ลักษณะของชนบทยากจน - อ่านสารานุกรมไทย

         ลักษณะความยากจนของชนบทในแต่ละภาคก็มีความแตกต่างกันไป ตามสภาพภูมิประเทศและปัญหาของการประกอบอาชีพในแต่ละพื้นที่ ส่วนใหญ่เกี่ยวกับการเพาะปลูกซึ่งจะแยกลักษณะของปัญหาความยากจนในแต่ละภาคได้ดังนี้

          คนชนบทในภาคเหนือที่ยากจนมักจะบุกรุกเขตป่าไม้เพื่อเป็นที่ทำกิน ในปีแรกๆ พื้นที่เหล่านั้นยังอุดมสมบูรณ์ก็ให้ผลิตผลข้าวหรือพืชไร่สูงพอสมควร แต่ในเมื่อใช้ที่ดินนั้นเพาะปลูกไปนานปีเข้า โดยไม่ได้ทำนุบำรุงดินให้มีธาตุอาหาร ที่ดินนั้นก็เสื่อมคุณภาพ ผลิตผลก็จะต่ำลงมาก เช่น ข้าวไร่จากเดิม ๓๐ ถังต่อไร่ อาจเหลือเพียง ๒๐ ถังต่อไร่ พันธุ์ข้าวที่ใช้ยังเป็นพันธุ์เดิม นอกจากนี้พืชไร่ที่นิยมปลูก คือ ข้าวโพด ก็มีลักษณะเดียวกันกับข้าวไร่ ซึ่งเป็นการเพาะปลูกเพียงฤดูเดียวคือ ฤดูฝน ส่วนฤดูแล้งขาดน้ำในการเพาะปลูกเนื่องจากที่ดินเป็นหินดินดาน และดินทราย ไม่เก็บความชุ่มชื้น และคุณภาพของหน้าดินเสื่อมเร็วกว่าปกติเมื่อถูกฝนชะล้างผิวหน้าดิน คนชนบทยากจนในภาคเหนือนี้มีทั้งคนไทยและคนไทยภูเขา สำหรับในเขตที่สูง มีปัญหาการทำไร่เลื่อนลอย คือ การย้ายที่ทำการเกษตรไปเรื่อยๆ ซึ่งมีอยู่มากเป็นปัญหาสำคัญประการหนึ่งในเขตนี้
        ในเขตชนบทยากจนในภาคเหนือนี้ มีคนจำนวนมากที่ไม่มีที่ดินทำกิน คนเหล่านี้มีรายได้หลักจากการประกอบอาชีพด้วยการนำทรัพยากรธรรมชาติในป่ามาขาย เช่น หาของป่า หาน้ำผึ้ง เก็บใบตอง ไม้ไผ่ หน่อไม้ ฯลฯ บางพวกก็รับจ้างทำงานในไร่นาตลอดทั้งปี บางพวกก็ต้องอพยพไปทำงานที่อื่นเช่นเดียวกับคนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