ประวัติ นายแพทย์ประเวศ วะสี
วัน เดือน ปี เกิด 5 สิงหาคม พ.ศ. 2474
ที่บ้านเลขที่ ค. 103 ริมฝั่งแควน้อย ตำบลบ้านเหนือ อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี เป็นบุตรคนที่ 4 ของนายคลายและนางกิม วะสี
ประวัติการศึกษา
- ศึกษาขั้นต้นชั้นมูลที่โรงเรียนวัดเทวสังฆาราม (วัดเหนือ)
- 2485 จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่โรงเรียนประชาบาลตำบลเกาะสำโรง
- ชั้นมัธยมที่โรงเรียนวิสุทธรังสีจนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
- พ.ศ. 2490 ได้เข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนเตรียมอุดม
- พ.ศ. 2492 สามารถสอบเข้าเรียนต่อชั้นเตรียมแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- 2498 สำเร็จการศึกษาคณะแพทยศาสตร์บัณฑิตเกียรตินิยมเหรียญทอง มหาวิทยาลัยมหิดล
- 2503 Ph.D. มหาวิทยาลัยโคโลราโด ประเทศสหรัฐอเมริกา มนุษยพันธุศาสตร์ (Human Genetics)
- 2504 มหาวิทยาลัยลอนดอน ประเทศอังกฤษ
ประวัติการทำงาน
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งอาจารย์โท (พ.ศ. 2504)
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งอาจารย์เอก (พ.ศ. 2506)
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งอาจารย์ชั้นพิเศษ (พ.ศ. 2515)
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ (พ.ศ. 2519)
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ ระดับ 11 (พ.ศ. 2527)
• ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์เกียรติคุณ (2535 – ปัจจุบัน)
• ดำรงตำแหน่งรองอธิการบดีฝ่ายพัฒนาและวางแผน มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2522-2526)
• ดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาอายุรศาสตร์ ศิริราชพยาบาล (พ.ศ. 2528-2530)
• ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการศูนย์ประสานงานทางการแพทย์และสาธารณสุข, กระทรวงสาธารณสุข (พ.ศ. 2527-2530)
• ประธานและรองประธานหรือกรรมการขององค์กรต่าง ๆ ทั้งในและต่างประเทศมากมาย รวมทั้งมูลนิธิและสถาบันทางวิชาการอื่นรวมกว่า 60 ชุด
• ประธานสถาบันวิจัยสาธารณสุขไทย (พ.ศ. 2536)
• ประธานมูลนิธิไทย
• ประธานคณะกรรมการวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ แผนกแพทยศาสตร์ มูลนิธิ “อานันทมหิดล” และกรรมการมูลนิธิอานันทมหิดล แผนกแพทยศาสตร์
• ประธานมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ
ผลงาน
ด้านการโลหิตวิทยา ได้รับทุนวิจัยจากกระทรวงสาธรณสุข และของ China Medical Board วิจัยธรรมชาติของเลือดเกี่ยวกับความผิดปกติของเม็ดเลือดแดงเนื่องจากกรรมพันธุ์ ที่ก่อให้เกิดโรคโลหิตจาง และพบวิธีการป้องกันรักษา ผลงานวิจัยเป็นที่ยอมรับทั่วภายในและต่างประเทศ และได้รับเชิญไปบรรยาย ณ มหาวิทยาลัยและสถาบันวิจัยหลายแห่งเกือบทุกทวีปทั่วโลก บทความทางวิชาการได้รับการตีพิมพ์ในวารสารต่างประเทศมากกว่า 200 เรื่อง นอกจากนั้นยังได้แต่งตำราวิชาโลหิตและคู่มือโลหิตวิทยา และยังได้รับทุนวิจัยของ National Institute of Health ประเทศสหรัฐอเมริกา
ด้านพัฒนาวิชาชีพ โดยการใช้ความรู้ความสามารถพัฒนาวิชาชีพของแพทย์ด้วยหารศึกษาค้นคว้าวิทยาการใหม่ๆอย่างต่อเนื่อง และอุทิศเวลาให้กับการสอนนักศึกษาแพทย์ด้วยความเอาใจใส่
