พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส เกิดเมื่อวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2491 ที่จังหวัดธนบุรี เป็นบุตร นายชื้น และ นางอรุณ เตมียเวส มีชื่อเล่นว่า "ตู่" สมรสกับ นางพัสวีศิริ เตมียาเวส (สกุลเดิม เทพชาตรี) มีบุตรด้วยกัน 3 คน คือ น.ส.ศศิภาพิมพ์ เตมียาเวส, นายทรรศน์พนธ์ เตมียาเวส และ น.ส.ทัศนาวัลย์ เตมียาเวส
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ จบศึกษาระดับมัธยมต้นจากโรงเรียนทวีธาภิเศก จากนั้นจึงได้ศึกษาต่อที่โรงเรียนเตรียมทหาร รุ่น 8 โรงเรียนนายร้อยตำรวจ รุ่น 24 เคยรับราชการอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ต่อสู้กับฝ่ายคอมมิวนิสต์อย่างเข้มข้น ที่จังหวัดนครพนม ช่วง พ.ศ. 2520 จนได้รับการยกย่องว่าเป็น "วีรบุรุษนาแก"
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ มีชื่อเสียง และได้รับฉายาจากสื่อมวลชนว่า "วีรบุรุษนาแก" เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผกก.ตำรวจภูธรจังหวัดนครพนม จับกุมข้าราชการระดับสูงในจังหวัด ที่ลงไปเล่นการพนันในเรือกลางลำน้ำโขง ทั้งยังมีผลงานปราบปรามคอมมิวนิสต์อย่างต่อเนื่อง และเมื่อสมัยดำรงตำแหน่งผูบังคับการกองปราบปราม ก็ถูกวางระเบิดถึงห้องทำงาน จากผลของการปฏิบัติหน้าที่อย่างตรงไปตรงมา
นอกจากนี้ เมื่อดำรงตำแหน่ง ผู้ช่วยผู้บัญชาการประจำกรมตำรวจ (ทำหน้าที่ผู้ช่วยหัวหน้าตำรวจภาค 2) ได้จับกุม และดำเนินคดีกับนายสมชาย คุณปลื้ม หรือกำนันเป๊าะ ผู้กว้างของของจ.ชลบุรี และภาคตะวันออก ในคดีทุจริตการจัดซื้อที่ดินทิ้งขยะที่เข้าไม้แก้ว จนศาลฎีกาพิพากษาให้จำคุกกำนันเป๊าะ
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เคยดำรงตำแหน่ง ผู้บังคับการกองปราบปราม เป็นระยะเวลาสั้นๆ เมื่อ พ.ศ. 2533-2534 ขณะ พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เป็นนายกรัฐมนตรี และต้องพ้นจากตำแหน่ง ภายหลังเหตุการณ์รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2534 เนื่องจากสนิทสนมกับ พลตรี มนูญกฤต รูปขจร ภายหลังจึงเปลี่ยนชื่อเป็น เสรีพิศุทธ์ นัยว่า เพื่อแก้เคล็ด เนื่องจากชื่อไม่ถูกโฉลก
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ มีภาพลักษณ์เป็นนายตำรวจมือปราบที่ซื่อตรง ได้ฉายาว่า "มือปราบตงฉิน" ผู้มีอำนาจในหลายรัฐบาลมักเลือก พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ ให้เข้ามาจับคดีอื้อฉาวที่สังคมและสื่อตั้งข้อสงสัย แต่ก็ได้รับผลกระทบจากการเมืองบ่อยครั้ง โดยมักถูกโยกย้ายไปอยู่ในตำแหน่งที่ไม่ได้ควบคุมกำลัง เช่น ที่โรงเรียนนายร้อยตำรวจ หรือประจำกรมตำรวจ เป็นต้น
