ประวัติความเป็นมา
หน่วยแพทย์อาสาสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (พอ.สว.) เป็นหน่วยแพทย์ที่สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทรงก่อตั้งเมื่อ พ.ศ.2512 ปฏิบัติงานโดยอาสา สมัคร ประกอบด้วย แพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร พยาบาล เจ้าหน้าที่ สาธารณสุข และอาสาสมัครสายสนับสนุนออก ไปให้การ รักษาพยาบาลประชาชนในท้องถิ่นทุรกันดาร หลังจากที่เสด็จฯเยี่ยมราษฎรตามพื้นที่ชนบทห่างไกลนับ
ตั้งแต่ พ.ศ.2507 เป็นต้นมา ทรงพบว่า ราษฎรเหล่านั้น เมื่อเจ็บป่วย ไม่มีโอกาสได้รับการรักษาจากแพทย์แผนปัจจุบัน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้หน่วยแพทย์เคลื่อน ที่โดย เสด็จฯเสมอ ต่อมา พ.ศ.2516ได้ทรงเริ่มนำระบบการสื่อ สารทาง วิทยุรับ-ส่ง มาใช้ในการให้คำปรึกษาและ รักษาผู้ป่วย ซึ่ง เรียกว่า " แพทย์ทาง อากาศ" หรือต่อมาเรียกว่า "แพทย์ทางวิทยุ"
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงเล็งเห็นว่า กิจการและการดำเนินการให้ความช่วยเหลือประชาชนในด้านการ แพทย์และสาธารณสุข ประสบผลและเป็นคุณ ประโยชน์อย่างมหาศาล จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานทุน ทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน 1 ล้าน บาท เป็นทุน แรกเริ่มจดทะเบียนตั้งเป็นมูลนิธิ "แพทย์อาสาสมเด็จ พระศรีนครินทรา บรมราชชนนี( พอ.สว.) " เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ.2517 โดย พระองค์เป็นนายิกากิตติมศักดิ์หลังจากเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ.2538 สมเด็จพระเจ้าพี่ นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาส ราชนครินทร์ ทรงดำรงตำแหน่งประธาน กิตติมศักดิ์ สืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน
จังหวัด พอ.สว.
ปัจจุบัน มูลนิธิ พอ.สว ดำเนินกิจกรรมใน 51 จังหวัด พอ.สว.โดยการแบ่งเขต ตามเขตการตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสุข ดังนี้
เขต 2 นครนายก
เขต 3 ชลบุรี ฉะเชิงเทรา ปราจีณบุรี สระแก้ว ตราด จันทบุรี ระยอง
เขต 4 ราชบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์
เขต 5 นครราชสีมา ชัยภูมิ บุรีรัมย์ สุรินทร์
เขต 6 ขอนแก่น เลย หนองคาย อุดรธานี สกลนคร หนองบัวลำภู
เขต 7 อุบลราชธานี อำนาจเจริญ นครพนม มุกดาหาร ศรีสะเกษ ยโสธร
เขต 8 ตาก
เขต 9 พิษณุโลก เพชรบูรณ์ น่าน อุตรดิตถ์
เขต10 เชียงใหม่ เชียงราย พะเยา แม่ฮ่องสอน
เขต11 นครศรีธรรมราช สุราษฎร์ธานี ชุมพร ระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่
เขต12 สงขลา พัทลุง ตรัง สตูล ยะลา ปัตตานี นราธิวาส
วัตถุประสงค์ของมูลนิธิแพทย์อาสาสมเด็จ พระศรีนครินทราบรมราชชนนี (พอ. สว.)
1. จัดหาและส่งเสริมให้แพทย์และเจ้าหน้าที่อาสาสมัครทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคปฏิบัติเพื่อช่วย เหลือให้การรักษาพยาบาล ป้องกันโรคส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพอนามัย ของประชาชนและเจ้าหน้าที่ในท้องถิ่นทุรกันดารหรือห่างไกลคมนาคม หรือท้องถิ่น ที่คณะกรรมการกำหนด
2. จัดให้มีการรักษาพยาบาลผู้ป่วยในท้องถิ่นทุรกันดาร โดยสั่งการรักษาทางเครื่องมือสื่อสาร
3. ร่วมมือกับส่วนราชการและองค์กรการกุศลอื่นๆเพื่อสาธารณประโยชน์
4. ดำเนินการอื่นๆเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ของมูลนิธิฯ
5. ไม่ดำเนินการเกี่ยวข้องกับการเมือง
กิจกรรมของมูลนิธิ พอ.สว.
