ภยันตรายที่ป่าไม้ได้รับ - อ่านสารานุกรมไทย

          ในประเทศที่พัฒนาแล้วภยันตรายที่ป่าไม้ได้รับส่วนใหญ่เป็นภัยธรรมชาติ เช่น แมลง โรคพืช ไฟป่า  ส่วนภัยจากมนุษย์มีไม่มากนัก เพราะประชาชนของเขารู้ถึงคุณค่า  มีความรักและความหวงแหนป่าไม้  ส่วนประเทศไทยแม้ว่าจะมีกรมป่าไม้รับผิดชอบบริหารงานด้านป่าไม้ของชาติมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๓๙ หรือย่างเข้าปีที่  ๙๐  ในปัจจุบัน  (พ.ศ. ๒๕๒๙) แล้วก็ตามแต่สถานการณ์ป่าไม้ของไทยยังคงมืดมนอยู่ คล้ายกับสถานการณ์ป่าไม้ทางทวีปยุโรปเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ ๑๕-๑๖ และสหรัฐอเมริกาเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ ๑๘-๑๙  ซึ่งเป็นยุคที่ประชาชนส่วนใหญ่มุ่งล้างผลาญป่าไม้ด้วยวิธีการต่าง  ๆ เพื่อให้มีที่ดินสำหรับเพาะปลูกและอยู่อาศัย เพื่อให้มีไม้ใช้ทำเชื้อเพลิงและก่อสร้างอาคาร  บ้านเรือน จนป่าต้องเสื่อมโทรมสูญหายไปเป็นอันมาก  ยิ่งภายหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ เมื่อประชากรได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จากจำนวน ๘  ล้านคนในปี พ.ศ. ๒๔๕๐ ไปเป็น ๑๘ ล้านคนในปี พ.ศ. ๒๔๙๐ และนับแต่นั้นมาก็ได้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ  จนปัจจุบัน (พ.ศ. ๒๕๒๙) มีจำนวนกว่า ๕๐ ล้านคน ความต้องการที่ดินและไม้ เพื่อใช้สอยและเป็นสินค้าก็ได้เพิ่มทวีขึ้นเป็นเงาตามตัว
          ภยันตรายจากมนุษย์ที่ป่าไม้ได้รับ อาจจำแนก  ออกได้ตามลำดับของความรุนแรงและความเสียหายได้  ดังนี้           ในพื้นที่ที่ใกล้เส้นทางคมนาคม  ทั้งที่เป็นที่ราบและเนินเขา เพื่อทำไร่มันสำปะหลัง ปอ ข้าวโพด ข้าวฟ่าง อ้อย และพืชเศรษฐกิจอื่น  ๆ ซึ่งลุกลามไปทั่วทุกภาคของประเทศ  โดยไม่คำนึงถึงความเหมาะสมระหว่างที่ดินกับการเพาะปลูก  แม้ภยันตรายชนิดนี้จะมีความเสียหายน้อยกว่าการทำลายป่าประเภทแรกก็ตาม  แต่ต้นไม้มีค่า  เช่น  ไม้สัก ยาง ประดู่ แดง ตะเคียนทอง ฯลฯ หลายล้านต้น  ซึ่งควรจะทำออกไปใช้ประโยชน์ ได้ถูกเผาทำลายเป็นเถ้าถ่านไปเป็นจำนวนมาก  เพราะพื้นที่ป่าส่วนใหญ่ที่ถูกบุกรุกเป็นป่าสงวนหรือเตรียมการสงวนของรัฐ  ราษฎร หรือนายทุนผู้บุกรุกป่าจึงไม่นำพาที่จะบำรุงดินให้สมบูรณ์ คงใช้การเพาะปลูกแบบสุกเอาเผากิน  ผลิตผลของพืชไร่ก็จะดีอยู่เพียง ๒ - ๓ ปีแรก ครั้นแล้ว  ก็ลดลงทั้งปริมาณและคุณภาพ ในที่สุดก็ไม่สามารถจะใช้เพาะปลูกได้อีก เพราะดินจืดหรือมีวัชพืชปกคลุมหนาแน่น  จึงไปบุกรุกโค่นเผาทำลายป่าไม้แห่งอื่นต่อไป
          การกระทำดังกล่าวนอกจาก  ทำให้ประเทศต้องสูญเสียต้นไม้มีค่า  โดยถูกเผาผลาญลงเป็นเถ้าถ่านหลายล้านต้นต่อปีแล้ว  ยังทำให้ความสมบูรณ์ของดินทั้ง  ในด้านเคมีและฟิสิกส์เสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว  เป็นอาณาบริเวณกว้างขวางขึ้นเป็นลำดับด้วย  แม้ว่าประเทศไทยจะมีรายได้จากพืชผลที่เก็บเกี่ยวได้และส่งออกไปจำหน่ายต่างประเทศปีละหลายพันล้านบาท  แต่ก็เท่ากับได้ส่งต้นทุนของดินอันล้ำค่าในรูปของ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม ออกไปปีละหลายสิบล้านตัน  เพื่อแลกกับเครื่องจักรกล รถยนต์  เครื่องสำอาง หรือแม้แต่เนื้อ  นม  เนย ในที่สุดผืนแผ่นดินไทยก็จะเหลืออยู่แต่เพียงหิน กรวด ทราย ที่ใช้เพาะปลูกไม่ได้