เอ็กซีมาไม่ใช่โรค แต่เป็นปฏิกิริยาอย่างหนึ่งของผิวหนังที่มีต่อสาเหตุบางอย่างโดยมีลักษณะเฉพาะ คือ เริ่มด้วยผิวหนังแดง เหมือนกับในผิวหนังอักเสบทั่วๆ แต่ต่อจากนั้นจะเกิดมีตุ่มพองน้ำใสๆ ซึ่งจะแตกออกมีน้ำเหลืองเยิ้มไหล และเมื่อไม่มีอะไรมาแหย่กวนอีกก็จะแห้งลงและกลายเป็นสะเก็ด จนกระทั่งสะเก็ดแห้งหลุดไปในระยะหลัง เมื่อผิวหนังจะกลับคืนสู่ลักษณะปกติ อาการสำคัญคือคัน
ลักษณะของปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นเช่นนี้เป็นลักษณะที่จะพบได้จากสาเหตุมากมายหลายประการด้วยกันโดยอาจจำแนกเป็นกลุ่มๆ ได้ดังนี้ ๑. ผื่นที่เกิดจากยา ไม่ว่าจะเป็นยารับประทาน ยาฉีด หรือโดยวิธีอื่นใด นอกจากการทาเฉพาะที่โดยไม่มีการดูดซึม
๒. ผื่นจำพวกที่เรียกว่า "id" ซึ่งเป็นผื่นที่เกิดขึ้น ณ ที่ใดที่หนึ่ง ในตำแหน่งที่ห่างไกลออกไปจากตำแหน่งที่เป็นโรคเดิมอยู่ก่อน โดยเฉพาะจากเชื้อรา การรักษาที่ไม่ถูกต้องและรุนแรงเกินไป มักจะทำให้มีการกำเริบของแผลเดิม และการกระจายของผื่นเกิดขึ้นที่ตำแหน่งอื่น
๓. เอ็กซีมาจากการดูดซึมสิ่งที่เป็นผลิตผลจากเอ็กซีมาเดิม ณ ที่ใดที่หนึ่งซึ่งไม่ใช่เชื้อรา ซึ่งบางทีเรียกกันว่า ออโทเซนซิไทเซชัน (autosensitization หรือ autoeczematization) ผื่นนั้นอาจเกิดขึ้นที่บริเวณใดก็ได้ แต่จะเป็นทั้งสองข้างของร่างกาย และมักจะกระจายไปทั่วทั้งร่างกายด้วย โดยมากจะได้ประวัติและลักษณะการกำเริบของโรคเดิม
