ขมิ้นกับปูน - ถามตอบที่ Sanook! Guru

        ใครที่เคยเป็นแฟนละครเรื่อง ขมิ้นกับปูน ของ จุลลดาภักดีภูมินทร์   ทางสถานีโทรทัศน์ช่อง   ๗   อาจคุ้นกับเพลงนำละครท่อนที่ว่า   “ ดั่งขมิ้นกับปูนเคล้ากัน   ไม่มีวันเข้ากันได้ ”   เผลอ ๆ   ก็อาจเข้าใจผิดไปตามเนื้อเพลงว่าของสองสิ่งนี้ผสมกันไม่ได้   หรือผสมแล้วไม่เข้ากัน แต่จริง   ๆ   แล้วของสองสิ่งนี้ผสมเข้ากันได้ดีและจะขาดเสียมิได้ในการผลิตปูนแดง อาจารย์สมบัติ   พลายน้อย   เขียนไว้ในวารสารวัฒนธรรมไทยว่า         “ ที่บ้านของผู้เขียนในตำบลหัวรอ   อำเภอพระนครศรีอยุธยาเดิมทีเป็นบ่อผสมปูนแดง   บ่อปูนแห่งนี้จะมีอายุนานสักเท่าใดยังสืบไม่ได้ความ   เท่าที่สอบถามจากท่านผู้ใหญ่ก็ว่าเคยเห็นบ่อผสมปูนนี้   เมื่อ ๕๐ ปีมาแล้ว   เรื่องนี้เขียนเมื่อ พ ศ   ๒๕๐๔ -   |ซองคำถาม|   ผู้เขียนเคยขุดดินบริเวณนั้นลงไปลึก ๆ ก็เคยพบปูนขาวและขมิ้นแยกกันอยู่บ้าง   ผสมเป็นปูนแดงแล้วบ้าง ปูนแดงที่กล่าวถึงนี้ก็คือปูนที่ใช้กินกับพลูในสมัยก่อนนั้นเอง   เขาเอาปูนขาวมาผสมกับขมิ้นเพื่อฆ่าฤทธิ์ปูนให้อ่อนลง   เวลาผสมกันแล้วปูนจะมีสีแดง         “ ขมิ้นกับปูนนี้เป็นสำนวนไทยที่ใช้กันแพร่หลายสำนวนหนึ่งมีความหมายไปในทางไม่ดี   คือหมายถึงคนที่ไม่ถูกกันเมื่อมาพบกันก็มักจะมีเรื่องคือเกิดปฏิกิริยาทันที   เหมือนปูนกับขมิ้นผสมกันเข้าก็เกิดเป็นสีแดง   หรือทำลายฤทธิ์ของปูนให้อ่อนลง นี่เป็นความหมายของขมิ้นกับปูนในสำนวนไทย ” “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”