การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน (Descent from the Cross/Deposition from the Cross หรือ Deposition) เป็นฉากที่สร้างในศิลปะเช่นจิตรกรรม หรือ ประติมากรรม เนื้อความมาจากพระวรสารนักบุญจอห์นซึ่งบรรยายการอัญเชิญพระศพพระเยซูลงจากกางเขนหลังจากที่มีการตรึงพระเยซูที่กางเขนแล้ว โดยโยเซฟแห่งอาริมาเธียและนิโคเดมัส (Nicodemus)
ที่มาของงานศิลปะ
หัวข้อนี้เริ่มเป็นที่นิยมสร้างกันในศิลปะแบบไบแซนไทน์เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 9 และทางยุโรปตะวันตกใน คริสต์ศตวรรษที่ 10 การนำร่างพระเยซูลงจากกางเขนเป็นฉากที่ 13 ในชุดทางสู่กางเขน คนอื่น ๆ ที่ร่วมในการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนตามที่กล่าวถึงในพระวรสารก็ได้แก่นักบุญยอห์นอัครทูต บางครั้งก็เป็นภาพประคองพระแม่มารีย์ผู้กำลังเป็นลม เช่นในงานของโรเจียร์ แวน เดอ เวย์เด็น (Van der Weyden) และมารีย์ชาวมักดาลา นอกจากนั้นพระวรสารก็ยังกล่าวถึงผู้หญิงคนอื่น ๆ อีกหลายคนที่มาดูเหตุการณ์ตรึงกางเขน รวมทั้งผู้หญิงสามคนที่เรียกว่า มารีย์ทั้งสาม (Three Marys) ซึ่งคือมารีย์ สะโลเม ที่กล่าวในพระวรสารนักบุญมาระโก, แมรี--มารีย์มารดาของพระเยซูและมารีย์ชาวมักดาลาผู้เป็นพยานในการนำร่างพระเยซูไปฝัง ศิลปินมักจะรวมสตรีที่กล่าวถึงนี้และบุรุษที่มิได้กล่าวนามในภาพเขียนหรือประติมากรรมด้วย
การวิวัฒนาการของภาพ
ฉากการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนในยุคกลางจะเป็นฉากในชุดชีวิตของพระเยซู -- พระทรมานของพระเยซู (Passion of Jesus) ซึ่งเป็นฉากระหว่างพระเยซูถูกตรึงกางเขนและ พระเยซูถูกบรรจุ (Entombment of Christ) องค์ประกอบของการวางรูปจะมีด้วยกันหลายแบบตั้งแต่เมื่อเริ่มมีความนิยมทำกัน รูปเคารพอื่น ๆ ที่ใกล้เคืยงกับหัวข้อ
