ประวัติ
พันตรี ควง อภัยวงศ์ เกิดเมื่อวันที่ ๑๗ พฤษภาคม ๒๔๔๕ ณ เมืองพระตะบอง ประเทศเขมร (ขณะนั้นเป็นจังหวัดในมณฑลบูรพาของไทย) เป็นบุตรของเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ (ชุ่ม อภัยวงศ์) ผู้สำเร็จราชการจังหวัดพระตะบองกับคุณหญิงรอด สมรสกับคุณหญิงเลขา อภัยวงศ์
เริ่มศึกษาหนังสือกับขุนอุทัยราชภักดี ผู้เป็นลุงข้างมารดา จากนั้นเข้ารับการศึกษาที่โรงเรียนเทพศิรินทร์และโรงเรียนอัสสัมชัญ ตามลำดับ แล้วไปศึกษาวิชาวิศวกรรมโยธาที่เอกอล ซังตรัล เดอ ลียอง ประเทศฝรั่งเศส
หลังจากสำเร็จการศึกษาได้กลับมารับราชการเป็นนายช่างผู้ช่วยโท แผนกกองช่างโทรเลข กรมไปรษณีย์โทรเลข มีความเจริญในหน้าที่การงานจนได้ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมไปรษณีย์โทรเลข
พันตรี ควง อภัยวงศ์ ได้รับพระราชทานยศพันตรีปฎิบัติหน้าที่ราชองครักษ์พิเศษ เมื่อคราวร่วมสงครามอินโดจีน พ.ศ.๒๔๘๔ และได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงโกวิทอภัยวงศ์ แต่ได้ลาออกจากบรรดาศักดิ์ เมื่อวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๔๘๔
พันตรี ควง อภัยวงศ์ เคยดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีในรัฐบาลของพระยาพหลพลพยุหเสนา และจอมพล แปลก พิบูลสงคราม
พันตรี ควง อภัยวงศ์ เข้ารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๑ สิงหาคม ๒๔๘๗ หลังจากที่สภาผู้แทนราษฎร ไม่ผ่านร่างพระราชบัญญัติกำหนดระเบียบบริหารนครบาลเพชรบูรณ์ และพระราชกำหนดจัดสร้างพุทธมณฑลของรัฐบาล จอมพล แปลก พิบูลสงคราม และจอมพลแปลก ได้ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีรัฐบาลชุดนี้ของพันตรี ควง ได้บริหารประเทศเป็นเวลา ๑ ปี
พันตรี ควง อภัยวงศ์ ได้ร่วมจัดตั้งพรรคประชาธิปัตย์ และดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคคนแรก และเมื่อวันที่ ๖ มกราคม ๒๔๘๙ พรรคประชาธิปัตย์ได้รับเสียงข้างมากในสภา พันตรี ควง จึงได้เข้าดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอีกครั้งหนึ่ง
ผลงานที่สำคัญในขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี คือ การประกาศสันติภาพ โดยก่อนหน้านั้นรัฐบาลชุดก่อนมีความจำเป็นต้องประกาศสงครามกับสหรัฐอเมริกาและอังกฤษ ครั้นเมื่อคนมาดำรงตำแหน่ง ได้ประกาศให้การประกาศสงคราม ดังกล่าว เป็นโมฆะไม่ผูกพันประชาชนชาวไทย ทำให้สัมพันธภาพของประเทศไทยกับเหล่าพันธมิตรดีขึ้น
เมื่อวันที่ ๘ เมษายน ๒๔๙๑ พันตรี ควง อภัยวงศ์ ถูกคณะนายทหารบังคับให้ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เพื่อเปิดทางให้แก่ จอมพลแปลก พิบูลสงคราม กลับเข้ามาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อไป เมื่อพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแล้วคนยังคงดำเนินงานทางการเมือง โดยทำหน้าที่เป็นฝ่ายค้านอยู่ในสภาผู้แทนราษฎรต่อมาอีกระยะหนึ่ง คนถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๑๑ รวมอายุได้ ๖๖ ปี
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
สมัยที่ ๑
คณะรัฐมนตรี คณะที่ ๑๑ : ๑ สิงหาคม ๒๔๘๗ - ๓๑ สิงหาคม ๒๔๘๘
สมัยที่ ๒
คณะรัฐมนตรี คณะที่ ๑๔ : ๓๑ มกราคม ๒๔๘๙ - ๑๘ มีนาคม ๒๔๘๙
สมัยที่ ๓
คณะรัฐมนตรี คณะที่ ๑๙ : ๑๐ พฤศจิกายน ๒๔๙๐ - ๖ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๑
สมัยที่ ๔
คณะรัฐมนตรี คณะที่ ๒๑ : ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๑ - ๘ เมษายน ๒๔๙๑
