เมื่อแรกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ขึ้นเป็นราชธานีแห่งสยามประเทศ ในปีพุทธศักราช ๒๓๒๕ นั้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชาธิราช พระปฐมบรมมหากษัตริยาธิราชเจ้าแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชนิเวศน์มณเฑียรสถาน ตั้งเป็นพระราชวังขึ้น เป็นที่ที่พระองค์และพระราชสกุลวงศ์ ได้ประทับเป็นพระราชฐานอันสถาพรแห่งใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์มาตั้งแต่สมัยนั้นด้วย
ในพระราชวังแห่งใหญ่ที่ได้สร้างขึ้นนี้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชาธิราช ยังได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สถาปนาพระมหาอารามขึ้น ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือแห่งพระราชวัง ประดิษฐานไว้ซึ่งพระพุทธมหามณเฑียรสถานอันวิจิตรด้วยสรรพสิ่งงดงามนานา สำหรับเป็นที่สถิตพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร พระพุทธปฏิมาซึ่งรจนาด้วยแก้วมรกตอันวิเศษเป็นประธานในพระมหาอาราม อันได้รับพระราชทานนามในกาลต่อมาว่า "วัดพระศรีรัตนศาสดาราม"
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เป็นพระมหาอารามหลวงที่ได้รับการสถาปนาให้เป็นพระอารามอย่างพระพุทธาวาส ไม่เป็นที่พึงมีพระภิกษุหรือคณะสงฆ์พำนักอยู่ประจำดังเช่นในพระอารามหลวงแห่งอื่น ๆ ในบริเวณจังหวัดอันเป็นพระพุทธาวาสแห่งนี้ยังประดิษฐานไว้ด้วยศาสนสถานเป็นที่สถิตปูชนียวัตถุอันสำคัญยิ่ง เป็นที่ที่พระมหากษัตริยาธิราชเจ้าทรงนับถือ และเป็นที่เคารพสักการะสำหรับประชาชนคนไทยมาแต่อดีตกาลเป็นลำดับมา
พระพุทธมหามณเฑียรสถาน พระธรรมมหามณฑป พระมหาธาตุรัตนสถูปเจดีย์กับทั้ง บริวารสถานนานาเอนกเนื่องไปในจังหวัดวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ล้วนได้รับการสถาปนา ขึ้นด้วยการอันวิจิตรประกิดพร้อมไปด้วยศิลปะลักษณะเป็นไปตามคตินิยมในแบบอย่างทางพุทธศิลป์และวิจิตรศิลปกรรม ตามขนบนิยมอันสืบสาย "สกุลช่างชั้นสูงของไทย" ไว้อย่างเพียบพร้อม
พระมหากษัตริยาธิราชเจ้าแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ทุกพระองค์ ทรงเป็นพระราชธุระในการบูรณปฏิสังขรณ์ ซ่อมแซม สร้างเสริมและตกแต่งศาสนสถานแต่ละแห่งด้วยการทางสถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตรกรรม และประณีตศิลป์ อันวิจิตรนานาขึ้นในพระมหาอารามแห่งนี้เนื่อง ๆ กันมาโดยลำดับในแต่ละรัชกาล ทั้งนี้เพื่อธำรงรักษาไว้ซึ่งพระมหาอารามอันใหญ่ ด้วยเป็นที่สถิตพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร พระพุทธปฏิมากรสำคัญ เป็นที่ที่สมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ทรงนับถือยิ่ง และเป็นมิ่งขวัญของปวงชนชาวไทยทั่วประเทศ กับยังเป็นไปเพื่อความเป็นศรีสง่าแก่บ้านเมืองไทยเรานี้อีกโสดหนึ่งด้วย
