สภากาชาดไทย (หรือเดิมชื่อ สภาอุณาโลมแดง) ก่อตั้งเมื่อ 26 เมษายน ร.ศ. 112 (พ.ศ.2436) จึงถือเป็น วันสถาปนาสภากาชาดไทย
เมื่อ ร.ศ. 112 (พ.ศ.2436) เกิดกรณีพิพาทระหว่างสยามกับฝรั่งเศส กรณีดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง และรุนแรงขึ้นจนปะทะกัน มีทหารบาดเจ็บล้มตายมาก ขณะนั้นยังไม่มีองค์กรการกุศลเพื่อช่วยเหลือพยาบาลบรรเทาทุกข์ ท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงษ์ จึงชักชวนรวบรวมสตรีอาสาสมัคร และทำบันทึกกราบบังคมทูล สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนาพระบรมราชเทวี (สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า) ขอให้นำความขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตตั้ง "สภาอุณาโลมแดงแห่งชาติสยาม" เพื่อดำเนินการ บรรเทาทุกข์ทหารผู้บาดเจ็บ
เมื่อความทราบฝ่าละอองธุลีพระบาท พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชกระแสว่าเป็นความคิดอันดีตามแบบอย่างอารยประเทศผู้เจริญแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชูปถัมภ์และพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้ง และให้เรี่ยไรได้เงินถึง 443,716 บาท (นับเป็นเงินมหาศาลในสมัยนั้น) กับทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนาพระบรมราชเทวี ทรงเป็นสภาชนนี, สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรีพระวรราชเทวี (สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง) ทรงเป็นสภานายิกา และท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงษ์ เป็นเลขานุการิณี
ถือกันว่าท่านผู้หญิงเปลี่ยน เป็นผู้ริเริ่มก่อตั้งกิจการกาชาดในสยาม นับว่าท่านเป็นสตรีที่มีความคิดริเริ่มทันสมัยและมีความสามารถอย่างยิ่ง
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (ขณะนั้นทรงดำรงตำแหน่งพระยุพราช) ขณะเสด็จกลับจากศึกษาในประเทศอังกฤษผ่านมาทางประเทศญี่ปุ่น ได้เสด็จทอดพระเนตรโรงพยาบาลของกาชาดญี่ปุ่น ทรงพระดำริว่าถ้ามีโรงพยาบาลของกาชาดขึ้นในเมืองไทยจะเป็นประโยชน์มาก ภายหลังพระองค์ขึ้นครองราชย์จึงทรงร่วมกับ พระราชภราดาภคินี ทรงบริจาคทรัพย์ รวมกับทุนของสภาอุณาโลมแดงที่มีอยู่ สร้างโรงพยาบาลขึ้นในที่ดินส่วนพระองค์ โปรดเกล้าฯ ขนานนามตามพระปรมาภิไธยในพระราชบิดาเพื่อเป็นอนุสรณ์ว่า โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และให้สังกัดสภากาชาดสยามเมื่อ พ.ศ.2457 ในขณะนั้น
ชื่อ สภาอุณาโลมแดง และ สภากาชาด เรียกปะปนกันตลอดมา เมื่อ พ.ศ.2453 ชื่อเดิมก็สูญไป คงใช้กันแต่ สภากาชาดสยาม หรือ สภากาชาดไทย (ตามการเปลี่ยนชื่อประเทศ)
คณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศ ได้รับรอง สภากาชาดไทย เมื่อ 27 พฤษภาคม พ.ศ.2463
ส่วน สหพันธ์สภากาชาดและสภาเสี้ยววงเดือนแดงระหว่างประเทศ (เดิมคือ สันนิบาตสภากาชาด) รับเข้าเป็นสมาชิก เมื่อ 8 เมษายน พ.ศ.2464
ที่มา: www.redcross.or.th
รูปเพิ่มเติม : www.bu.ac.th
สำหรับ กาชาดสากล ดูเพิ่ม วันกาชาดสากล 8 พฤษภาคม
