การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ในช่วงตั้งครรภ์ ส่งผลให้อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายเปลี่ยนไป ปากและฟันของคุณแม่ก็เช่นกัน เพื่อคลายความสงสัย จัดการปัญหาให้ถูกวิธี เรามีคำตอบเกี่ยวกับเรื่องสุขภาพช่องปาก ที่คุณแม่ควรรู้มาบอกค่ะ
ปัญหา อาการที่พบได้
เหงือกบวม ระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (progesterone) ที่สูงขึ้นทำให้หลอดเลือดขนาดเล็กของเหงือกเปลี่ยนแปลง มีลักษณะบวมแดง เพราะมีเลือดคั่งอยู่บริเวณนั้น ทว่าการบวมที่เกิดขึ้นไม่ส่งผลอันตราย แต่อย่างใดและหายได้เองในช่วงหลังคลอด
ฟันผุ กรดจากอาหารที่คุณแม่กิน จะเกาะผิวฟันอย่างน้อย ประมาณ 20นาที ดังนั้น หากดูแลทำความสะอาดฟันได้ไม่ทั่วถึง อาจทำให้เกิดฟันผุ และเหงือกอักเสบ โดยเฉพาะการกินอาหารระหว่างมื้อบ่อย ๆ เป็นการเพิ่มจำนวนกรดให้เกาะอยู่ที่ผิวฟัน
เลือดออก คราบอาหารจำพวกแป้ง และน้ำตาล จะทำให้แบคทีเรียเติบโตได้ดี เกาะอยู่ตามซอกเหงือก ซอกฟัน กลายเป็นคราบหินปูน ทำให้เหงือกอักเสบและมีเลือดออกตามไรฟัน ขณะที่คุณแม่แปรงฟัน
แม่ท้องทำฟัน
DO: ถึงตั้งครรภ์ ก็สามารถทำฟันได้ค่ะ เช่น อุดฟัน หรือขูดหินปูน เพราะควรรีบดูแล รักษาโดยทันที หากปล่อยไว้นานอาจมีอาการเจ็บปวด หงุดหงิด รำคาญใจ หรือทำให้ยุ่งยากในการดูแลรักษา ที่สำคัญคือ เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคที่สามารถกระจายเข้าสู่กระแสเลือด เป็นปัญหาวงกว้างได้
DON’T: ช่วง 3เดือนแรก คุณแม่อาจแพ้ท้องอาเจียนบ่อย จึงไม่ควรทำฟัน เพราะอาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้หรืออาเจียนมากขึ้น น้ำย่อยจากกระเพาะมีฤทธิ์เป็นกรดจะทำลายผิวเคลือบฟัน และช่วง 3เดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์ ขนาดครรภ์และรูปร่างของคุณแม่ ไม่เอื้อต่อการนั่งหรือนอนบนเก้าอี้ทำฟันเป็นแน่
นอกจากนี้ การผ่าฟันคุด การถอนฟันควรผ่านการดูแล ให้คำแนะนำจากทันตแพทย์ก่อนทำ เพราะการถอนฟันอาจทำให้เสียเลือดมาก หรือใช้เวลารักษาฟันนาน ควรเลื่อนไปทำช่วงหลังคลอดแทนค่ะ
วิธีดูแลสุขภาพช่องปาก
- พบทันตแพทย์เพื่อตรวจฟันตามปกติทั่วไปอย่างน้อย 1ครั้ง ในช่วงระยะเวลาการตั้งครรภ์
- ทำความสะอาดช่องปากและฟัน เช่น ขูดหินปูน เพื่อลดปัญหาฟันผุและเหงือกอักเสบ
- แปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ (โดยการแปรงเบา ๆ) ใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ หรืออาจใช้น้ำยาบ้วนปากร่วมด้วยก็ได้
- งดอาหารรสหวาน มีน้ำตาล ระหว่างมื้ออาหาร เพราะจะเพิ่มโอกาสทำให้ฟันผุ
- เลี่ยงกินอาหารที่ทำให้ติดฟัน เพราะอาจทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง กลายเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรค ทำให้ฟันผุ
เสริมข้อมูลเรื่องอาหารของคุณแม่ ที่ว่าการกินอาหารยังเน้นเรื่องกินให้ครบ 5หมู่ และควรเพิ่ม (ในปริมาณที่พอดี) อาหารประเภทโปรตีน แคลเซียม และฟอสฟอรัส เช่น นม ไ ปลาเล็กปลาน้อย หรือสร้างภูมิคุ้มกันด้วย วิตามินซี จากผัก ผลไม้ เพื่อป้องกันเลือดออกตามไรฟัน จะยิ่งเป็นประโยชน์ที่ดีต่อสุขภาพของคุณแม่และลูกน้อยในครรภ์ค่ะ
ที่มาข้อมูล : Mother&Care