คนเราเวลามีรายได้ มีเงินทองไว้ใช้จ่ายอย่างสบายๆ พอมีใครบอกให้สนใจรายจ่ายเล็กๆ น้อยๆ แน่นอนว่าหลายๆ คนฟังแล้วก็คงไม่คิดอะไร เพราะเห็นอยู่ว่าเป็นรายจ่ายเล็กน้อย จึงไม่น่าก่อให้เกิดปัญหาเรื่องเงินได้ ที่เป็นอย่างนี้ก็เพราะคนส่วนใหญ่พอมีรายได้ในระดับหนึ่งที่ตนเองคิดว่ามากพอสมควรแล้ว เมื่อถึงเวลาจะต้องจ่ายเงินเล็กๆ น้อยๆ เพื่อซื้อหาความสุข ความพอใจให้กับตัวเอง ก็มักจะไม่ค่อยไตร่ตรองหรือใคร่ครวญถึงความคุ้มค่า ความจำเป็นก่อนที่จะจ่ายเงินออกไปสักเท่าไหร่ ต่างจากตอนที่ยังไม่มีเงินจะซื้อของหรือใช้จ่ายอะไรสักทีต้องคิดแล้วคิดอีก
บางคนก็พยายามหาเหตุผลสนับสนุนและเข้าข้างตัวเองเต็มที่ว่า ก็แต่ละเดือนต้องทำงานหนักกว่าจะได้เงินเดือนมาใช้ ก็สมควรแล้วไม่ใช่หรือที่จะหาความสุขให้ตัวเองบ้าง ไม่เห็นจะผิดตรงไหน แต่ “ความสุข” ที่ว่านั้น เราไม่ควรลืมว่าส่วนใหญ่ต้องแลกด้วยเงินทุกบาททุกสตางค์ที่หามาได้แทบทั้งสิ้น เคยได้ยินคำคมถึงผลที่อาจเกิดขึ้นจากการละเลยค่าใช้จ่ายเล็ก ๆ น้อย ๆ บอกไว้ว่า “จงสนใจในรายจ่ายเล็ก น้อยๆ เพราะรอยปริเล็กๆ เพียงรอยเดียวสามารถจมเรือใหญ่ได้” ฟังแล้วก็คิดได้ว่า ถึงเงินที่ใช้ไปจะเป็นจำนวนเล็กน้อย แต่หากมองข้ามและใช้อย่างไม่ระมัดระวัง ก็อาจทำให้ชีวิตต้องล่มเหมือนเรือจมได้เช่นกัน
ขอยกตัวอย่างที่เห็นจากคนใกล้ตัว หลายๆ คนทีเดียวนิยมให้ความสุขตนเองแทบจะทุกวันอย่างไม่น่าเชื่อ ด้วยการใช้จ่ายเงินไปกับการซื้อของกระจุกกระจิก ราคาต่อชิ้นไม่กี่บาท แต่ของเหล่านั้นส่วนใหญ่ไม่ได้มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตนักหรอก ที่เห็นได้ชัดก็คือปัจจุบันนี้ ตลาดกลางวันที่เปิดใกล้ๆ กับอาคารสำนักงานจะได้รับความนิยมอย่างมากจากคนทำงาน เมื่อถึงเวลาพักกลางวัน แล้วก็จะเดินไปดูของ ไปชอบปิ้ง ซื้อขนมนมเนย เสื้อผ้า รองเท้า ฯลฯ เป็นการฆ่าเวลาก่อนเริ่มงานตอนบ่าย ซึ่งก็มักจะอดใจไม่ไหวต้องซื้อหาอะไรติดไม้ติดมือกลับบ้านกันอยู่ทุกๆ วัน ทำให้เราใช้เงินจ่ายเงินไปทีละนิดทีละหน่อย โดยเราไม่รู้สึกเดือดร้อนหรือแทบไม่รู้สึกเลยว่าเงินที่เราเหนื่อยหามาได้นั้นได้ออกจากกระเป๋าไปแล้ว แบบไม่มีเหตุผลอันสมควรหรือไม่มีความจำเป็น แบบที่เรียกว่าเกินพอดีต่อการดำรงชีวิตด้วยซ้ำ
