พ่อมดมหัศจรรย์แห่งออซ หรือ The Wonderful Wizard of Oz เป็นวรรณกรรมเยาวชนอเมริกัน ซึ่งแต่งโดย แอล แฟรงก์ โบม (นักเขียนอเมริกัน) ภาพประกอบโดย ดับเบิลยู. ดับเบิลยู. เดนสโลว์ ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปีพ.ศ. 2443 โดย บริษัท จอร์จ เอ็ม. ฮิล แม้ว่าจะมีอายุล่วงเลยมาถึง 100 ปีแล้วก็ตาม แต่ก็ยังคงมีกระแสให้ความนิยมอย่างต่อเนื่อง ในรูปแบบของหนังสือก็ได้รับการตีพิมพ์มาแล้วถึง 58 ภาษา มีจำนวนเล่มที่พิมพ์จำหน่ายกว่า 31 ล้านเล่ม, ในรูปแบบของละครเพลง, ภาพยนตร์, วีดีโอ, และการเผยแพร่ทางอินเตอร์เน็ต ซึ่งก็มีให้เลือกชมได้หลายเว็บไซต์ และสถิติการเข้าชมก็มีอย่างสม่ำเสมอ จากกระแสความนิยมในเรื่องราวเกี่ยวกับออซ ได้ถูกนิยมและกล่าวขานไม่รู้จบ ทำให้ผู้ประพันธ์ได้แต่งเรื่องราวของออซออกมาอีกหลายเล่ม แต่ก็ไม่ได้รับความนิยมเท่า The Wonderful Wizard of Oz จึงทำให้เป็นวรรณกรรมที่แพร่หลายอย่างกว้างขวางที่สุดในโลกเล่มหนึ่ง และในระยะเวลาต่อมาก็ได้มีนักประพันธ์คนอื่นทีเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับออซเช่นกัน แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จเท่า แม้แต่ในประเทศไทย ก็ได้มีการแปล แปลง และตีพิมพ์หลายหน โดยแปลเป็นภาษาไทยครั้งแรก โดย อ.สนิทวงศ์ หรือ อุไร สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ในปี 2509 และผู้ที่แปลคนต่อมา คือ ดร.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ 2522
ประวัติผู้แต่ง
แอล แฟรงก์ โบม (Lyman Frank Baum 1856-1919) นักเขียนชาวอเมริกัน ผู้ประพันธ์เทพนิยายสำหรับเด็ก จนได้รับสมญานามว่า "พ่อมดแห่งอเมริกา" และเป็นเจ้าตำหรับตำนาน พ่อมดแห่ง Oz อันโด่งดัง โบมเกิดที่รัฐนิวยอร์กทางด้านตะวันออกของอเมริกาเมื่อ ค.ศ. 1856 (คือราวๆต้นสมัยรัชกาลที่ 4) โบมเป็นบุตรชายของครอบครัวที่มีฐานะดีพอสมควร บิดาได้เงินทองมาจากกิจการน้ำมัน และได้ตั้งบ้านเรือนอยู่แถบเมืองซีราคิว ทางตอนเหนือของรัฐนิวยอร์ก ชีวิตในวัยเด็ก โบมเป็นเด็กช่างคิดช่างฝัน และชอบเก็บตังเพียงลำพัง เนื่องจากเขาเป็นโรคหัวใจมาตั้งแต่กำเนิด บิดามารดาจึงจ้างครูมาสอนพิเศษที่บ้าน ซึ่งกลายเป็นการสนับสนุนให้เขา เป็นเด็กฝันเฟื่องยิ่งขึ้น เมื่ออายุ 12 ปี โบมถูกส่งไปเข้าโรงเรียนทหาร เขาเกลียดโรงเรียนทหารมาก และในที่สุดก็หาข้อแก้ตัวได้ว่า ตนเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจ เลยหลุดออกมาจากระบบการศึกษาแบบนั้น โบมสนใจอะไรหลายๆอย่างในชีวิตวัยรุ่น และบางอย่างดูจะไม่สัมพันธ์สอดคล้องกันนัก