การผ่าตัดปลูกถ่ายหรือเปลี่ยนไต ทดแทนไตที่ชำรุดหรือเสียการทำงานแล้วนั้น ได้มีผู้ค้นคว้าทดลองกันมานาน และได้มีวิวัฒนาการเป็นลำดับเรื่อยมา จนถึงยุคที่นับว่าได้ใช้ประโยชน์อย่างจริงจัง เมื่อปี ค.ศ. ๑๘๙๗ จอห์น เมอร์ฟี (John Murphy) ได้เริ่มการผ่าตัดเส้นเลือดที่เลี้ยงอวัยวะ ซึ่งเป็นการผ่าตัด "ปลูกถ่าย" (Transplantation) ที่แท้จริง และปี ค.ศ. ๑๙๑๔ อุลมาน (Ullman) ได้เป็นบุคคลแรก ที่ปลูกถ่ายไตให้แก่ผู้ป่วยหญิงที่เป็นโรคไตวายเฉียบพลัน นับเป็นการเริ่มการปลูกถ่ายไตเพื่อการรักษาเป็นรายแรก แต่ผลการรักษายังไม่ได้ดีเท่าที่ควร จนปี ค.ศ. ๑๙๔๕ เมดดวาร์ (Medawar) และ กิบสัน (Gibson) ได้ค้นพบ พื้นฐานความรู้ด้านอิมมูน (Immunological basis) ของการเกิดปฏิกิริยาต่อต้านอวัยวะใหม่ (graft rejection) นับเป็นการค้นพบที่ยิ่งใหญ่ เป็นหนทางในความสำเร็จของการผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะในปัจจุบัน จากวิวัฒนาการที่ได้มีการทดลองค้นคว้ากันอย่างกว้างขวางทำให้การปลูกถ่ายอวัยวะเจริญก้าวหน้าจนใช้เป็นการรักษาที่ได้ผลดี นอกจากไตแล้วอวัยวะอื่นที่ได้ผลดีมาก ได้แก่ ไขกระดูก หัวใจตับ ตับอ่อน ปอด และลำไส้
การผ่าตัดปลูกถ่ายไตนับเป็นการผ่าตัดอวัยวะที่ได้รับความสำเร็จสูง มีการผ่าตัดเพื่อการรักษากันทั่วโลกในอัตราประมาณปีละ ๒๐,๐๐๐ ราย ความสำเร็จในการผ่าตัด ทำให้ผู้ป่วยอยู่ในสภาพปกติได้ในอัตราเฉลี่ยปีแรกกว่า๘๐% หลัง ๕ ปี ประมาณ ๖๕% และหลัง ๑๐ ปี ๔๒% (Terasaki, ๑๙๘๗) เมื่อได้ผู้บริจาคแล้ว จำเป็นต้องเลือกผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดอย่างละเอียด การเลือกจะใช้การตรวจเลือดเป็นหลัก การตรวจนี้นอกจากหมู่เลือดที่ตรวจค้นแล้ว จำเป็นต้องตรวจทางอิมมูโนด้วย ที่เรียกว่า Tissue typing เป็นการหาหมู่เลือดและกลุ่มอินมูนที่ตรงกัน และไม่มีปฏิกิริยาที่จะต่อต้านกัน (Major histocompatibility test) ในปัจจุบันได้มีการตรวจละเอียดถึง ดี เอ็น เอ (DNA typing) จากสถิติพบว่าผลสำเร็จของการผ่าตัดขึ้นอยู่กับการตรวจเลือดที่คล้ายกัน
