เทียนไข - ถามตอบที่ Sanook! Guru

                    ในบรรดาสิ่งที่นำมาใช้เพื่อความสว่างในบ้านเรือน ก่อนยุคอิเล็กทรอนิกส์ แล้ว เทียนไขเกิดขึ้นทีหลังสุด เรื่องราวของมันเริ่มปรากฏในเอกสารของชาวโรมันในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ ๑ ซึ่งชาวโรมันบันทึกไว้ว่า เป็นประดิษฐกรรมชิ้นใหม่ที่ใช้แทนตะเกียงน้ำมันได้                     เทียนไขในยุคนั้นทำจากไขสัตว์และพืชซึ่งไม่มีสีและรสชาติ แต่รับประทานได้ ทหารในกองทัพที่อดอยากจะได้รับปันเทียนไขเป็นอาหาร และหลายร้อยปีต่อมาการรับประทานเทียนไขก็เป็นที่ยอมรับในหมู่ผู้ดูแลประภาคาร ซึ่งมักจะอยู่โดดเดี่ยวครั้งละนาน ๆ อีกด้วย                     ปัญหาของเทียนไขในยุคก่อนคือ   การตัดไส้เทียน แม้จะเป็นเทียนไขที่มีราคาแพงมากก็ยังจำเป็นต้องตัดไส้เทียนทิ้งทุกครึ่งชั่วโมง   การตัดไส้เทียนคือการค่อย ๆ ขริบเอาส่วนที่ไหม้ออกโดยไม่ทำให้เทียนดับถ้าไม่ตัดจะทำให้เทียนไขไม่สว่างเท่าทีควรและยังเปลืองเนื้อเทียนอีกด้วย   คือเนื้อเทียนจะถูกใช้ไปในการเผาไหม้เพียงร้อยละ ๕ ที่เหลือจะละลายหมด   และแม้จะมีการตัดไส้เทียน   แต่ถ้าทำไม่ถูกวิธีเทียนไขจำนวน   ๘   แท่งหนักประมาณ   ๑   ปอนด์จะหมดไปภายในเวลาไม่ถึงครึ่งชั่วโมงเท่านั้น   ปราสาทหลังหนึ่ง ๆ ใช้เทียนไขสัปดาห์ละหลายร้อยเล่มและมี   |เจ้าพนักงานตัดไส้เทียน| โดยเฉพาะอีกด้วย                     การตัดไส้เทียนต้องอาศัยความชำนาญเป็นพิเศษ   นักกฎหมายชาวสก็อตซึ่งเป็นผู้เขียนอัตชีวประวัติของซามูเอล   จอห์นสัน   ที่ชื่อเจมส์   บอสเวล   เคยต้องตัดไส้เทียนเองหลายครั้งแต่ไม่ประสบความสำเร็จสักครั้ง   ในปี   ๒๓๓๖   เขาเขียนถึงเรื่องนี้ว่า   “ ผมยอมจะนั่งอยู่ทั้งคืนเพื่อตัดไส้เทียนให้ได้   จนประมาณตีสองผมพลาดไปดับเทียนเข้า แล้วก็ไม่สามารถจุดมันขึ้นใหม่ได้ quot                     การจุดเทียนไขโดยที่สิ่งให้แสงสว่าง ๆ อื่น ๆ ดับหมดทั่วบ้านแล้วเป็นงานที่ต้องใช้เวลาอย่างมาก เนื่องจากยังไม่มีใครคิดค้นไม้ขีดไฟขึ้นได้ ใครที่เคยอ่านหรือดูเรื่องดอนกีโฮเต   คงจำความหงุดหงิดของพระเอกเซอว์วานเตสขณะจุดเทียนไขจากไฟในเศษถ่านได้ดี นอกจากนี้การตัดไส้เทียนมักทำให้เทียนดับ จนคำว่า |snuff rsquo   ซึ่งแปลว่า |ตัดไส้เทียน|   ได้เพี้ยนความหมายกลายเป็น |extinguish| หรือ |ดับไฟ|   ไป                     กระทั่งในศตวรรษที่ ๑๗   คณะละครจะต้องมีเด็กคอยทำหน้าที่ตัดไส้เทียน snuff boy โดยถือว่าการตัดไส้เทียนเป็นศิลปะอย่างหนึ่งเด็กที่ทำหน้าที่นี้ต้องเดินขึ้นไปบนเวทีขณะที่ละครกำลังดำเนินไปอย่างเข้มข้น เพื่อตัดไส้เทียนอย่างประณีตและชำนาญ   ไม่ทำให้เปลวไฟแกว่งดับ หรือสะดุด อันจะรบกวนความรู้สึกของผู้ชมซึ่งกำลังสนใจและเคลิ้มไปกับเรื่องราวการแสดงบนเวทีอยู่   ถ้างานสำเร็จลุล่วงด้วยดี   เขาจะได้รับเสียงปรบมือจากผู้ชมหนึ่งรอบเฉกเช่นนักแสดงคนหนึ่งศิลปะการตัดไส้เทียนหมดลงในปลายศตวรรษที่ ๑๗ เมื่อมีการใช้เทียนขี้ผึ้งกันอย่างแพร่หลาย   เทียนขี้ผึ้งมีราคาแพงกว่าเทียนไขถึงสามเท่า   แต่ให้ความสว่างมากกว่า และเนื้อขี้ผึ้งระเหยได้บ้าง   ซามูเอล   เป๊ปปีส์   ชาวอังกฤษ   ได้บันทึกไว้ในปี พ ศ ๒๒๑๐ ถึงการใช้เทียนขี้ผึ้งในโรงละคร ดรูรี เลน เธียเตอร์ ในลอนดอนว่า “ เดี๋ยวนี้โรงละครสว่างขึ้นเป็นพันเท่าและดูสวยกว่าด้วย ”                     นอกจากนั้นผู้ที่มีฐานะร่ำรวยจะใช้เทียนขี้ผึ้งประดับบ้านในโอกาสพิเศษที่ต้องการความหรูหรา มีบันทึกระบุว่าบ้านหลังใหญ่แห่งหนึ่งในอังกฤษใช้เทียนขี้ผึ้งมากกว่าหนึ่งร้อยปอนด์ในหนึ่งเดือนในช่วงฤดูหนาวของปี พ ศ ๒๓๐๘                     บันทึกถึงเทียนไขขอผ่านช่วงสมัยปัจจุบันไปแสดงความยินดีกับวิวัฒนาการของมันในศตวรรษหน้า เมื่ออังกฤษคิดประดิษฐ์เทียนขี้ผึ้งสีขาวเป็นมัน อเมริกากำลังทำเทียนไขสีเขียวกลิ่นเบเบอรี่                     ใครจะรู้ สักวันหนึ่งโลกอาจต้องหันไปพึ่งแหล่งพลังงานนี้อีกครั้งก็เป็นได้ “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”