ลักษณะทั่วไป
ผื่นแพ้จากกรรมพันธุ์ (ผื่นคันเอกซีม่า ก็เรียก) เป็นโรคที่พบบ่อยในทารก เด็กโต และคนหนุ่ม
คนสาว ผู้หญิงและผู้ชายมีโอกาสเป็นเท่ากัน เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับกรรมพันธุ์ ทั้งผู้ป่วยและ
ครอบครัว มักจะมีประวัติโรคภูมิแพ้ เช่น หืด , หวัดจากการแพ้ , ลมพิษ มักตรวจพบว่าผู้ป่วย
มีสารภูมิแพ้ ที่เรียกว่า "อิมมูโนโกลบูลินอี (lmmunoglobulin E)" หรือ "ไอจีอี (lgE)" ในเลือด
สูงกว่าปกติ อาการผื่นคันส่วนมากจะเกิดขึ้น โดยหาสาเหตุที่แน่นอนไม่ได้ บางคนอาจพบว่าแพ้
อาหาร นมวัว (ทารกที่กินนมวัว มีโอกาสเป็นโรคนี้มากกว่าทารกที่กินนมแม่) ฝุ่นละออง สบู่
ขนสัตว์ อากาศร้อน หรืออากาศหนาว แสงแดด เป็นต้น นอกจากนี้การได้รับบาดเจ็บหรือ เป็น
โรคติดเชื้อของ ผิวหนัง หรือทางเดินหายใจก็อาจกระตุ้นให้เกิดอาการได้
สาเหตุผื่นแพ้จากกรรมพันธุ์
สาเหตุ
เกิดจากการถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์
อาการผื่นแพ้จากกรรมพันธุ์
อาการ
แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะทารก ระยะเด็ก และระยะผู้ใหญ่
ระยะทารก จะเริ่มมีอาการตั้งแต่อายุได้ 2-6 เดือน (เฉลี่ย 4 เดือน) โดยมีอาการผื่นแดง และ
ตุ่มน้ำใสคัน บางครั้งมีลักษณะเป็นหนังแห้งกว่าปกติ เป็นขุย และเป็นสะเก็ดขึ้นที่จมูก แก้ม
หน้าผาก ศีรษะ ซึ่งมักจะขึ้นพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง บางครั้งอาจลามไปที่ลำตัวตอนบน แขนขา
และบริเวณที่สัมผัสผ้าอ้อมมักจะเป็น ๆ หาย ๆ เรื้อรัง อาการมักจะกำเริบขณะฟันจะขึ้น หรือ
มีการติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ ส่วนมากจะหายได้เมื่ออายุ 2-4 ปี ในพวกที่ไม่หาย ก็จะเข้าสู่อาการในระยะเด็ก
ระยะเด็ก จะขึ้นเป็นผื่นแดง อาจมีตุ่มน้ำปน มีอาการคันมาก เมื่อเกาหรือถูมาก ๆ หนังอาจหนา
ขึ้น มักพบเป็นบริเวณข้อพับ เช่น แขนพับ ข้อมือ ขาพับ ข้อเท้า รอบคอ มักเป็นทั้งสองข้างของ
ร่างกายคล้ายคลึงกันบางคนอาจเกาจนน้ำเหลืองเยิ้ม หรือเป็นหนองจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
อาจพบมีต่อมน้ำเหลืองในบริเวณใกล้เคียง มีการอักเสบร่วมด้วย
ระยะผู้ใหญ่ จะมีผื่นคันที่ข้อพับต่าง ๆ เช่นเดียวกับพบในระยะเด็ก อาการมักจะกำเริบเวลามี
