ส่วนต่าง ๆ ของพืชชั้นสูงทั่วไป อาจแบ่งออกได้เป็น ๒ ส่วน คือ
ได้แก่ ดอก พืชจะออกดอกเมื่ออายุอยู่ในวัยที่เหมาะสมกับการผสมพันธุ์หรือแพร่พันธุ์ เช่น ข้าวเจ้าจะออกดอกเมื่ออายุประมาณ ๔๐-๖๐ วัน และมะม่วงแก้วจะออกดอกเมื่ออายุประมาณ ๓ ปี เป็นต้น
ดอกของพืช แบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดังนี้
ก. ดอกปกติ ได้แก่ดอกที่มีองค์ประกอบของดอกครบปกติ องค์ประกอบเหล่านี้ เช่น กลีบดอก กลีบเลี้ยง เกสรตัวผู้ เกสรตัวเมีย
ข. ดอกไม่ปกติ ได้แก่ดอกที่มีองค์ประกอบมากกว่าหนึ่งอย่างขาดไป เช่น ขาดเกสรตัวผู้ หรือขาดกลีบดอก เป็นต้น
นอกจากแบ่งประเภทของดอกจากลักษณะขององค์ประกอบแล้ว ยังอาจแบ่งออกตามลักษณะของเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียได้ดังนี้ คือ
ก. ดอกสมบูรณ์เพศ ได้แก่ดอกที่มีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน เช่น ดอกข้าวเจ้า ข้าวฟ่าง ฝ้าย ถั่วเหลือง และยาสูบ เป็นต้น
ข. ดอกเพศไม่สมบูรณ์ ได้แก่ดอกที่มีเกสรตัวผู้หรือเกสรตัวเมียหายไป ดอกที่ไม่มีเกสรตัวผู้เรียกว่า "ดอกตัวเมีย" และดอกที่ไม่มีเกสรตัวเมีย เรียกว่า "ดอกตัวผู้" และพืชที่มีดอกตัวผู้และดอกตัวเมียแยกกันแต่อยู่ในต้นเดียวกัน เช่น ข้าวโพด ละหุ่ง มะพร้าว เป็นต้น เรียกว่า "พืชบ้านเดียว" ส่วนพืชที่มีดอกตัวผู้และดอกตัวเมียแยกกันและอยู่แยกต้นกัน เราเรียกพืชนั้นว่า "พืชสองบ้าน" พืชเหล่านี้ เช่น มะละกอ หม่อน ปาล์มน้ำมัน เป็นต้น