1.งานหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ พอ.สว.จัดหาอาสาสมัครสายการแพทย์และสาธารณสุขและสายสนับสนุน ไปปฏิบัติงานรักษา ป้องกัน ส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพอนามัย ของประชาชนและเจ้าหน้าที่ในท้องถิ่นทุรกันดารห่างไกลคมนาคม หรือในพื้นที่ที่มีปัญหาสาธารณสุขใน 51 จังหวัด พอ.สว.
2.งานรักษาเฉพาะโรคที่มูลนิธิ พอ.สว.กำหนด ให้การรักษาโรคต่างๆ โดยการผ่าตัด ได้แก่ ตาต้อกระจก ปากแหว่ง เพดานโหว่ ปลูกแก้วหูเทียม ใส่กายอุปกรณ์ แขน-ขาเทียม ฟันคุด หัวใจรูห์มาติกและหัวใจพิการมาแต่กำเนิด และโรคไต ซึ่งมีภาวะไตวายขั้นสุดท้าย และการรักษาด้วยการเปลี่ยนไตจากผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่
3.งานฝึกอบรม แบ่งเป็นการฝึกอบรมตามแผนงานของจังหวัด พอ.สว. และการฝึกอบรมซึ่งสำนักงานมูลนิธิ พอ.สว.เป็นผู้ดำเนินการ
4.งานทันตสาธารณสุข พอ.สว. แบ่งเป็น
4.1 กิจกรรมในวันทันตสาธารณสุขแห่งชาติ วันที่ 21 ตุลาคม ให้การสนับสนุนด้วยการหาอาสาสมัครทันตบุคลากรจากส่วนกลางให้แก่จังหวัด พอ.สว. เพื่อออกปฏิบัติงานทันตบริการ
4.2 กิจกรรมทันตกรรมเคลื่อนที่ พอ.สว. จัดส่งรถทันตกรรมเคลื่อนที่ จำนวน 2 คัน ออกปฏิบัติการ คันละ 9 เดือนไปยังจังหวัด พอ.สว. เพื่อสนับสนุนการให้บริการด้านทันตกรรมแก่ประชาชนซึ่งอยู่ในท้องถิ่นที่ขาดแคลนทันตแพทย์
4.3 กิจกรรมเฝ้าระวังทางทันตสุขภาพในนักเรียนชั้นประถมศึกษาโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน 174 โรงเรียน ตามแนวสาธารณสุขมูลฐาน
5.โครงการสนับสนุนโครงการพัฒนาดอยตุงด้านสาธารณสุข ให้บริการด้านสาธารณสุขแก่ข้าราชการ และลูกจ้างที่ปฏิบัติงานในโครงการฯ และประชาชนที่พักอาศัยอยู่ในบริเวณโครงการพัฒนาดอยตุง
6.โครงการทดลองแพทย์ทางโทรศัพท์ พอ.สว.ให้การรักษาพยาบาล และช่วยเหลือผู้ป่วยที่อยู่ในท้องถิ่นทุรกันดารห่างไกล โดยใช้โทรศัพท์เป็นเครื่องมือในการติดต่อแพทย์ เพื่อสั่งการรักษาแก่ผู้ป่วยซึ่งมารับบริการที่สถานีอนามัย
7.กิจกรรมถวายเป็นพระราชกุศลเนื่องในโอกาสวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี วันที่ 18 กรกฎาคม ได้แก่ การออกหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ในจังหวัด พอ.สว. การรณรงค์รักษาสุขภาพปากและฟัน การรณรงค์รักษาโรคต่างๆด้วยการผ่าตัด เช่น โรคตาต้อกระจก และโรคปากแหว่ง เพดานโหว่ ฯลฯ
8. กิจกรรมเพื่อโดยเสด็จพระราชกุศลเนื่องในวันคล้ายวันประสูติของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนรานิวาสราชนครินทร์ ในวันที่ 6 พฤษภาคม ได้แก่ การออกหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ในจังหวัด พอ.สว. การรณรงค์รักษาโรคต่างๆด้วยการผ่าตัด เช่น โรคตาต้อกระจก และโรคปากแหว่ง เพดานโหว่ ฯลฯ
ที่มา https://www.thaidentist.com/pmmv/