เมื่อโบมออกจากโรงเรียน เขาเริ่มทำงานหนังสือพิมพ์ โบม ฉายแววแห่งการเป็นนักประพันธ์ตั้งแต่อายุ 15 ปี เมื่อบทกวีได้ถูกตีพิมพ์ลงในหนังสือพิมพ์ The Rose Lawn Journal ซึ่งเขาและพี่ชายร่วมกันจัดตั้งขึ้น ในตอนนี้เขาก็เริ่มสนใจการเลี้ยงไก่ด้วย ซึ่งนับเป็นเรื่องความสนใจชนิดที่ไม่เกี่ยวกับการทำหนังสือเท่าไรนัก แต่โบมก็ดึงมันเข้ามาเกี่ยวจนได้ กล่าวคือหนังสือเล่มแรกที่เขาเขียนนั้น เป็นคู่มือการเลี้ยงไก่ ซึ่งมีชื่อว่า The Book of the Hamburgs พออายุได้ 22 ปี เขาก็ได้สมรสกับ Maude Gage และมีลูก 4 คน ซึ่งเป็นผู้ชายทั้งหมด นี่เองเป็นสาเหตุที่ทำให้เขา ให้ตัวเอกในนิทานเด็กของเขา คือหนูน้อยโดโรธี ที่อยากกลับบ้านที่แคนซัส ให้เป็นเด็กผู้หญิง ในปีค.ศ.๑๘๙๘ ก่อนโบมเขียนเรื่อง "ออซ" เพียงหนึ่งปี ก็เกิดสงครามอเมริกา-สเปนขึ้น สงครามนี้เกิดที่คิวบา ทำให้อเมริกายึดคิวบาจากสเปนไป เขาเห็นสภาพการเปลี่ยนแปลงทางอุตสาหกรรม เห็นความตกต่ำของชีวิตชนบทที่เรียบง่าย เห็นชีวิตกสิกรตามไร่และนาที่ถูกกลืนไปกับความเปลี่ยนแปลงครั้งใหม่ และก็เห็นความเป็นจักรวรรดินิยมในประเทศของตนดังนั้นจึงมีคนตีความกันว่าหนังสือชุด "ออซ" นั้นเป็นปฏิกิริยาที่เกิดจากความตึงเครียด ระหว่างความเจริญทางเทคโนโลยี กับชีวิตชนบท ถึงแม้ว่าโบมจะตระหนักในข้อนี้หรือไม่ก็ตาม แต่เขาก็ได้นำผู้อ่านหนีไปสู่โลกความฝันแห่งชนบท ที่เป็นประเด็นหนึ่งที่ทำให้ พ่อมดมหัศจรรย์แห่งออซ เป็นที่นิยมชมชื่นของคนอ่านในอเมริกา เพราะมันได้ให้สิ่งที่ตรงกันข้าม กับชีวิตประจำวันที่คนอเมริกันประสบอยู่ โบมเสียชีวิตที่ฮอลลีวูด ทางฝั่งตะวันตก เนื่องจากปัญหาโรคหัวใจและถุงน้ำดีติดเชื้อ เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม ค.ศ. 1919 (หรือราวสมัยรัชกาลที่ 6) รวมอายุได้ 63 ปี ชีวิตของโบม ผ่านมาตั้งแต่ยุคก่อนสงครามกลางเมืองที่มีการปลดปล่อยทาสผิวดำโดยประธานธิบดี ลินคอล์น ตลอดมาจนกระทั่งถึงสมัยสงครามโลกครั้งที่ 1
เนื้อรื่องย่อ
พ่อมดมหัศจรรย์แห่งออซ เป็นเรื่องราวของ โดโรธี เด็กหญิงตัวน้อยและสุนัขตัวน้อย ของเธอที่ถูกลมหอบไปจากบ้านที่แคนซัส ไปตกที่ออซดินแดนแสนมหัศจรรย์ โดโรธีอยากกลับบ้านมาก จึงเดินทางไปหาพ่อมดออซ เพื่อขอความช่วยเหลือ ระหว่างทางก็ได้พบกับ หุ่นไล่กา ชายตัดไม้ และสิงโต ทั้งสี่สหายออกเดินทางและร่วมผจญภัยไปด้วยกัน เมื่อเดินทางไปจนถึงเมืองมรกตแล้วได้พบกับพ่อมดออซ ทั้งสี่สหายก็รู้ว่าพ่อมดออซเป็นคนจอมปลอม เพราะเขาไม่สามารถช่วยเหลือทั้งสี่สหายได้ แต่สุดท้ายทั้งสี่สหายก็สมหวังในสิ่งที่ปรารถนา
