ใครคิดประดิษฐ์หูฟังของหมอ - ถามตอบที่ Sanook! Guru

สเต็ทโทสโคป (Stethoscope) เป็นเครื่องมือที่แพทย์ใช้ฟังเสียงต่าง ๆ ภายในร่างกายของคนไข้โดยเฉพาะเสียงหัวใจและปอด ชื่อเรียกนี้มาจากรากคำในภาษากรีก stethos แปลว่า ทรวงอก กับ skopos แปลว่า ผู้เฝ้าดู ในภาษาไทยนิยมเรียกเครื่องมือชิ้นนี้ว่า หูฟัง หรือทับศัพท์สั้น ๆ ว่า สเต็ท

นายแพทย์หนุ่มชาวฝรั่งเศสชื่อ เรอเน เทโอฟิลี แลนเนกส์ (Rene Theophile Laennec) ซึ่งมีชีวิตอยู่ในศตวรรษที่ ๑๘ ระหว่างปี ค.ศ. ๑๗๘๑-๑๘๒๖ เป็นผู้ประดิษฐ์หูฟังอันแรกขึ้นใช้ในวงการแพทย์

แต่เดิมคุณหมอแลนเนกส์ก็ใช้วิธีเอาหูแนบกับหน้าอกของคนไข้ อันเป็นวิธีการฟังเสียงที่แพทย์กระทำกันทั่วไปในสมัยนั้น แต่วิธีการดังกล่าวไม่สะดวกนักแถมยังมักไม่ค่อยได้ยินเสียงอะไรเลย คุณหมอเกิดความคิดขึ้นขณะเฝ้าดูเด็ก ๆ เล่นกับท่อนไม้ซุง เด็กคนหนึ่งใช้มือข่วนเกาและเคาะตรงปลายท่อนไม้ด้านหนึ่ง ในขณะที่เด็กคนอื่น ๆ แนบหูลงกับท่อนไม้ตรงปลายอีกด้านหนึ่ง คุณหมอนำหลักการนี้มาประยุกต์ใช้ในโรงพยาบาลที่เขาทำงานอยู่โดยนำกระดาษสองสามแผ่นมาม้วนเป็นท่อทรงกระบอก เมื่อเขาวางปลายด้านหนึ่งของท่อทรงกระบอกลงบนหน้าอกของคนไข้ และเอียงหูฟังตรงปลายท่ออีกด้านหนึ่ง เขาค้นพบว่าสามารถได้ยินเสียงหัวใจของคนไข้เต้นชัดเจนอย่างที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน

อุปกรณ์หูฟังรุ่นแรกมีลักษณะเป็นท่อไม้ทรงกระบอกยาว ๓๐ เซนติเมตร ตรงกลางกลวงตลอด เมื่อเวลาผ่านไปหูฟังรุ่นบุกเบิกนี้ถูกแทนที่ด้วยหูฟังรุ่นใหม่ทันสมัยกว่าซึ่งมีลักษณะเป็นท่อยางเชื่อมโยงภาชนะรูปถ้วยเข้ากับส่วนที่เป็นหูฟังสองข้าง ทุกวันนี้สเต็ทโทสโคปเป็นเครื่องมือพื้นฐานซึ่งแพทย์โดยทั่วไปมีไว้ใช้วินิจฉัยโรคเบื้องต้น

"ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี"