ปัจจุบันเทคโนโลยีสารสนเทศมีผลกระทบต่อชีวิตของคนมากมาย เช่น การใช้โทรศัพท์มือถือ ฝากข้อความรูป การรายงานผลการโอนเงินผ่านทาง SMS การใช้คอมพิวเตอร์มาใช้ในการเก็บข้อมูลการผ่าตัด หรือประวัติที่สำคัญของผู้ป่วยในโรงพยาบาล ระบบนำร่องหรือ Navigator ในรถยนต์ที่ทำให้เราไม่หลงทางหรือไปถึงที่หมายได้รวดเร็วมากขึ้น ทางการแพทย์ก็มีการพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ในการช่วยผ่าตัดเช่นกัน ศัลยเเพทย์ทางกระดูกและข้อ ได้นำระบบคอมพิวเตอร์มาช่วยในการผ่าตัดทางกระดูกและข้อ เช่น การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม การผ่าตัดกระดูกสันหลัง เนื่องจากเป็นการผ่าตัดที่ต้องการความแม่นยำ เที่ยงตรง การนำระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ในการช่วยผ่าตัดหรือที่เรียกกันว่า Computer assisted surgery สามารถเพิ่มสมรรถนะของศัลยแพทย์ได้เป็นอย่างดี
การนำระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ในการผ่าตัดกระดูกเเละข้อ ได้คิดค้นมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1990 หรือประมาณ 17 ปีมาแล้ว และได้พัฒนาต่อเนื่อง จนได้นำมาใช้ในหลาย ๆ หัตถการ เช่น การผ่าตัดกระดูกสันหลัง การผ่าตัดใส่โลหะเข้าในโพรงกระดูก การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม แต่ที่เห็นว่าได้ผลดีที่สุด และใช้กันอย่างแพร่หลาย ได้แก่ การนำมาใช้ทำการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม และข้อสะโพกเทียม จากผลของการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับผลของการรักษา และอายุการใช้งานของวัสดุเทียมในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมหรือข้อสะโพกเทียม ปัจจัยสำคัญมาจากการวางตำแหน่งของข้อเทียมที่เหมาะสม จึงได้มีการพัฒนาและปรับปรุงระบบให้รวดเร็ว ถูกต้อง เที่ยงตรงมากยิ่งขึ้น
การนำระบบคอมพิวเตอร์มาช่วยการผ่าตัดนี้ ศัลยแพทย์ จะทำการป้อนข้อมูลของผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดเข้าไปในระบบคอมพิวเตอร์ โดยระบบจะทำการคำนวณ และจำลองการผ่าตัดตลอดไปจนถึงการกำหนดตำแหน่งข้อเทียมที่เหมาะสมของผู้ป่วยเฉพาะตน เเต่ละรายอย่างละเอียด ศัลยแพทย์ผู้ทำการผ่าตัดจะทำการตรวจสอบว่า ค่าที่ได้จากระบบนั้นถูกต้องหรือไม่ ก่อนจะลงมือทำการผ่าตัดจริงในแต่ละขั้นตอน ซึ่งทำให้การผ่าตัด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การตัดกระดูกได้ถูกต้องแม่นยำและมีความเที่ยงตรงมาก เนื่องจากศัลยแพทย์สามารถทราบถึง ความละเอียดของการตัดกระดูกเป็นมิลลิเมตร
เนื่องจากการผ่าตัดมีขั้นตอนมากขึ้นหลายขั้นตอนเพื่อความถูกต้องเเม่นยำ แต่ได้มีการศึกษาแล้วพบว่า ศัลยแพทย์ที่ชำนาญร่วมกับการใช้ระบบคอมพิวเตอร์ช่วยการผ่าตัดนั้นจะใช้เวลาเพิ่มอีกประมาณ 20 นาทีเท่านั้น แต่หากผลของการผ่าตัดจะดีหรือไม่ดีคงไม่ได้ขึ้นอยู่กับระบบคอมพิวเตอร์อย่างเดียว ต้องขึ้นอยู่กับสภาพของผู้ป่วยทั้งก่อนการผ่าตัด ระหว่างการผ่าตัด การปฏิบัติตัวและการดูแลและฟื้นฟูสภาพของผู้ป่วยหลังการผ่าตัด โดยทุก ๆ ข้อที่กล่าวมาจะส่งผลให้การผ่าตัดนั้นได้ผลดีหรือไม่ดีทั้งสิ้น ระบบคอมพิวเตอร์ช่วยการผ่าตัดเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ศัลยแพทย์ทางกระดูกเเละข้อ ทำการผ่าตัดได้ถูกต้องแม่นยำเเละสะดวกขึ้น ผลการรักษาเป็นที่น่าพอใจเพื่อให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ขอขอบคุณ โรงพยาบาลพญาไท
แหล่งที่มา : phyathai.com
