ก่อนที่มนุษย์จะรู้จักนำเอาโลหะมาใช้ทำเครื่องใช้ต่างๆ นั้น มนุษย์ได้รู้จักนำเอาไม้มาใช้ทำสิ่งของ ต่างๆ ก่อน โดยเริ่มจากการรู้จักใช้ท่อนไม้เป็นอาวุธ และทำเครื่องทุ่นแรงต่างๆ เช่น คานงัด คราดเกลี่ยดิน เป็นต้น นักมนุษยศาสตร์คาดว่า มนุษย์รู้จักประดิษฐ์คิดค้นทำเครื่องมือใช้ ราวตอนปลายของยุคหิน (ประมาณ ๘,๐๐๐ ปีก่อนคริสต์ศักราช) เริ่มด้วยการใช้หินหรือกระดูกสัตว์มาทำเป็นมีดหรือเครื่องมือขุดอย่างง่ายๆ ต่อมาเริ่มรู้จักเหลาไม้ทำเป็นแหลน หรือหลาวเอาไว้ล่าสัตว์ ทำเป็นไถเอาไว้พรวนดินเพื่อการเพาะปลูก จนกระทั่งถึงยุคเหล็ก และยุคทองแดงที่มนุษย์เริ่มรู้จักถลุงโลหะนำมาใช้ได้ แม้ว่าวิวัฒนาการทางโลหะได้เกิดขึ้นอย่างมากมายในปัจจุบันก็ตามไม้ก็ยังมีบทบาทสำคัญต่อชีวิตประจำวันของมนุษย์ หาได้ล้าสมัยไปไม่ ตรงกันข้าม กลับทวีความสำคัญเพิ่มขึ้นอีกมาก ทั้งนี้ได้อาศัยวิชาการใหม่ๆ ขยายการใช้ไม้กว้างขวางยิ่งขึ้นไปอีก
เราใช้ไม้เกือบทุกส่วนของต้นไม้ นับตั้งแต่รากไม้บางอย่างใช้ทำยา สกัดยา สี น้ำมันจากเปลือกไม้ ใช้ใบไม้ห่อของ มุงหลังคา ทำอาหารและยา แต่ส่วนใหญ่เราได้ประโยชน์จากการใช้เนื้อไม้ โดยการเลื่อยออกเป็นแผ่นแล้วใช้ทำบ้านเรือนที่อยู่อาศัย เครื่องเรือน พาหนะ เครื่องใช้ไม้สอยอีกมากมาย ทั้งนี้ เพราะไม้เป็นวัสดุจากธรรมชาติที่มีคุณสมบัติเหมาะสม
แก่การก่อสร้างเกือบทุกชนิด เมื่อพิจารณาถึงราคาความสะดวกในการจัดหา ความแข็งแรงต่อหน่วย น้ำหนัก ความสะดวกในการแปรรูป ตลอดจนความ สวยงามตามธรรมชาติของมัน เราอาจจะพูดได้ว่าไม่มีวัสดุใดที่ได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาความเจริญของมนุษยชาติเทียบเท่าไม้
ไม้หรือเนื้อไม้คือส่วนใหญ่ของลำต้น ไม้ประเภทใบเลี้ยงคู่ซึ่งประกอบด้วยเซลล์ของเนื้อไม้ที่ตายแล้วเป็นจำนวนมากจะมีความแข็ง เพราะประกอบไปด้วยเนื้อเยื่อที่เรียกว่า เซลลูโลส (cellulose) ติดแน่นเป็นลำต้น และมีวัสดุประสานเรียกว่า ลิกนิน (lignin)
แก่นของต้นไม้ยืนต้นนี้เรานำมาทำประโยชน์ต่างๆ เราตัดต้นไม้มาจากป่าเขาแล้วลำเลียงท่อนซุงไปยังโรงเลื่อย เพื่อปอกเปลือกและเลื่อยออก การเลื่อยอาจจะเลื่อยออกเป็นแว่นๆ ตามแนวรัศมีของลำต้น เช่น ต้นมะขาม เพื่อทำเป็นเขียงไว้ใช้หั่นหรือสับของแต่ส่วนใหญ่เขาจะเลื่อยต้นไม้ตามแนวยาว เพื่อทำเป็นไม้กระดาน โดยผ่านท่อนซุงเข้าไปหาเลื่อยวงเดือน หรือเลื่อยแผ่นขนาดใหญ่ ชำแหละต้นไม้ออกเป็นไม้กระดานขนาดต่างๆ เพื่อใช้งานต่างๆ กัน เช่น เป็นท่อนใหญ่ๆ ใช้ทำเสาเรือน ตอม่อสะพาน หมอนหนุนรางรถไฟ เป็นแผ่นกระดานปูพื้นเรียบ หรือตีฝาเรือน เป็นต้น แต่เราไม่นิยมนำไม้ที่เลื่อยสดๆ จากต้นไม้ไปทำประโยชน์ทันที ทั้งนี้เพราะไม้ที่ยังสดอยู่มาก ยังมีน้ำอยู่ ไม้อาจจะบิดงอได้จึงมักจะนำไปผึ่งแดดหรืออบความร้อน ให้ความชื้นที่มีอยู่ในเนื้อไม้ออกไปเสียก่อน จึงจะนำไม้ไปใช้ประโยชน์ต่อไป เริ่มด้วยการเอาท่อนซุงมาอบด้วยไอน้ำ เพื่อให้เนื้อไม้มีความชื้นเท่ากันโดยตลอด และเพื่อให้เนื้อไม้อ่อนตัวลง (เพื่อให้สะดวกแก่การฝานหรือปอกให้เป็นแผ่นบางๆ) เมื่ออบไม้จนชื้นและอ่อนตัวพอเหมาะแล้ว ก็จะจัดการลอกเปลือกไม้ออก เลื่อยออกเป็นท่อนๆ ได้ความยาวตามที่ต้องการ แล้วจึงนำไปปอกเป็นแผ่นบางๆ โดยเครื่องปอกที่มีลักษณะคล้ายเครื่องกลึง กล่าวคือ ท่อนซุงจะถูกหนุนเข้าไปหาใบมีด ใบมีดจะฝานท่อนซุงตามแนวยาวออกได้เป็นแถบบางๆ จากนั้นจะถูกตัดออกเป็นแผ่นๆ ตามขนาดต่อไป แผ่นไม้บางที่ได้นี้จะต้องอบให้แห้งสนิทแล้วนำไปผ่านเครื่องทากาว เครื่องจะทากาวเป็นชั้นบางๆ ทั่วแผ่นไม้ จากนั้นจะนำไปอัดโดยสลับแนวลายไม้ในแต่ละชั้นดังกล่าวแล้วข้างต้น ในเครื่องอัดไม้ที่ใช้แรงอัดสูง โดยมีความร้อนช่วย ในที่สุดก็จะได้แผ่นไม้อัดที่พร้อมจะนำไปใช้ได้ ภายหลังที่ได้รับการตกแต่งขอบ ตัดริมและขัดกระดาษทรายให้เรียบร้อยแล้ว
เป็นที่น่าสังเกตว่าเขานิยมใช้ไม้ที่มีลายไม่ค่อยสวย ราคาถูกเป็นไส้ในและใช้ไม้ที่มีลายสวยงามราคาแพงประกบอยู่ข้างนอก เพื่อทำให้ราคาถูกลง
(ดูเพิ่มเติมเรื่อง ยางพารา และ ผลิตผลป่าไม้ เล่ม ๓)
