.กฎหมาย - ถามตอบที่ Sanook! Guru

                  ตามจารีตประเพณีอันดีงามของไทยแต่โบราณ   รวมทั้งแนวความคิดตามหลักพุทธศาสนา   บิดามารดาถือเป็นผู้มีอุปการะคุณ   เป็นผู้มีพระคุณ   ผู้ให้กำเนิดและเลี้ยงดูบุตร   จึงเป็นบุคคลที่สมควรให้ความเคารพนับถืออย่างสูงสุด   อันเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวที   บุตรคนใดที่กระทำการที่ไม่ดีต่อบิดามารดา   มักได้รับการตราหน้าว่าเป็นผู้เนรคุณ   ดังนั้น   ผู้เป็นผู้สืบสันดานจะล่วงละเมิดมิได้   กฎหมายจึงได้บัญญัติห้ามมิให้ผู้สืบสันดานฟ้องบุพการีของตนเอง   ภาษากฎหมายเรียกว่า   คดีอุทลุม   ดังบัญญัติไว้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์   มาตรา   1562   ว่า   ผู้ใดจะฟ้องบุพการีของตนเป็นคดีแพ่งหรือคดีอาญามิได้   แต่เมื่อผู้นั้นหรือญาติสนิทของผู้นั้นร้องขออัยการจะยกคดีขึ้นว่ากล่าวก็ได้ xml namespace prefix o ns urn schemas-microsoft-com office office                       หลักการที่ห้ามมิให้ผู้สืบสันดานฟ้องบุพการีของตนนี้   ห้ามฟ้องทั้งทางคดีแพ่งและคดีอาญา   แต่ก็ไม่ใช่ว่าเป็นการห้ามเด็ดขาด   เพราะกฎหมายยังได้เปิดโอกาสให้ผู้สืบสันดานหรือญาติสนิทของผู้สืบสันดานร้องขอให้อัยการยกคดีนั้นขึ้นว่ากล่าวแทนได้   ก็คือกฎหมายยังเปิดโอกาสให้ฟ้องบุพการีของตนเองได้   แต่จะฟ้องตรงๆ   ไม่ได้ต้องร้องขอให้อัยการดำเนินการแทนได้   และการที่พนักงานอัยการฟ้องคดีเช่นนี้   เป็นการเข้าดำเนินคดีในฐานะเป็นโจทก์   ไม่ใช่ฐานะทนายความจึงไม่มีการแต่งตั้งทนายความ   ข้อสังเกตอีกประการหนึ่งของคดีประเภทนี้ก็คือ   กฎหมายห้ามการฟ้องก็แต่เฉพาะกรณีผู้สืบสันดานฟ้องบุพการี   แต่มิได้ห้ามบุพการีฟ้องผู้สืบสันดาน                     ความหมายของคำว่า   บุพการี   คือ   บิดา   มารดา   ปู่ย่า   ตายาย   และทวด   ผู้สืบสันดาน   คือ   ลูก   หลาน   เหลน   และลื่อ   โดยเฉพาะผู้สืบสันดานนี้ให้ถือตามกฎหมายคือ   หากเป็นบุตรก็ต้องเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น   ไม่รวมถึงบุตรที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายแม้บิดาจะรับรอง   สาเหตุเพราะตาม   ป พ พ มาตรา   1562   นี้   เป็นบทบัญญัติที่จำกัดสิทธิต้องตีความโดยเคร่งครัด   ที่มาและข้อมูลเพิ่มเติม 409