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส ดำรงตำแหน่งที่ปรึกษา สบ.10 ก่อนจะมารักษาการในตำแหน่ง รักษาการผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2550 แทน พล.ต.อ.โกวิท วัฒนะ ที่ได้รับคำสั่งไปช่วยราชการสำนักนายกรัฐมนตรี
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส ได้รับการโปรดเกล้าให้ดำรงตำแหน่ง ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2550
ปัจจุบัน พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส ถูกโยกย้ายให้ไปช่วยราชการสำนักนายกรัฐมนตรี
ประวัติการทำงาน
พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส ที่ปรึกษา(สบ.10) รักษาราชการแทนผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เดิมชื่อเสรี เตมียเวส เป็นนักเรียนนายร้อยตำรวจรุ่น 24 เกิดเมื่อวันที่ 3 ก.ย. 2491 ปัจจุบันอายุ 58 ปี จบการศึกษา รัฐประศาสนศาสตร์บัณฑิต จากโรงเรียนนายร้อยตำรวจ
ติดยศร.ต.ต. ปี 2514 ประจำกองบัญชาการตำรวจนครบาล - เป็นผบ.หมวด สถานีตำรวจภูธรอำเภอเมือง จ.นครพนม
ปี 2516 ทำหน้าที่หัวหน้าหน่วยปฏิบัติการพิเศษ ประจำกองกำกับการตำรวจภูธรจังหวาดนครพนม - ผบ.หมวด กองร้อยที่ 2 กก.1 กองบังคับการโรงเรียนนายร้อยตำรวจ
ปี 2519 เป็นสารวัตรสถานีตำรวจภูธรอ.นาแก จ.นครพนม
ปี 2522 เป็นสารวัตรใหญ่สภ.อ.นาแก จ.นครพนม
ปี 2524 เป็นรองผกก.ตำรวจภูธรจังหวัดนครพนม
ปี 2525 เป็นรองผกก.ตำรวจภูธรจังหวัดมุกดาหาร รักษาการในตำแหน่ง ผกก.ตำรวจภูธรจังหวัดมุกดาหาร
ปี 2526 เป็นผู้กำกับการตำรวจภูธรจังหวัดมุกดาหาร
ปี 2529 เป็นผู้กำกับการตำรวจภูธรจังหวัดชลบุรี
ปี 2530 เป็นรองผู้บังคับการตำรวจภูธร 2
ปี 2531 เป็นรองผู้บังคับการโรงเรียนนายร้อยตำรวจ
ปี 2533 เป็นผู้บังคับการกองปราบปราม
ปี 2534 เป็นผู้บังคับการประจำกรมตำรวจ (ทำหน้าที่การข่าวสาร) สำนักงานสารนิเทศ
ปี 2535 รักษาการในตำแหน่งผู้บังคับการตำรวจสันติบาล 2
ปี 2535 เป็นผู้บังคับการตำรวจภูธร 6
ปี 2535 เป็นผูบังคับการกองวิทยาการภาค 3
ปี 2536 เป็นผู้ช่วยผู้บัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง
ปี 2537 เป็นผูช่วยผู้บัญชาการตำรวจนครบาล
ปี 2537 รักษาการในตำแหน่งรองผู้บัญชาการประจำกรมตำรวจ (ทำหน้าที่รองหัวหน้าตำรวจภาค 2)
ปี 2537 เป็นผู้ช่วยผู้บัญชาการประจำกรมตำรวจ (ทำหน้าที่ผู้ช่วยหัวหน้าตำรวจภาค 2)
ปี 2538 เป็นรองผู้บัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง
ปี 2540 เป็นผู้บัญชาการโรงเรียนนายร้อยตำรวจ
ปี 2541 เป็นผู้บัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง
ปี 2541 เป็นผู้ช่วยอธิบดีกรมตำรวจ
ปี 2541 เป็นผู้ช่วยผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ
ปี 2547 เป็นจเรตำรวจแห่งชาติ
ปี 2549 เป็นที่ปรึกษา (สบ.10)
ที่มา
www.matichon.co.th
https://nakhonnayok.police.go.th