จิตวิทยาคืออะไร มีผู้ให้คำนิยามของคำว่า จิตวิทยา ไว้มากมายและกว้างขวางตามแนวที่ใช้ ดังนี้
จิตวิทยา คือ การศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวกับพฤติกรรม และกระบวนการทางสมอง
จากคำนิยามนี้ มีคำหลักอยู่ 3 คำ คือ การศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ พฤติกรรมและกระบวนการทางสมอง ซึ่งสามารถนำมาพิจารณาเพื่อให้ความเข้าใจตรงกันได้ ดังนี้
1. การศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ หมายถึง วิธีการศึกษาค้นคว้าหาความรู้เป็นขั้นตอน มีแบบแผน มีหลักการที่แน่นอน มีวิธีการดำเนินการที่สามารถพิสูจน์และอธิบายได้ และมีการบันทึกรายงานอภิปรายผบลการ ดำเนินการอย่างเป็นระบบ
2. พฤติกรรม เป็นการกระทำหรือกิจกรรมต่างๆ ทั้งที่สามารถสังเกต บันทึก วัดได้ และการกระทำที่ไม่สามารถสังเกตเห็นได้ด้วยประสาทสัมผัส สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ
2.1 พฤติกรรมภายนอก เป็นการกระทำที่สามารถสังเกตเห็นได้ด้วยประสาทสัมผัส หรือใช้เครื่องมือช่วยวัดได้ เช่น การวิ่ง การเดิน การพูด การกิน การนั่ง เป็นต้น
2.2 พฤติกรรมภายใน เป็นการกระทำที่ไม่สามารรถสังเกตเห็นได้ด้วยประสาทสัมผัส ไม่มีใครรู้ได้ นอกจากตัวเองเท่านั้น เช่น การคิด การจำ การรับรู้ ตลอดจนความรู้สึกต่างๆ
3. กระบวนการทางสมอง เป็นกระบวนการที่เกี่ยวกับการมีเหตุผลของการเกิดพฤติกรรม ที่เกี่ยวกับจิตใจของเรา กระบวนการทางสมองประกอบด้วย การคิด การจำ การรับรู้ อารมณ์ แรงจูงใจ ความฝัน และความเชื่อ ซึ่งอาจกล่าวได้ว่า กระบวนการทางสมองเป็นกระบวนการที่ทำให้มนุษย์เกิดพฤติกรรม ทั้งพฤติกรรม ภายในและพฤติกรรมภายนอก
จากที่กล่าวมา นักศึกษาจะเห็นได้ว่า โดยภาพรวม จิตวิทยาเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับพฤติกรรมของบุคคล และกระบวนการทางสมอง ซึ่งนักจิตวิทยาพยายามที่จะทำความเข้าใจถึงอิทธิพลทางด้านชีวิวิทยา ด้านร่างกาย และสังคมสิ่งแวดล้อม ว่ามีผลต่อพฤติกรรมอย่างไรและเกี่ยวข้องกันเพียงไหน ซึ่งวิชาจิตวิทยาจะช่วยให้ นักศึกษาได้ทราบถึงการเกิดพฤติกรรม และสาเหตุของการเกิดพฤติกรรมของบุคคลได้เป็นอย่างดี
