ประวัติความเป็นมา
วัดวังก์วิเวการาม หรือ วัดหลวงพ่ออุตตมะ เป็นวัดที่หลวงพ่ออุตตมะ (พระราชอุดมมงคล หรือ พระมหาอุตตมะรัมโภภิกขุ) กับชาวบ้านอพยพชาวกะเหรี่ยงและชาวมอญ ได้ร่วมกันสร้างขึ้น ในปี พ.ศ. 2496 ที่บ้านวังกะล่าง อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ใกล้กับชายแดนไทย-พม่า ห่างจากอำเภอเมืองกาญจนบุรี ประมาณ 220 กิโลเมตร
ในระยะแรกมีเพียงกุฏิและศาลา มีฐานะเป็นสำนักสงฆ์ แต่ชาวบ้านโดยทั่วไปเรียกว่า วัดหลวงพ่ออุตตมะ ตั้งอยู่บนเนินสูงในบริเวณที่เรียกว่า สามประสบ ซึ่งเป็นจุดที่แม่น้ำ 3 สาย คือแม่น้ำซองกาเลีย แม่น้ำบีคลี่ แม่น้ำรันตี ไหลมาบรรจบกัน
ในปี พ.ศ. 2505 ได้รับอนุญาตจากกรมการศาสนาให้ใช้ชื่อว่า วัดวังก์วิเวการาม ซึ่งตั้งตามชื่ออำเภอเดิม คือ อำเภอวังกะ-สังขละบุรี ซึ่งต่อมาถูกยุบเป็นกิ่งอำเภอ ก่อนที่จะยกฐานะเป็น อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรีในปี พ.ศ. 2508ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2527 การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยได้ก่อสร้างเขื่อนเขาแหลม หรือ เขื่อนวชิราลงกรณ์ ซึ่งเมื่อกักเก็บน้ำแล้ว น้ำในเขื่อนเขาแหลมจะท่วมตัวอำเภอสังขละบุรีเก่ารวมทั้งบริเวณหมู่บ้านชาวมอญทั้งหมด ชาวบ้านได้ช่วยกันย้ายวัดและบ้านเรือนขึ้นมาตั้งใหม่อยู่เหนืออ่างเก็บน้ำ ส่วนบริเวณวัดหลวงพ่ออุตตมะเดิม เหลือเพียงซากปรักหักพังของวัดและอาคารบ้านเรือน ปัจจุบันอุโบสถหลังเก่าจมอยู่ใต้น้ำ และมีชื่อเสียงเป็นสถานที่ท่องเที่ยวอันซีนไทยแลนด์ (Unseen Thailand) เป็นที่รู้จักในชื่อว่า "วัดใต้น้ำ" หรือ "เมืองบาดาล"เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2549 หลวงพ่ออุตตมะซึ่งเป็นที่เคารพนับถือของประชาชนชาวไทย ชาวมอญ รวมทั้งชาวกะเหรี่ยงและพม่าที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้น มรณภาพด้วยอายุ 95 พรรษา
ข้อมูลทั่วไป วัดวังก์วิเวการามก่อสร้างด้วยศิลปะแบบพม่า ตั้งอยู่ที่ ตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี อยู่เลยจากตัวอำเภอสังขละบุรีไปประมาณ 6 กิโลเมตร เป็นวัดที่สร้างแทนวัดเดิมซึ่งถูกน้ำท่วมจากการสร้างเขื่อนเขาแหลม วัดนี้ใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวอำเภอสังขละบุรีภายในวัดมีพุทธสถานที่สวยงาม ได้แก่ อุโบสถ ศาลาการเปรียญ วิหารพระหินอ่อน ศาลาหลวงพ่ออุตตมะ หอระฆัง เป็นต้น และจากวัดวังก์วิเวการามแยกไปอีก 1 กิโลเมตร จะเป็นที่ตั้งของเจดีย์แบบพุทธคยา บริเวณใกล้เจดีย์มีร้านจำหน่ายสินค้าจากพม่าหลายร้านจำพวกผ้า แป้งพม่า เครื่องไม้ ราคาย่อมเยา