ในวันนี้จึงอยากแนะนำการตั้งสติให้ดี ลองนับเงินในกระเป๋าทุกวันให้เป็นนิสัย และจดลงสมุดไว้ว่าวันนี้เราใช้เงินออกไปเป็นค่าอะไรบ้างและของที่ได้มาคืออะไร เมื่อผ่านไปได้ระยะหนึ่ง แล้วลองเอารายการมาดู เราจะเห็นได้เลยว่าที่จ่ายออกไปทีละเล็กละน้อยนั้น เมื่อนำมารวมกันแล้ว สามารถกลายเป็นเงินก้อนโตได้แบบที่เรานึกไม่ถึงเลยทีเดียว บางคนรวมๆ แล้วเป็นหลักพันหรือถึงหลายพันบาท ถึงตอนนั้นเราจะได้เห็นความไม่จำเป็นหรือบางทีอาจจะนึกขำตัวเองด้วยซ้ำว่านี่เราเป็นอะไรไป เสื้อผ้าพวกนี้ซื้อมาได้ยังไงทุกวัน ๆ ถุงเท้าราคาถูกชนิดซื้อง่ายขายคล่อง 5 คู่ร้อยบาท ก็ซื้อได้บ่อยๆ จนหลายครั้งไม่มีที่จะเก็บ บางทีเห็นเพื่อนซื้อเพราะคนขายบอกว่าราคาถูกสุดๆ หาซื้อไม่ได้อีกแล้ว ก็ซื้อตามเพื่อนโดยที่เราเองก็ไม่ได้อยากมีหรอก
ถ้าเราลองจดบันทึกรายการใช้จ่ายตามข้างต้นได้ ก็จะได้เห็นพฤติกรรมและพิจารณาถึงการใช้จ่ายของเราได้ชัดเจนขึ้น อาจส่งผลทำให้เรารู้ตัวและระมัดระวังพร้อมทั้งตั้งสติถามตัวเองก่อนจะใช้เงินได้ดีขึ้น รวมถึงควรเปลี่ยนความคิดและตั้งเป้าหมายใหม่เป็น “เราจะสะสมเงินทุกวัน วันละเล็กละน้อย” แทนการใช้เงินอยู่ทุกวันถึงแม้จะวันละนิดละหน่อยก็ตาม เพื่อจะมีความสุขที่ได้เห็นเงินของเรางอกเงยอยู่ตลอดเวลาถึงแม้จะไม่ได้เพิ่มแบบก้าวกระโดด ถ้าทำเช่นนี้ได้แล้ว วันหนึ่งเราก็จะมีเงินกับจำนวนสิ่งของที่เพียงพอและจำเป็นต่อการดำรงชีวิตอย่างมีความสุขสบายได้ไปจนตาย
ในทางกลับกันถ้าเราไม่ใส่ใจกับการใช้จ่ายเพราะเห็นว่าไม่มากมายอะไรแถมมีความสุขไปวันๆ อนาคตเราอาจจะต้องนั่งทุกข์อยู่กับกองข้าวของที่เราซื้อมาทีละนิด และกองไว้ทุกวันจนกลายเป็นของจำนวนมากและเมื่ออยากใช้เงินก็ไม่มีเงินให้ใช้อย่างเพียงพอ เพราะผลจากการใช้จ่ายเงินเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เราไม่ใส่ใจและไม่นึกถึงมาตลอดเวลาในช่วงที่เรามีเงินนั่นเอง
ลองตรองดูให้ดี ตามความจริงดังที่คำคมได้บอกไว้ว่า “รอยปริเล็ก ๆ เพียงรอยเดียวยังสามารถจมเรือใหญ่ได้” ถึงเวลาแล้วหรือยังที่เราจะไม่ปล่อยให้การใช้จ่ายเงินทีละเล็กละน้อย แต่บ่อย ๆ และไม่จำเป็น กลายเป็นรอยปริที่จะทำให้ชีวิตเราล่มจมไม่ต่างกับเรือใหญ่ในที่สุด