วัดพระศรีรัตนศาสดารามได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์คราวใหญ่คราวแรก เมื่อรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่ออายุกรุงรัตนโกสินทร์ยั่งยืนยาวมาถึง ๕๐ ขวบปี กาลครั้งนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าลูกยาเธอและ พระเจ้าน้องยาเธอช่วยกันอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์ สร้างเสริมเติมแต่งพระมหาอารามนี้เพื่อการเฉลิมสมโภชพระนครที่เจริญวัฒนาขึ้นมาจนถึง ๕๐ ขวบปี อันเป็นการควรปีติยินดีประการหนึ่ง กับเป็นการประกอบพระราชกิจอันเป็นมหากุศลถวายเป็นศาสนบูชาแด่พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ปูชนียวัตถุอันสำคัญยิ่งยวดอีกประการหนึ่ง
จนกระทั่งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว วัดพระศรีรัตนศาสดารามซึ่งได้รับการสถาปนาขึ้นในเวลาใกล้เคียงกับการก่อตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ จนมาถึงรัชสมัยที่กล่าวนี้ อายุกรุงรัตนโกสินทร์ยืนยาวจะบรรจบครบ ๑๐๐ ปี ควรแก่ความยินดีที่จะให้มีการฉลองสมโภช ตามประเพณีนิยม ก็ในกาลสมัยเดียวกันนี้ วัดพระศรีรัตนศาสดารามมีอายุนานจะบรรจบครบ ๑๐๐ ปีเช่นกัน ทัพสัมภาระที่ประกอบประกิดก่อสร้างขึ้นเป็นศาสนสถานทั่วไปในพระมหาอารามก็ถดถอย หมดอายุ ไม่พอที่จะดำรงทรงสภาพต่อไปได้ก็ปรักหักพักชำรุดอยู่ทั่วไป ไม่เป็นที่พึงเป็นไป ในพระมหาอารามคู่บ้านคู่เมืองแห่งนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดเกล้าฯ ให้จัดการบูรณปฏิสังขรณ์ สร้างเสริมและตกแต่งด้วยความประณีตวิจิตรศิลป์ต่าง ๆ ให้ บริบูรณ์ถาวรงดงามดีขึ้นดังเดิม เป็นการบูรณะพระมหาอารามแห่งนี้คราวใหญ่เป็นครั้งที่สอง
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ประจวบด้วยอายุกาลของกรุงรัตนโกสินทร์ตั้งมั่นเติบกล้ามาจนบรรจบครบ๑๕๐ ปี ในปีพุทธศักราช ๒๔๗๕ เป็นโอกาสที่ทั้งทางราชการและประชาชนชาวไทยควรปีติยินดีที่จะจัดให้มีการฉลองสมโภชตามโบราณราชประเพณี ในการนี้ส่วนราชการได้คำนึงถึงธรรมเนียมอันพึงปฏิบัติมาแต่กาลคราวก่อน ๆ ในการฉลองสมโภชพระนครเป็นปฐม คือจะต้องดำเนินการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามพระมหาอารามคู่บ้านคู่เมืองถวายเป็นศาสนบูชาดังนั้นวัดพระศรีรัตนศาสดารามจึงได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์แก้ไขการชำรุดเสื่อมสภาพ ในศาสนสถานทั่วไปทั้งหมดภายในพระมหาอารามให้คืนคงดีงามให้สมกับพระมหาอารามสำคัญแห่งเดียวของชาติสืบไป การบูรณปฏิสังขรณ์ คราวนี้เป็นการคราวใหญ่ครั้งที่สาม
กาลล่วงเลยมาจนกระทั่งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช กรุงรัตนโกสินทร์ราชธานีอันกว้างใหญ่แห่งสยามประเทศ มีอายุกาลเจริญปีทวีขึ้นจะบรรจบครบ ๒๐๐ ปีในปีพุทธศักราช ๒๕๒๕ ส่วนราชการและประชาชนต่างก็เห็นพ้องต้องกันว่าเป็น โอกาสอันควรปีติยินดียิ่งที่ราชธานีอันเป็นที่ตั้งในการบริหารประเทศชาติบ้านเมือง ดำรงมั่นคง ถาวรเจริญวัฒนาอย่างยากที่สมัยใดจะเทียบเสมอได้ สมควรที่จะร่วมกันจัดการฉลองสมโภช โดยโบราณราชประเพณี อันเป็นการแสดงออกซึ่งความปีติยินดีเนื่องในการฉลองสมโภชอายุ พระนคร
