ด้วยพระราชทรัพย์ที่ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว กองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนเขต ๕ จึงได้จัดสร้างโรงเรียนขึ้นจนถึงปัจจุบันนี้มีจำนวน ๑๐ โรง โรงเรียนเหล่านี้ได้รับพระราชทานนามว่า “โรงเรียนเจ้าพ่อหลวงอุปถัมภ์” และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จัดสร้างอีก ๒ โรง
ในปลายพุทธศักราช ๒๕๐๗ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ได้ทรงช่วยส่งเสริมโครงการจัดตั้งโรงเรียนชาวเขาและประชาชนไกลคมนาคม ได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ และที่มี ผู้ทูลเกล้าฯ ถวายโดยเสด็จพระราชกุศล แก่กองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนเขตต่างๆ ทั่วประเทศ เพื่อนำไปจัดสร้างโรงเรียน ทรงชักชวนผู้ที่ทรงคุ้นเคยและมีฐานะดีให้ช่วยสนับสนุนด้วย การจัดตั้งโรงเรียนสำหรับชาวเขาและประชาชนไกลคมนาคมจึงได้เพิ่มจำนวนมากขึ้น ปัจจุบันนี้มีมากกว่า ๒๐๐ แห่งทั่วประเทศ
โรงเรียนชาวเขาและประชาชนไกลคมนาคมที่จัดตั้งขึ้นเป็นโรงเรียนเล็กๆ มีนักเรียนไม่กี่สิบคน ครูที่สอนเป็นตำรวจตระเวนชายแดนที่ได้รับการฝึกอบรมทางด้านการสอนจา กกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวได้ว่า โรงเรียนเล็กๆ เหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการช่วยส่งเสริมให้เยาวชนของชาติที่อาศัยอยู่ในถิ่นทุรกันดาร ได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียนอ่านออกเขียนได้ มีความรู้เกี่ยวกับชาติบ้านเมืองของตนเอง และมีความสำนึกในความเป็นไทย
หากโรงเรียนเหล่านี้โรงเรียนใดมีอาคารเรียนถาวร มีทางคมนาคมเข้าไปถึง อยู่ในพื้นที่ปลอดภัย และมีนักเรียนตั้งแต่ ๑๐๐ คน ขึ้นไปแล้ว ทางกองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนเขตที่รับผิดชอบช่วยรับผิดชอบช่วยดูแลโรงเรียนนั้น ก็จะติดต่อประสานงานกับหน่วยงานที่รับผิดชอบ การประถมศึกษา ขอให้รับมอบโอนไปดำเนินการโดยทางตำรวจตระเวนชายแดนจะมอบโอนให้ทั้งอาคารเรียน นักเรียน อุปกรณ์การเรียนการสอนและทรัพย์สนอื่นๆ ของโรงเรียน
