กำเนิดดิกชันนารี - ถามตอบที่ Sanook! Guru

ดิกชันนารีนั้นมีวิวัฒนาการมาเป็นเวลาหลายร้อยปี กล่าวคือ เริ่มใช้กันในปี ค ศ ๑๒๒๕ ในสมัยนั้นมันมีชื่อว่า “ dictionarius quot     ซึ่งเป็นภาษาละติน แปลว่า quot การสะสมคำ quot   สมัยก่อน dictionarius จะเต็มไปด้วยคำศัพท์ภาษาละตินที่คัดลอกไว้เป็นแถว ๆ เพื่อให้ง่ายแก่การท่องจำ และจะมีใช้ก็แต่เฉพาะในห้องเรียนภาษาละตินเท่านั้น   ในศตวรรษที่ ๑๕ dictionarius เริ่มมีภาษาอังกฤษเข้ามาปะปนอยู่ด้วย เพื่อช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจภาษาละตินมากขึ้น คือมีคำศัพท์ภาษาอังกฤษปรากฏอยู่ประมาณ ๑๒ ๐๐๐ คำโดยจะมีคำศัพท์ภาษาละตินที่มีความหมายเดียวกันขนาบข้างไว้ทุกคำ   ส่วนดิกชันนารีฉบับภาษาอังกฤษแท้ ๆ นั้นสันนิษฐานว่าพิมพ์ขึ้นในปี ค ศ ๑๕๕๒ โดยนาย Richard Huloet เป็นผู้เรียบ เรียงขึ้น แต่ก็ยังคงเรียกว่า “ dictionarius ” อยู่   จุดประสงค์ในการพิมพ์ขึ้นก็เพื่อใช้ประกอบการศึกษาภาษาละตินอยู่เช่นเดิม   สาเหตุที่ดิกชันนารีเล่มนี้ได้ชื่อว่าเป็นฉบับภาษาอังกฤษแท้ ๆ ก็เพราะว่านายริชาร์ดใช้ภาษาอังกฤษในการอธิบายความหมายของคำศัพท์แต่ละตัวก่อนแล้วจึงใช้ภาษาละตินอธิบายตาม เขาเป็นผู้มีอารมณ์ขันดีทีเดียว เห็นได้จากการ   อธิบายความหมายของศัพท์บางคำ     ในพจนานุกรมของเขาเป็นต้นว่า quot รอยฟกช้ำ   หมายถึง จุดดำ   ๆ   ที่ปรากฏบนใบหน้าหรือส่วนอื่น   ๆ   ของร่างกาย เกิดจากการถูกกระแทกอย่างแรง   เช่น รอยฟกช้ำที่เบ้าตาของผู้เป็นภรรยา   เกิดจากการกระแทกเข้ากับกำปั้นของสามีผู้แสนดีของหล่อน ”   หนังสือประเภทรวบรวมคำศัพท์นี้ได้เพิ่มจำนวนขึ้นทีละน้อย ๆ หลายเล่มบรรจุคำศัพท์ไว้เพียง ๒ ๐๐๐-๓ ๐๐๐ คำส่วนมากจะเป็นคำศัพท์เฉพาะด้านที่รวบรวมขึ้นเพื่อจุดประสงค์ที่ชัดเจนบางอย่าง เป็นต้นว่าดิกชันนารีบางเล่มไม่ได้เรียงคำศัพท์ตามอักษรตัวแรกของคำ แต่เรียงตามตัวสะกดในพยางค์สุดท้ายของคำ ดิกชันนารีประเภทนี้ทำขึ้นเพื่อช่วยกวีในการหาคำที่ใช้ในบทกลอน   อาจเรียกว่าเป็น   quot พจนานุกรมคำคล้องจอง quot rhyming dictionary ก็ได้   ความจริงแล้วผู้รวบรวมและเรียบเรียงคำศัพท์จนได้เป็น   dictionary   ขึ้นมานั้นไม่ได้ตั้งใจจะรวมคำทุกคำที่มีมาไว้ด้วยกันเขาเพียงต้องการจะอธิบายคำยาก   ๆ   บางคำเท่านั้น   แต่จากการริเริ่มนี้   ดิกชันนารีสมัยใหม่ก็ได้กลายมาเป็นหนังสือ ที่รวบรวมคำทุกคำในภาษาอังกฤษเข้าไว้ด้วยกัน   “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”