ในการเตรียมงานฉลองสมโภช ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๒๕ ทางราชการได้คำนึงถึงโบราณราชประเพณีว่าการจัดการฉลองกรุงรัตนโกสินทร์แต่อดีตกาล แต่ละคราวนั้น ได้มีการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามขึ้นให้ใหม่หมดจนสวยงาม เพื่อถวายเป็นศาสนบูชาแด่พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรเป็นคราวใหญ่ทุกครั้งเช่นกัน ในโอกาสที่ทางราชการดำริจัดงานฉลองสมโภช ๒๐๐ ปีกรุงรัตนโกสินทร์นี้ ควรที่จะได้ดำเนิน การบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามถวายเป็นศาสนบูชาตามโบราณราชประเพณี ดังที่พึงถือปฏิบัติเป็นธรรมเนียมอันดียิ่งประการ หนึ่ง กับยังจะเป็นโอกาสในการที่จะอนุรักษ์ ศิลปะสมบัติในด้านพุทธสถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตรกรรม และประณีตศิลป์ต่าง ๆ อัน เป็นแบบแผนทางการช่างศิลปะไทยชั้นสูง ซึ่งตกทอดมาแต่อดีตให้ดำรงอยู่เป็นที่ควรเชิดชู สำหรับบ้านเมืองสืบไป
การดำเนินงานบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในโอกาสฉลองสมโภช ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์ คราวนี้จัดเป็นงานใหญ่ ทางราชการได้จัดตั้งคณะกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิในด้านศิลปกรรมไทยสาขาต่าง ๆ เพื่ออำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์ วัดพระศรีรัตนศาสดารามแต่เนิ่น ๆ ตั้งแต่ ปีพุทธศักราช ๒๕๑๙ มีเวลาทำการบูรณปฏิสังขรณ์ให้สำเร็จเสร็จทันงานฉลองสมโภชพระนครนานถึง ๕ ปี
การบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามคราวใหญ่ ๆ ซึ่งดำเนินการให้สำเร็จเพื่อร่วมในการฉลองสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์แต่ละครั้ง ๆ ในอดีตนั้น พระบาทสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้า ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯแต่งตั้งพระเจ้าลูกยาเธอบ้าง พระเจ้าน้องยาเธอบ้าง ให้ดำรงตำแหน่งแม่กอง นายด้าน อำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์พระมหาอารามให้สำเร็จ ลุล่วงเรียบร้อยทันการฉลองสมโภชพระนครทุกครั้งทุกคราว ซึ่งถือเป็นธรรมเนียมตามโบราณราชประเพณีดังนี้มาโดยลำดับ
ในโอกาสดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม คราวฉลองสมโภช ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์คราวนี้ คณะกรรมการอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ตระหนักในธรรมเนียมตามโบราณราชประเพณีดังกล่าวประการหนึ่ง กับในส่วนการพิจารณาการดำเนินงานบูรณปฏิสังขรณ์ย่อมจะต้องดำเนินการอนุรักษ์ศิลปะสมบัติในด้านศิลปกรรมมิให้ผิดแผกแปลกไปจากแบบแผนดั้งเดิม ซึ่งเป็นการประณีตละเอียดอ่อนเป็นปัญหาที่ต้องการการวินิจฉัยด้วยความลุ่มลึกและรอบรู้ในศิลป์และศาสตร์ทางศิลปกรรมไทยโดยผู้ทรงวุฒิเป็นเอตทัคคะในศิลปวิทยาเพื่อการชี้แนะวินิจฉัยให้คณะกรรมการสามารถขจัดปัญหาและดำเนินงานลุล่วงไปได้อีกประการ หนึ่งเป็นสำคัญ
โดยเหตุดังกล่าว คณะกรรมการอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามจึงได้นำความขึ้นกราบบังคมทูลแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเพื่อขอรับพระมหากรุณาธิคุณและพระบรมราชานุญาตโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นประธานกรรมการอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และยังในส่วนพระบรมมหาราชวังอีกด้วยด้วยเดชะพระบารมีปกเกล้าปกกระหม่อมและพระมหากรุณาธิคุณอันล้นพ้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี รับอัญเชิญเสด็จเป็นแม่กองบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวังดังความปรากฏในคำกราบบังคมทูลรายงานการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตน ศาสดารามและพระบรมมหาราชวัง ตอนหนึ่งว่า
