เครื่องเบญจรงค์ เป็นเครื่องปั้นเคลือบที่เขียนลายโดยวิธีลงยา (enamel) เป็นงานที่เกิดขึ้นในประเทศจีน เมื่อปลายพุทธศตวรรษที่ ๒๐ ในรัชสมัยจักรพรรดิซวนเต๊อะ (Haüan tè ครองราชย์ พ.ศ. ๑๙๖๙-๑๙๗๘) ราชวงศ์หมิง มีการผลิตครั้งแรกในแคว้นกังไซ มณฑลเจียงซี (ที่ไทยเรียกว่ากังไส) และพัฒนาต่อมาจนเป็นที่นิยมอย่างมากในรัชสมัยจักรพรรดิเฉิงฮั่ว (Chêng Huaครองราชย์ พ.ศ. ๒๐๐๘-๒๐๓๐) การเขียนลายโดยวิธีลงยาดังกล่าว ใช้สีตั้งแต่ ๓ สีขึ้นไป มีชื่อเรียกในภาษาจีนต่างๆ กัน ส่วนที่เรียกว่า เบญจรงค์ เป็นการเรียกตามแบบไทย ในความหมายตามคำเรียกหมายถึง การเขียนลวดลายลงบนงานที่ผลิตด้วยสี ๕ สี โดยทั่วไปเป็นสีดำ สีขาว สีเหลือง สีแดง และสีเขียว (หรือสีคราม) ในรัชสมัยจักรพรรดิวั่นลี่ (Wan-li ครองราชย์ พ.ศ. ๒๑๑๖-๒๑๖๒) มีการผลิตเครื่องเคลือบแบบเบญจรงค์มากที่สุด การผลิตทำติดต่อมาถึงสมัยราชวงศ์ชิง(ปกครองประเทศจีนระหว่าง พ.ศ. ๒๑๘๗-๒๔๕๔)
ความสวยงามของเครื่องเคลือบเบญจรงค์ทำให้เป็นที่ต้องการของคนไทย จึงมีผู้สั่งทำเครื่องเคลือบชนิดนี้จากจีน โดยกำหนดรูปภาชนะเป็นแบบไทย เขียนลายเป็นตัวอย่างลงบนภาชนะแบบต่างๆ ส่งเป็นตัวอย่างให้ช่างจีนเขียนลวดลายกำหนดสีตามความนิยมของคนไทยเครื่องเคลือบเบญจรงค์ที่ทำจากจีน จึงให้ความรู้สึกในความเป็นของไทย ยิ่งกว่าเครื่องเคลือบจีนชนิดอื่นๆ แต่ช่างจีนซึ่งไม่คุ้นเคยกับลวดลายแบบไทย การเขียนจึงไม่เป็นไปตามแบบที่ต้องการแม้กระนั้นก็ยังเป็นที่นิยมของคนไทยในสมัยนั้น
เครื่องเบญจรงค์ชนิดที่มีความละเอียด มีความประณีตในการผลิต น่าจะสั่งเข้ามาเพื่อใช้ในราชสำนัก หรือเจ้านายข้าราชการชั้นสูง มักผลิตจากแหล่งจิ่งเต๋อเจิ้น ใกล้เมืองหลวงจีนเนื่องจากเป็นแหล่งผลิตที่มีชื่อเสียงและมีฝีมือดีส่วนชนิดที่รองลงมา มักสั่งทำจากแหล่งผลิตในมณฑลฝูเจี้ยนและมณฑลกวางตุ้ง
เป็นที่คาดกันว่าในช่วงที่เครื่องเคลือบแบบเบญจรงค์ เป็นที่นิยมกันในสมัยอยุธยานั้น ไทยน่าจะสั่งเครื่องเคลือบ โดยให้เคลือบรองพื้นเป็นสีขาวสีเดียว เพื่อให้ช่างไทยเขียนลวดลายตามต้องการ แล้วส่งกลับไปให้ช่างจีนตกแต่งลงยาแล้วเผาอีกครั้งหนึ่ง วิธีนี้น่าจะทำเฉพาะงานที่ต้องใช้ในราชสำนักหรือเจ้านาย หรือผู้มีสถานภาพสูงทางสังคมเท่านั้น
เครื่องเบญจรงค์อีกชนิดหนึ่งคือ เบญจรงค์พื้นดำ เริ่มทำขึ้นครั้งแรกในประเทศจีนในรัชสมัยจักรพรรดิคังซี (K'ang Hsi ครองราชย์ พ.ศ. ๒๒๐๕-๒๒๖๕) ราชวงศ์ชิง เครื่องเบญจรงค์พื้นดำ ไทยสั่งทำตามรูปแบบและลวดลายที่เคยผลิตแต่เดิมจากจีนเช่นเดียวกัน และได้รับความนิยมแพร่หลายมาก รวมทั้งเครื่องเบญจรงค์พื้นสีนวลคล้ายสีครีม ซึ่งเริ่มทำครั้งแรก ในรัชสมัยจักรพรรดิยงเจิ้ง (Yung Cheng ครองราชย์ พ.ศ. ๒๒๖๖-๒๒๗๘) ก็ได้รับความนิยม และสั่งให้ผลิตตามแบบและลวดลายไทยเข้ามาใช้ด้วย
