เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2548 ชุดคณะรัฐมนตรี ได้มีมติเห็นชอบให้กำหนดให้วันที่ 2 เมษายน ของทุกปี ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็น “วันหนังสือเด็กแห่งชาติ” ตามที่กระทรวงศึกษาธิการเสนอ
กระทรวงศึกษาธิการรายงานว่า คณะกรรมการนานาชาติด้านหนังสือเด็กและเยาวชน (International Board on Book for Young People – IBBY) ได้ประกาศให้วันที่ 2 เมษายน เป็น “วันหนังสือเด็กแห่งชาติสากล” ซึ่งวันดังกล่าวตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีโดยในปี พ.ศ.2548 นับเป็นปีมหามงคลที่ ทรงมีพระชนมายุ 50 พรรษา
กระทรวงศึกษาธิการจึงเห็นสมควรน้อมเกล้า ฯ ถวายพระเกียรติ เพื่อรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงส่งเสริมการอ่าน ทรงประพันธ์บทพระราชนิพนธ์สำหรับเด็กและเยาวชนมาแต่ครั้งทรงพระเยาว์ พระปรีชาสามารถทางด้านอักษรศาสตร์เป็นที่ประจักษ์แก่ปวงชนชาวไทยและชาวต่างประเทศ ประกอบกับเป็นการสะท้อนให้เห็นความตั้งใจในการรณรงค์ส่งเสริมการอ่านและพัฒนาหนังสือสำหรับเด็ก รวมทั้งพัฒนาสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้
วันหนังสือเด็กสากล
นับแต่ปี พ.ศ. 2510 ในช่วงวันคล้ายวันเกิดของ ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์สัน (นักเล่านิทานผู้มีชื่อเสียงชาวเดนมาร์ก ผู้แต่งนิทานเรื่องลูกเป็ดขี้เหร่และเงือกน้อย) ซึ่งตรงกับวันที่ 2 เมษายน จะมีการฉลอง วันหนังสือสำหรับเด็กสากล (International Children’s Book Day (ICBD)) เพื่อจุดประกายความรักการอ่านและสร้างเสริมความสนใจในหนังสือเด็ก
ในแต่ละปี หน่วยงาน IBBY ของประเทศต่างๆ มีโอกาสเป็นผู้สนับสนุนสากลของ ICBD โดยจะเป็นผู้กำหนดหัวข้อ พร้อมทั้งเชิญนักเขียนเด่นจากประเทศเจ้าภาพร้อยเรียงเรื่องราวถึงเด็กๆ ทั่วโลก และเชิญนักวาดภาพประกอบผู้มีชื่อเสียงเป็นผู้ออกแบบโปสเตอร์ สิ่งเหล่านี้จะนำไปใช้โดยวิธีต่างๆ เพื่อส่งเสริมหนังสือและการอ่าน
หน่วยงานมากมายของ IBBY สนับสนุน ICDB ผ่านทางสื่อและการจัดกิจกรรมตามโรงเรียนและห้องสมุดประชาชน บ่อยครั้งที่ ICDB เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับงานฉลองเกี่ยวกับงานหนังสือสำหรับเด็ก และในโอกาสพิเศษอื่นๆ ซึ่งอาจรวมไปถึงการพบปะนักเขียนและนักวาดภาพประกอบ การแข่งขันงานเขียนและงานประกาศรางวัลหนังสือ
อ้างอิง www.thaibby.in.th
ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์เซน
ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์เซน (Hans Christian Andersen) ได้รับยกย่องว่าเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงที่สุดคนหนึ่งในวงการวรรณกรรม สำหรับชาวเดนมาร์ก เขาเป็นหนึ่งในวีรบุรุษของชาติ และสำหรับคนทั่วโลกเขาคือผู้แต่งแต้มจินตนาการของวัยเยาว์ด้วยเรื่องเล่าแสนประทับใจ
เขาเป็นเจ้าของบทประพันธ์ชื่อดัง อาทิ ลูกเป็ดขี้เหร่, เด็กหญิงขายไม้ขีดไฟ, ธัมเบลินา, ฉลองพระองค์ใหม่ของจักรพรรดิ และเงือกน้อย เกิดที่เมืองโอเดนส์ ประเทศเดนมาร์ก เมื่อวันที่ 2 เมษายนปี 1805
นิทานของแอนเดอร์เซนได้รับยกย่องว่าเป็นนิทานสมัยใหม่ เพราะเป็นเรื่องที่เขาเขียนเองแทบทั้งหมด แม้จะมีบางเรื่องที่ได้เค้าโครงจากนิทานพื้นบ้าน แต่เขาก็นำมาเล่าใหม่ด้วยภาษาที่ตรงไปตรงมาของตัวเองและสอดแทรกข้อคิดคติธรรมลงไปด้วย ต่างไปจากนิทานของสองพี่น้องตระกูลกริมม์ที่รวบรวมนิทานเก่าเป็นหลัก