"ครั้งถึงปลายปีพุทธศักราช ๒๕๒๓ ใกล้เวลาที่จะมีการสมโภชพระนคร จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม แต่งตั้งให้ข้าพระพุทธเจ้า เป็นประธานกรรมการอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวัง ฉลองพระเดชพระคุณคิดการดำเนินการให้แล้วเสร็จบริบูรณ์ทันการกำหนดสมโภชพระนครให้จงได้"
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ทรงรับพระราชภารกิจด้วยความเอาพระทัยใส่ ได้เสด็จมาทรงเป็นประธานในที่ประชุมคณะกรรมการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามเป็นประจำ เพื่อการกำหนดแผนงานบูรณะ การจัดหาทุนมาเพิ่มเติมงบประมาณในการใช้จ่าย ทรงพระราชทานพระราชวินิจฉัย และชี้นำการแก้ปัญหาในการบูรณปฏิสังขรณ์ที่นอกเหนือไปจากการเสริมสร้างความมั่นคงแข็งแรงสวยงามแล้ว ยังจะต้องอนุรักษ์แบบแผนศิลปกรรมแบบประเพณีไทยไว้มีให้เปลี่ยนแปลงเป็นอื่นอีกด้วย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงกำกับตรวจตราการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามด้วยพระองค์เองเป็นประจำโดยเฉพาะในเวลาเย็นที่ทรงว่างจากพระราชภารกิจประจำวันด้านอื่น ๆ แล้ว ยังไม่แต่ในยามปรกติเท่านั้น โอกาสใดที่เกิดมีปัญหาในการบูรณปฏิสังขรณ์ซึ่งนายด้านทำการซ่อมคณะกรรมการการบูรณะไม่อาจแก้ปัญหาในการดำเนินงาน ทั้งในทางกำหนดหรือตกลงทางรูปแบบศิลปะไทย หรือวิธีการอนุรักษ์ให้ดำเนินไปได้ก็ดี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ก็ทรงพระกรุณาเสด็จมาพระราชทานพระราชวินิจฉัยด้วยพระปรีชาสามารถ และสุขุมคัมภีรภาพยิ่งในศิลป์และศาสตร์แห่งศิลปวิทยาดังจะเห็นได้จากบันทึกความทรงจำในการบูรณะวัดพระแก้ว ของ ดร. สุวิชญ์ รัศมิภูติ รองอธิบดี กรมศิลปากร (ปัจจุบันดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมศิลปากร) ตอนหนึ่งว่า
"สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จมาเป็นองค์ประธานฯ งานจึงลุล่วงมาด้วยดี ที่ว่าด้วยดีหมายความว่าสามารถฟันฝ่าอุปสรรคจนเสร็จตามกำหนด ทั้งนี้ถ้าไม่ได้พระบารมีของพระองค์ท่านเป็นที่พึ่งพระองค์ท่านทรงวินิจฉัย ตัดสินพระทัยเด็ดขาดไม่มีใครกล้าอุทธรณ์ฎีกา งานจึงเริ่มดำเนินมา ด้วยดี"
การบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตน ศาสดารามเมื่อครางฉลองสมโภช ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์ คณะกรรมการอำนวยการปฏิสังขรณ์ได้ตระหนักเป็นอย่างดีว่า พระมหาอารามและพระบรมมหาราชวังนั้น พระมหากษัตริยาธิราชเจ้าแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ทุกรัชกาลได้ทรงสร้างสิ่งก่อสร้างอันจำเป็นจนครบถ้วนและงานสมบูรณ์พร้อมอยู่แล้ว
การบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวังในครั้งนี้ นับเป็นการบูรณะครั้งใหญ่เป็นครั้งที่ ๔ นับแต่ได้สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ขึ้นเป็นราชธานีแห่งสยามประเทศ การบูรณะได้กระทำโดยมุ่งผดุงรักษาแบบแผนของการช่างและแบบอย่างศิลปะประเพณีไทยร่วมกับวิทยาการสมัยใหม่ โดยเฉพาะเรื่องของการเสริมสร้างความมั่นคงแข็งแรงเพื่อการธำรงรักษาให้เป็นศรีสง่าอยู่คู่กรุงรัตนโกสินทร์ เป็นเกียรติยศในแผ่นดินสืบไป
การบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามแล้วเสร็จสำเร็จทันการฉลองสมโภช ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์นี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้กราบบังคมทูลรายงานการบูรณะ ตอนหนึ่งว่า "กรมศิลปากร" ตลอดจนผู้มีหน้าที่รับผิดชอบดำเนินการ และเหล่าช่างนายด้านทำการ ได้ลงมือปฏิสังขรณ์ตามโครงการแต่เดือน ๙ ปีมะเส็งนพศก จุลศักราช ๑๓๓๙ ตรงกับพุทธศักราช ๒๕๒๐ สืบมาจนถึงวันขึ้น ๗ ค่ำ เดือน ๕ ปีจอจุลศักราช ๑๓๔๓ ตรงกับพุทธศักราช ๒๕๒๕ ประมวลเวลาที่เหล่าช่างและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายได้ทำการมาด้วยความวิริยะอุตสาหะยิ่งเป็นเวลาถึงกว่า ๔ ปี สิ้นเงิน ๓๕๐ ล้านบาทการแล้วเสร็จทุกสิ่งสรรพสมดังพระราชประสงค์ ทุกประการ"
พระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่และสำคัญที่สุดในการอนุรักษ์มรดกของชาติ ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเห็นจะไม่มีการใดยิ่งใหญ่และสำคัญเท่ากับทรงได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นแม่กองงานบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมราชวัง ซึ่งทรงเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าหญิงพระองค์แรกแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ทรงเป็นแม่กองอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวัง ซึ่งอดีตกาลนั้น แม่กองอำนวยการบูรณปฏิสังขรณ์ ล้วนแต่เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ พระเจ้าน้องยาเธอที่เป็นชายทั้งสิ้น
วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวังได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ให้คืนคง สภาพมั่นคงแข็งแรง สามารถผดุงรักษาแบบแผนทางการช่าง และรูปลักษณะทางศิลปะ ประเพณีไทย งานสรรพสมบูรณ์พร้อมอยู่ในโอกาสฉลองสมโภช ๒๐๐ ปีกรุงรัตนโกสินทร์เป็นศรีสง่าแก่บ้านเมืองดังเห็นอยู่ในปัจจุบันนี้ก็เนื่องด้วยพระบารมีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับพระราชภารกิจเอาพระทัยใส่ในการกำกับดูแลอย่างขะมักเขม้น โดยไม่ทรงเห็นแก่ความเหนื่อยยาก
บ่อยครั้งที่พสกนิกรได้รับทราบจากสื่อมวลชนว่า เมื่อทรงว่างจากพระราชภารกิจประจำวันในเวลาเย็น ได้เสด็จเป็นการส่วนพระองค์ไปทรงตรวจตราการบูรณปฏิสังขรณ์ วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวังคราวละนาน ๆ ซึ่งเป็นที่ชื่นชมโสมนัสในพระวิริยะอุตสาหะและพระราชศรัทธาเป็นที่ยิ่ง สมดังที่ทรงเป็นพระผู้ทรงพระราชูปถัมภกมรดกศิลปกรรมไทยโดยแท้
(ดูเพิ่มเติมจากเรื่อง กรุงเทพมหานคร เล่ม ๒ การศาสนา เล่ม ๔ ประติมากรรมไทย เล่ม ๑๔ พระราชวังในกรุงเทพมหานคร เล่ม ๑๔)
