มนุษย์เหยียบดวงจันทร์ ? - ถามตอบที่ Sanook! Guru

"ซองคำถาม" ส่งคำถามของคุณรณชัย ไปให้ ดร. ชัยวัฒน์ คุประตกุล ช่วยตอบ

ได้รับคำตอบมาดังนี้

เป็นคำถามเกี่ยวกับ The Moon Conspiracy Theory. ที่กำลังเป็นข่าวเกรียวกราวในประเทศไทย ช่วงเดือนกันยายน พ.ศ.2545 ว่ามนุษย์ได้เดินทางไปย่างเหยียบลงบนดวงจันทร์กับยานอะพอลโล 11 (และอะพอลโล 12 , 14, 15 , 16 , และ 17) จริงหรือ ? ซึ่งถ้าถามความเห็นของผม ( ชัยวัฒน์ คุประตกุล ) ก็ตอบให้อย่างมั่นใจว่า มนุษย์ได้เดินทางไปลงบนดวงจันทร์จริง กับอะพอลโล 11 และหลังจากนั้นอีก 5 ครั้ง

สำหรับคำถามเกี่ยวกับอากาศบนดวงจันทร์ คำตอบคือ บนดวงจันทร์ไม่มีอากาศ

สำหรับคำถามต่อเนื่องเกี่ยวกับเรื่องธง ว่าถ้าบนดวงจันทร์ ไม่มีอากาศ แต่ทำไมธงจึงปลิวได้ คำตอบต้องทราบลักษณะโครงสร้างของธง ที่นำไปปักบนดวงจันทร์ว่าไม่เหมือนธงทั่วไปบนโลก ที่เป็นผ้าสี่เหลี่ยมผืนผ้า ติดอยู่กับเสาธง เมื่อปักธงบนโลก ลมก็พัดให้ธงปลิวสะบัด คลี่ออก และพลิ้วไปกับลม แต่ธงที่นำไปปักบนดวงจันทร์ นอกเหนือไปจากส่วนประกอบ คือ ผ้าธงและเสาธงแล้ว ก็มีก้านเป็นกรอบอยู่ด้านบนของธงด้วย เพื่อจับยึดผืนธงให้ห้อยลงมา เหมือนธงที่ปลิวติดกับเสาธงบนโลก ขณะถูกลมพัด

ในสภาวะปรกติ ถ้าธงบนดวงจันทร์ ถูกปักในสภาพเรียบร้อย ธงบนดวงจันทร์ก็จะมีสภาพกางออกอย่างเรียบร้อยตลอดไป แต่ในกรณีของอะพอลโล 11 สาเหตุที่ธงมีสภาพพลิ้วเหมือนถูกลมพัด มาจากสองสาเหตุ &hellip

หนึ่ง : บังเอิญมนุษย์อวกาศ ไม่สามารถปักธงบนดวงจันทร์ ให้คลี่ออกอย่างเต็มเหยียด กล่าวคือ ก้านธงด้านบน ไม่อยู่ในแนวเหยียดตรงตั้งฉากกับเสาธง หรือขนานกับพื้นผิวดวงจันทร์อย่างแท้จริง คือ ด้านปลายห่างจากเสาธงออกไป จะเฉียงต่ำลง ทำให้ผืนธงไม่กางออกอย่างเหยียดตรง เกิดเป็นรอยย่น คล้ายกรณีของผ้าม่านที่ไม่ถูกคลี่ออกให้เหยียดตรงเต็มที่ ก็จะเกิดเป็นรอยย่น

สอง : ในการปักธงบนดวงจันทร์ มนุษย์อวกาศต้องจับเสาธงหมุนไปมา ทำให้ผืนธงปลิวไปมาตามเสาธง ซึ่งส่งผลให้เกิดลักษณะของธงที่ปลิว ในขณะที่มนุษย์อวกาศกำลังปักธง

อย่างไรก็ดี ถ้าก้านธงด้านบนเหยียดตรงอยู่ในแนวขนานกับพื้นดวงจันทร์ หรือตั้งฉากกับเสาธงอย่างแท้จริง และผืนธงถูกแขวนจากก้านบน ในสภาพที่ถูกคลี่ออกเต็มที่ อย่างไม่มีรอยย่น หลังจากที่มนุษย์อวกาศได้ปักธงเรียบร้อยแล้ว และหลังจากที่ผืนธงได้ปลิว หรือพลิ้วปรับตัวเรียบร้อยแล้ว ธงก็จะอยู่ในสภาพเหยียดตรง เหมือนเป็นแผ่นธงโลหะไปเลย ไม่มีรอยย่นตลอดไป นี่เป็นคำอธิบายว่า ทำไมในภาพที่มนุษย์อวกาศมิได้สัมผัสกับธงเลย แล้วธงก็ยังมีสภาพย่นคล้ายปลิวอยู่

จากความบังเอิญของก้านธงด้านบนของอะพอลโล 11 ที่ไม่เหยียดตรงขนานกับพื้นผิวดวงจันทร์ ทำให้เกิดสภาพของธงคล้ายพลิ้วอยู่กับลมอย่างธรรมชาตินี้ ก็บังเอิญอีก ที่ไปถูกใจมนุษย์อวกาศอะพอลโล และองค์การนาซา ทำให้ธงรุ่นหลังต่อมา คือ อะพอลโลชุดหลังอะพอลโล 11 ถูกออกแบบให้ก้านธงไม่อยู่ในแนวขนานกับพื้นผิวดวงจันทร์ เช่นเดียวกับกรณีของอะพอลโล 11

สำหรับคำถามว่า " แล้วพื้นบนดวงจันทร์แข็งไหมครับ ทำไมเหยียบแล้ว มีรอย บนอวกาศไม่มีน้ำหนักไม่ใช่หรือ ? " คำตอบคือ พื้นผิวดวงจันทร์ มีสภาพเป็นฝุ่นผงค่อนข้างละเอียด ทำให้มนุษย์ที่ย่างเหยียบบนดวงจันทร์ มีรอยเท้าเกิดขึ้น และประทับอยู่ชัดเจน และบนดวงจันทร์ ไม่ใช่อวกาศอย่างแท้จริง ในเรื่องของน้ำหนัก กล่าวคือ ในอวกาศที่ไม่มีความโน้มถ่วง มนุษย์อวกาศก็จะไม่มีน้ำหนักจริง แต่ดวงจันทร์ ก็มีแรงดึงดูดโน้มถ่วง ซึ่งน้อยกว่าของโลกประมาณหกเท่า หมายความว่า มนุษย์บนดวงจันทร์ จะมีน้ำหนักน้อยกว่าบนโลกหกเท่า แต่ก็มีน้ำหนักอยู่ดี และจึงมีรอยเท้าปรากฏอยู่บนดวงจันทร์

รอยเท้ามนุษย์บนดวงจันทร์ จะคงอยู่นานเป็นล้าน ๆ ปีทีเดียวครับ ถ้าไม่มีมนุษย์รุ่นต่อไป ไปเหยียบย่ำกลบรอยเท้าเดิม เพราะบนดวงจันทร์ไม่มีลมพัด ให้รอยเท้าถูกกลบด้วยฝุ่นดินบนดวงจันทร์

"ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี"