เดี๋ยวนี้คงไม่มีใครที่ไม่รู้จักอาหารฟาสต์ฟู้ดที่หากินได้ง่าย สะดวกและรวดเร็ว แถมยังมีรสชาติ หวาน มัน เค็ม ถูกปากซะด้วยสิ เพราะทุกวันนี้วิถีชีวิต และพฤติกรรมการบริโภคของเราเปลี่ยนไปจากเมื่อก่อน จากอิทธิพลการบริโภคอาหารจานด่วนแบบตะวันตก กลายเป็นแฟชั่นที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย จนทำให้เราลืมคิดกันไปว่า อาหารประเภทนี้ไม่ค่อยจะมีประโยชน์ซักเท่าไหร่ มีสารอาหารไม่ครบถ้วน ไม่ขาด ก็เกินไปอย่างใดอย่างหนึ่ง หากเราไม่ระมัดระวังในการกิน อาจทำให้ขาดสารอาหารได้อย่างไม่รู้ตัว หรือถ้ากินบ่อยเกินไปโรคอ้วนก็จะถามหาได้ การเลือกกินอาหารฟาสต์ฟู้ดให้ได้คุณค่าทำได้ไม่ยาก ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับฟาสต์ฟู้ด และจั๊งค์ฟู้ดกันก่อน คงมีหลายคนสงสัยกันอยู่ว่ามันเหมือนกัน หรือแตกต่างกันอย่างไร
ฟาสต์ฟู้ด (Fast food) โดยทั่วไปจะหมายถึงอาหารจานด่วน ที่หาง่าย รวดเร็ว ไม่แพง สั่งแล้วรอเดี๋ยวเดียวได้กินแล้วเพราะเป็นอาหารที่ทำง่าย กับทำเตรียมไว้แล้วเป็นส่วนใหญ่ อย่างมากก็เพียงแต่อุ่นด้วยไมโครเวฟ บางครั้งไม่ต้องเข้าร้านด้วยซ้ำ และยังสามารถสั่งกลับไปกินที่บ้านได้อีกด้วย อาจจะมีประโยชน์และคุณค่าทางโภชนาการครบ หรือไม่ครบบ้างแตกต่างกันไปตามแต่ละชนิด ถ้าจะว่าไปอาหารจานเดียวอย่าง ข้าวแกงบ้านเราก็อาจจัดได้ว่าเป็น fast food ได้เหมือนกัน เพราะสั่งปุ๊บได้ปั๊บเหมือนกัน หรือ สั่งบะหมี่ชามหนึ่งก็แทบไม่ต้องรอ
จั๊งค์ฟู้ด (Junk Food) ถือว่าเป็นส่วนย่อยของอาหาร Fast Food อีกทีหนึ่ง แต่จะเป็นอาหารที่ไม่ค่อยมีคุณค่าทางโภชนาการ เช่น เบอร์เกอร์ ไก่ทอด มันฝรั่งทอด ฮอทดอก พิซซ่า โดนัท น้ำอัดลม ลูกอม ขนมขบเคี้ยว ที่ส่วนใหญ่จะเน้นหนักไปด้วย แป้ง ไขมัน น้ำตาล เกลือ ไม่ค่อยมีวิตามิน และใยอาหาร ซึ่งส่วนประกอบในอาหาร Junk food นี่แหละที่ส่งผลกับร่างกายเรา ลองมาดูกันว่ามีอะไรบ้าง แล้วแต่ละชนิดก่อให้เกิดอะไรบ้าง
ไขมันอิ่มตัว (Saturated Fats) : อาหารประเภททอด เช่น ไก่ทอด มันฝรั่งทอด มักจะใช้น้ำมันที่มีไขมันอิ่มตัวทอด เนื่องจากว่ามีราคาที่ค่อนข้างถูกนั่นเอง แถมยังสามารถทนต่อความร้อนหรืออุณหภูมิสูงในน้ำมันทอดได้ดีอีกด้วย การทานอาหาร Junk Food เราจะได้รับไขมันมากกว่าที่ร่างกายต้องการสำหรับ 1 มื้อ ถ้ากินบ่อยเกินไปอาจมีระดับโคเลสเตอรอลในเลือดเพิ่มขึ้นด้วย แนะนำวิธีทำงานอย่างไรให้คุณมีรายได้ 5 หมื่น บ/ด ขั้นต่ำ ขอย้ำว่าขั้นต่ำ ในเดือนถัดไปดูที่ www.abc.321.cn
เกลือ (Salt;Sodium) : โดยทั่วไปแล้วร่างกายของเราต้องการเพียงเล็กน้อยใน 1 วัน แต่อาหารประเภท Junk Food จะมีปริมาณโซเดียมเป็นส่วนผสมในสัดส่วนที่สูงมาก ถ้ารับประทานเข้าไปในปริมาณมาก ก็จะทำให้ความดันเลือดเพิ่มสูงขึ้น และเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อโรคหัวใจอีกด้วย ปริมาณโซเดียมที่มากที่สุดต่อ 1 วันที่คนเราต้องการนั้นจะอยู่ที่ประมาณ 2,500 มก.
น้ำตาล (Sugar) : น้ำอัดลม ลูกอม โดนัท นั้นจะมีระดับน้ำตาลในปริมาณสูงมาก การที่เราบริโภคเข้าไปในปริมาณมากย่อมส่งผลเสียโดยตรงต่อการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัว อาจทำให้เกิดโรคอ้วน เบาหวาน นอกจากนี้ยังเป็นต้นเหตุของการเกิดฟันผุอีกด้วย
คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate) : เป็นแหล่งพลังงานหลักของร่างกายก็จริง แต่หากเรากินเข้าไปมากเกินความต้องการใน 1 มื้อ ส่วนที่เหลือใช้ก็จะเก็บสะสมเป็นไขมันตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย แล้วโรคอ้วนก็จะถามหา คราวนี้เราก็รู้แล้วว่าทำไมอาหาร junk food จึงไม่ให้ประโยชน์แถมบางทีจะก่อโทษกับร่างกายเราด้วยซ้ำ ถ้าให้หยุด ไม่กินเลย คงจะยากแต่เรา สามารถเลือกที่จะบริโภคอาหารจำพวกนี้ เพื่อให้ได้คุณค่าอย่างง่าย ๆ
- เมื่อกินไก่ทอด หรือพิซซ่า ควรกินร่วมกับสลัดผัก เพื่อให้ได้รับวิตามินและใยอาหารเพิ่ม แต่ต้องเลือกน้ำสลัดไขมันต่ำและใส่น้ำสลัดแต่พอควร
- เลือกรับประทานมันอบแทนมันฝรั่งทอด ได้พลังงานจากคาร์โบไฮเดรตเหมือนกัน แต่ปริมาณไขมันและเกลือไม่เกิดลิมิต
- สำหรับพิซซ่านั้น เลือกเมนูที่มีชีสน้อย ๆ มีผัก พริกหวาน เห็ด สับปะรด มะเขือเทศ เป็น Topping ดีกว่าจะช่วยเพิ่มใยอาหาร วิตามิน และเกลือแร่ที่แม้จะมีอยู่น้อยนิด แต่ก็ดีกว่ารับแป้งและไขมันไปอย่างเดียวเต็ม ๆ
- หลีกเลี่ยงการสั่งน้ำอัดลมแบบเติมไม่อั้น เพราะมีทั้งน้ำตาล และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ทำให้ซ่า คุ้มเงินก็จริงแต่ไม่คุ้มกับสุขภาพกระดูกที่อาจพรุนได้ในอนาคต สั่งเป็นน้ำเปล่าหรือน้ำผลไม้สดมาดื่มจะดีกว่า
- สั่งชุดเล็กไว้ก่อน เพราะความหิวบางครั้งก็เป็นแค่เพียงอารมณ์อยากกิน พอได้ลิ้มรสชาติก็หายอยากแล้ว แต่ถ้าหิวจริงก็อย่ารอให้หิวจัด สั่งสลัดมารองท้องก่อนจะได้ไม่ต้องกินจานหลักเข้าไปมาก
- ต้องใจแข็งเข้าไว้ อย่าเพิ่มชีส เพิ่มแป้ง หรือสั่งเพิ่มขนาดเป็น Double, Extra, Big เพียงแค่เพิ่มเงินไม่กี่บาท เพราะสิ่งที่เพิ่มขึ้นมา ก็คือไขมัน แป้ง และน้ำตาล รวมถึงน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นด้วย
- เลือกของหวานเป็นผลไม้ปิดท้ายมื้อ ช่วยให้ร่างกายได้รับวิตามินและเกลือแร่
ถ้ากิน junk food มื้อใดก็ตาม ให้เลือกกินผัก ผลไม้ ธัญพืช และเนื้อสัตว์ไม่ติดมันในมื้อถัดไป เพื่อให้สมดุลกับปริมาณไขมันและคาร์โบไฮเดรต และเพิ่มใยอาหาร
อาหาร Junk Food ยอดนิยมยังขาดสารอาหารที่มีความจำเป็นต่อร่างกายอยู่หลายชนิด และในทางตรงกันข้ามก็ให้พลังงานที่มากเกินไป ไม่สมดุลกับความต้องการของร่างกาย ดังนั้นเราจึงไม่ควรที่จะรับประทานบ่อยจนเกินไป การดูแลสุขภาพร่างกายให้สมบูรณ์ และแข็งแรงอย่างง่าย ๆ เริ่มต้นจากอาหาร เลือกรับประทานอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ ร่วมกับออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และพักผ่อนให้เพียงพอ ก็จะทำให้มีสุขภาพดีได้แล้ว
ข้อมูลจาก : เด็กไทยสุขภาพดี