ภาวะเครียดทั้งทางร่างกาย และจิตใจ หรือในระยะก่อนมีประจำเดือน อาการจะน้อยลงเมื่อ
อายุ 20 กว่าปี และจะค่อย ๆ หายไปเมื่ออายุ 30 ปี
สิ่งตรวจพบ
ผื่นแดงและตุ่มน้ำใส ผิวหนังอาจมีลักษณะหนาตัวขึ้น บางครั้งอาจพบมีน้ำเหลืองเยิ้ม
อาการแทรกซ้อน
อาจเกาจนมีเชื้อแบคทีเรียเข้าไปอักเสบซ้ำเติม กลายเป็นตุ่มหนอง หรือแผลพุพอง
ถ้าติดเชื้อเริม อาจเป็นเริมชนิดร้ายแรงได้
ในรายที่เป็นเรื้อรัง อาจพบว่าเป็นต้อกระจก ตั้งแต่อายุ 20-40 ปี
การรักษาผื่นแพ้จากกรรมพันธุ์
การรักษา
1. ทาด้วยครีมสเตอรอยด์ เช่น ครีมเพร็ดนิโซโลน หรือครีมบีตาเมทาโซน
2. ถ้าคันมากให้ยาแก้แพ้ เช่น คลอร์เฟนิรามีน,ไดเฟนไฮดรามีน หรือไฮดรอกไซซีน ถ้านอน
ไม่หลับ หรือชอบเกาตอนนอนควรให้ไดอะซีแพม ก่อนนอน
3. ถ้าเป็นหนองพุพอง ควรชะล้างด้วยน้ำเกลือ และให้ยาปฏิชีวนะ เช่น เพนวี , คล็อกซาซิลลิน ,
อีริโทรไมซิน กินนาน 10 วัน
4. ถ้าอาการไม่ดีขึ้นใน 1 สัปดาห์ ควรส่งไปตรวจที่โรงพยาบาล อาจต้องให้กินเพร็ดนิโซโลน
นาน 10 วัน
ข้อแนะนำ
ข้อแนะนำ
1. ควรแนะนำข้อปฎิบัติตัวของผู้ป่วย ดังนี้
1.1 ควรหลีกเลี่ยงสิ่งระคายเคือง อย่าอาบน้ำบ่อย ควรอาบวันละครั้ง และใช้สบู่อ่อนถูตัว
1.2 รักษาอุณหภูมิรอบตัวให้พอเหมาะ อย่าให้ร้อนหรือหนาวไป อย่าอาบน้ำร้อน อย่าใส่เสื้อผ้า
หนา หรืออบเกินไป
1.3 งดอาหารที่อาจทำให้แพ้ง่าย (เช่น นม, ไข่, อาหารทะเล) รวมทั้งหลีกเลี่ยงการใช้ยาที่แพ้
ง่าย (เช่น แอสไพริน เพนวี ซัลฟา) ถ้าไม่จำเป็นจริง ๆ
1.4 เสื้อผ้า ถุงเท้า ควรใช้ผ้าฝ้าย อย่าใช้ขนสัตว์
1.5 ควรตัดเล็บให้สั้น เพื่อป้องกันการเกาด้วยเล็บสกปรก
1.6 ควรใช้ครีมทาผิวให้เกิดความชุ่มชื้นอยู่เสมอ
1.7 ควรหลีกเลี่ยงภาวะเครียดทางจิตใจ
2. โรคนี้ชาวบ้านอาจเรียกว่า โรคน้ำเหลืองเสีย ความจริงโรคนี้ไม่มีความผิดปกติเกี่ยวกับ
น้ำเหลืองแต่อย่างไร แต่เนื่องจากผู้ป่วยมักมีอาการคันและเกาจนน้ำเหลืองเยิ้ม จึงเรียกชื่อ
ตามอาการที่พบ ทั้งนี้อาจหมายถึงอาการ ผื่นคันอื่น ๆ เช่น ลมพิษ, ผื่นแพ้จากการสัมผัส ,
พุพอง
3. โรคนี้จะหายได้เอง เมื่อโตขึ้น ยกเว้นในรายที่มีอาการตั้งแต่เล็ก หรือมีผื่นคันขึ้นทั่วร่างกาย
หรือเป็นโรคหืดร่วมด้วย ก็อาจจะเป็น ๆ หาย ๆ เรื้อรัง ไม่ค่อยหายขาด