ด้านพัฒนาสังคม การกระจายความรู้ด้านการแพทย์และอนามัยให้แก่ประชาชนทั่วไปโดยการเขียนหนังสือและบทความต่างๆ โดยเน้นเรื่องการป้องกันการพึ่งพาตนเองในการรักษา และก่อตั้งมูลนิธิที่เกี่ยวกบการพัฒนามังคม เช่น มูลนิธิหมอชาวบ้าน มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ และเผยแพร่ความคิดเกี่ยวหับการศึกษาตลอดชีวิต
ด้านคุณภาพชีวิตของเด็กไทย การก่อตั้งมูลนิธิเด็กให้เป็นองค์กรพัฒนาเอกชน ซึ่งทำงานด้านการให้ความช่วยเหลือด้านปัจจัย 4 ทำให้ปัจจุบันหน่วยงานต่างเริ่มหันมาสนใจในการแก้ปัญหาและพัฒนาเกี่ยวกับเด็กมากขึ้น
รางวัลเกียรติยศ
• ได้รับรางวัลเหรียญทองในฐานะที่ได้คะแนนเป็นที่ 1 ตลอดหลักสูตร พ.ศ. 2498
• ได้รับพระราชทานทุนส่วนพระองค์และต่อมาทุนมูลนิธิ “อานันทมหิดล” ไปศึกษาต่างประเทศ พ.ศ. 2500
• ได้รับรางวัลพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดีในฐานะครูแพทย์ที่ดี เป็นคนแรกของคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล พ.ศ. 2512
• ได้รับรางวัลแมกไซไซ สาขาบริการรัฐ พ.ศ. 2524
• ได้รับรางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น ประจำปี 2526 พ.ศ. 2526
• ได้รับเลือกเป็นบุคคลดีเด่นของชาติ สาขาการแพทย์ ได้รับเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา พ.ศ. 2528
• ได้รับเลือกเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ พ.ศ. 2531
• ได้รับเหรียญเชิดชูเกียรติ “Tobacco and Health” ของ “WHO” พ.ศ. 2533
• ได้รับรางวัลบุคคลที่มีผลงานดีเด่นด้านการวิจัยและนวัตกรรมทางการศึกษา (Comminins UNESCO) จากคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยยูเนสโก
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่ได้รับ
• มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ
คุณธรรม
1. เป็นผู้ที่มีความพยายามในการศึกษาหาความรู้
จากประวัติการศึกษาจะเห็นว่าท่านเป็นผู้ที่จบการศึกษาจากหลายคณะ หลายสถาบันเช่น คณะแพทยศาสตรมหาลัยจุฬาลงกรณ์และมหาลัยมหิดลยังได้รับรางวัลเหรียญทองในการศึกษา นอกจากนี้ท่านยังได้ศึกษาต่อต่างประเทศที่มหาวิทยาลัยโคโลราโด มนุษยพันศาสตร์ ประเทศสหรัฐอเมริกา และมหาวิทยาลัยลอนดอน ประเทศอังกฤษซึ่งแสดงให้เห็นถึงความเพียรพยายามในการศึกษาเล่าเรียน
2. มีความพยายาม
จากประวัติการทำงานและประวัติการศึกษานั้นจะเห็นได้ว่าท่านเป็นผู้ที่มีความเพียรพยายามในการทำงาน ท่านได้ทำงานในที่ต่างๆมากมายเป็นผู้ที่มีประสบการณ์ในการทำงานมาก
3. มีน้ำใจ เอื้อเฝื้อต่อเพื่อนมนุษย์
จากด้านผลงานของท่านทำให้ทราบว่าท่านเป็นผู้มีความเอื้อเฝื้อเผื่อแผ่ เนื่องจากท่านเอาใจใสประชาชน ท่านให้ความรู้ด้านการแพทย์และการอนามัยแก่ประชาชนโดยทั่วไป ก่อตั้งมลนิธิที่เกี่ยวกับการพัฒนาชีวิต
4. มีความเสียสละโดยไม่คำนึงถึงประโยชน์ส่วนตน
ท่านเป็นผู้ที่อุทิศเวลาในการสอนหนั้งสือให้กับนักศึกษาแพทย์ด้วยความเอาใจใส่ และยังก่อตั้งมูลนิธิเด็กให้เป็นองค์กรพัฒนาเอกชน ซึ่งทำงานด้านการให้ความช่วยเหลือด้านปัจจัย 4 ทำให้ปัจจุบันหน่วยงานต่างเริ่มหันมาสนใจในการแก้ปัญหาและพัฒนาเกี่ยวกับเด็กมากขึ้น
ที่มา www.pcccr.ac.th