ภายในวัดมีสิ่งที่น่าสนใจ ได้แก่
ศาลาหลวงพ่ออุตตมะ
ภายในมีศพหลวงพ่ออุตตมะซึ่งไม่เน่าเปื่อยบรรจุในปราสาท 9 ยอดอันสวยสดงดงาม ซึ่งมีกระจกใสเจาะด้านข้างเพื่อให้มองเห็นสรีระของหลวงพ่ออุตตมะ โดยปราสาทหลังนี้ก่อสร้างจากแรงบันดาลใจในศิลปวัฒนธรรมและความเชื่อของชาวมอญหลายกลุ่มที่อาศัยกระจายอยู่ตามจังหวัดต่างๆในประเทศไทย ใช้งบประมาณ 1.5 ล้านบาท มีเจดีย์หงส์ทองคู่เป็นสัญลักษณ์ของชาวมอญ และเจดีย์ 9 ยอดที่บรรจุศพหลวงพ่อ แสดงให้เห็นถึงความรักและเคารพที่ชาวมอญมีต่อหลวงพ่ออุตตมะ
พระพุทธรูปหินอ่อน
พระพุทธรูปหินอ่อนสีขาวขนาดใหญ่ ชาวบ้านเรียกกันว่า "หลวงพ่อขาว" เป็นพระประธานในวิหาร ทำจากหินอ่อนทั้งองค์ หน้าตักกว้าง 9 ศอก น้ำหนัก 9 ตัน ศิลปะแบบประยุกต์ หลวงพ่ออุตตมะให้ช่างมัณฑะเลย์แกะสลักเมื่อ พ.ศ. 2514 ใช้เวลา 1 ปี จึงแล้วเสร็จ โดยส่งภาพถ่ายพระพุทธชินราชเป็นตัวอย่าง ค่าจ้างเป็นทองคำหนัก 25 บาท หลังจากนั้นได้ใช้วลาอีกปีครึ่ง รอเวลาดำเนินการขนส่งผ่านเส้นทางทุรกันดาร ทั้งค่ายทหารพม่าและกะเหรี่ยง เพื่อมาประดิษฐานในเมืองไทย
หอระฆัง
รูปทรงศิลปแบบมอญ มีบันไดเดินขึ้นเพื่อชมทิวทัศน์ของทะเลสาบสังขละบุรี
เจดีย์พุทธคยาจำลอง
หลวงพ่ออุตตมะเป็นผู้คิดริเริ่มสร้างตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521 โดยจำลองมาจากเจดีย์พุทธคยาประเทศอินเดีย งบประมาณจากผู้มีจิตศรัทธาร่วมกันบริจาคเป็นเงินสด ทองคำ และวัสดุ ใช้แรงงานคนมอญชาย - หญิง ในหมู่บ้านประมาณ 400 คน ปรับพื้นที่สำหรับก่อสร้างและเผาอิฐมอญขนาด กว้าง 4 นิ้ว ยาง 8 นิ้ว หนา 3 นิ้ว จำนวน 260,000 ก้อน
พ.ศ. 2525 เริ่มสร้างเจดีย์เป็นคอนกรีตเสริมเหล็กฐานรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้าง ยาง 42 เมตร สูง 59 เมตร เสาเหล็ก 4 ทิศ จำนวน 16 ต้น ในปี พ.ศ. 2532 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมงกุฏราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบพิธีอัญเชิญ พระบรมสารีริกธาตุส่วนที่เป็นกระดูกนิ้วหัวแม่มือขวา 2 องค์ ขนาดเท่าเมล็ดข้าวสาร มีสีขาวใสอมเหลืองเป็นเงาบรรจุในผอบ 3 ชั้น ซึ่งหลวงพ่ออัญเชิญมาจากประเทศศรีลังกา และฉัตรทองคำหนัก 400 บาท ขึ้นไปประดิษฐานบนยอดเจดีย์
แหล่งที่มา : https://www.teeteawthai.com/วัดวังก์วิเวการาม-และเจดีย์พุทธคยาจำลอง
