ได้มีการขุดค้นร่องรอยของมนุษย์สมัยโลหะในหลายท้องที่ของประเทศไทย เช่น ที่บ้านโนนกทา อำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น บ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี บ้านดอนตาเพชร อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี บ้านโคกพลับ อำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี
แหล่งอารยธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย คือ ที่บ้านเชียง คนที่บ้านเชียงตั้งหลักแหล่งรวมกันอยู่เป็นที่ชุมชน รู้จักปลูกข้าว ทอผ้าเป็นเครื่องนุ่งห่ม มีการเพาะปลูก และเลี้ยงสัตว์บางประเภท และรู้จักทำเครื่องมือเครื่องใช้ด้วยโลหะที่สำคัญ คือ การทำเครื่องปั้นดินเผา ทั้งชนิดที่เป็นดินสีเทาและชนิดดินสีดำ และเป็นดินเผาสีนวล ลายเขียนด้วยสีแดงที่งดงามมากเป็นลวดลายวงกลม ก้นหอย ลวดลายที่เกี่ยวกับเลขาคณิต รูปสัตว์ ใบไม้ และลวดลายต่างๆมากมาย
นอกจากนี้ ยังทำเครื่องมือและเครื่องประดับด้วยสำริด เช่น ปลายหอกสำริด กำไลข้อมือ กำไลแขน แหวน รวมทั้งลูกปัดหิน และลูกแก้วสีต่างๆด้วย
ที่บ้านเชียง ได้ขุดพบโครงกระดูกเป็นจำนวนมาก ประเพณีฝังศพนับเป็นพิธีกรรมที่สำคัญของบ้านเชียง พบว่ามักฝังศพไว้ใต้ถุนบ้าน หรือในบริเวณเดียวกับบ้าน ในหลุมฝังศพมีภาชนะดินเผาและเครื่องมือเครื่องใช้ที่ทำด้วยสำริดและเหล็กรวมอยู่ด้วยเสมอ โดยมีคติความเชื่อในเรื่องวิญญาณที่จะกลับฟื้นขึ้นมาได้อีก
บ้านเชียงนับเป็นแหล่งอารยธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่งของโลก คณะอนุกรรมการมรดกของโลกขององค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ( ยูเนสโก ) จึงประกาศให้บ้านเชียงเป็น " มรดกโลกทางวัฒนธรรม " เมื่อพ.ศ. 2535
ผลงานที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของมนุษย์ในยุคโลหะ คือ ภาพเขียนสีบนผนังถ้ำ เป็นภาพคน ภาพสัตว์ ภาพมือ จากการสำรวจของนักโบราณคดีได้ค้นพบภาพเขียนสีผนังถ้ำหลายแห่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ที่จังหวัดอุดรธานี เลย ขอนแก่น ชัยภูมิ กาฬสินธุ์ และอุบลราชธานี ภาพมือคนกว่า 200 มือ ภาพเต่า ภาพปลา เครื่องมือจับปลา ใช้สีแดง ดำ ขาว คณะนักโบราณคดีแห่งกรมศิลปากรได้สรุปความไว้ในหนังสือ " อดีตอีสาน " ว่าภาพเขียนสีผนังถ้ำคงจะมีอายุไม่เกิน 3,600-3,000 ปีมาแล้ว
ภาพและที่มา www.bloggang.com
