ เครื่องฉุดระหัด มากลึงต่อกับเพลายาวที่มีปลายเป็นใบพัด แล้วนำไปติดตั้งช่วงกลางลำเรือให้ใบพัดจุ่มลงไปในน้ำพอควร อาศัยกำลังของเครื่องยนต์ที่ส่งตรงจากเครื่องถึงใบพัดเพื่อตัดปัญหา เรื่องเกียร์ที่มีราคาแพงและหายาก ฉุดให้ใบพัดหมุน ใบพัดจะผลักน้ำในระยะไกลกว่าตัวเรือพอสมควรทำให้เกิดแรงดันให้เรือวิ่งได้ เรือรุ่นแรกนี้ยังต้องใช้หางเสืออยู่เพราะเพลาถูกยึดติดกับตัวเรือ ขยับไม่ได้เหมือนเรือหางยาวปัจจุบัน         ต่อมาเรือหางยาวไต้พัฒนารูปร่างให้สั้นลงเป็นเรือสองตอนคือท่อนหลังเรียบเป็นแผ่นกระดานยกหักฉากกับท่อนแรกซึ่งเป็นส่วนที่ เรียวงอน เวลาวิ่งท่อนหัวตรงส่วนที่ยกหักจากท่อนหางจะติดน้ำ ส่วนท่อนหางจะสัมผัสน้ำเพียงเล็กน้อย   จากนั้นได้พัฒนาเป็นเรือ บรรทุกที่รูปร่างคล้ายเรือสองตอน เพียงแต่ขยายส่วนกว้าง   หนา   และยาวขึ้นมาอีกเล็กน้อย ให้จุผู้โดยสารมากขึ้น ขนาดที่นั่งราว ๙-๑๐ คน และขยายขนาดเป็นเรือใหญ่ขนาด ๑๐-๒๐ ศอก แล้วนำเครื่องรถสิบล้อมาใช้ ด้วยคุณสมบัติใช้ง่ายไม่ว่ากับเรือเล็กหรือเรือใหญ่ สามารถเปลี่ยนเรือที่ใช้ได้ตามใจชอบ โดยมีเพียงเรือและเครื่องเรือหางยาวที่ ปัจจุบันนิยมใช้เครื่องยนต์จากรถยนต์มาติดตั้ง เรือก็สามารถแล่นไปในแม่น้ำลำคลอง หนองบึง ในน้ำตื้น หรือในที่มีขยะหรือสวะ มากได้อย่างสบาย เพราะเครื่องยนต์มีกำลังสูงและแล่นเร็ว สามารถยกใบพัดให้พ้นที่ตื้นเขินหรือสวะได้ ประกอบกับบังคับเรือได้ง่าย         นอกจากนี้ถ้าถอดหางออกก็ใช้เครื่องนี้เป็นเครื่องสูบน้ำได้เลย ทำให้เรือหางยาวได้รับความนิยมไปทั่วประเทศไทยและประเทศ เพื่อนบ้าน เช่น   ลาว   เวียดนาม   พม่า มาเลเซีย อีกด้วย “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”