เทียนอบ - ถามตอบที่ Sanook! Guru

                  คุณมิ้นต์คงหมายถึง กลิ่นเทียนอบ ซึ่งคนไทยแต่โบร่ำโบราณใช้อบขนมต่าง ๆ มีขนมขี้หนู ขนมข้าวตู เป็นอาทิ ให้เกิดกลิ่นหอมชวนรับประทาน บางครั้งก็อบน้ำกะทิ น้ำเชื่อม และน้ำที่ใส่ในข้าวแช่ เทียนอบมิได้ใช้อบเฉพาะของกินเท่านั้น หากยังใช้อบของใช้ต่าง ๆ ด้วย เช่น ใช้รมอบหีบร่ำให้หอมสำหรับร่ำผ้าสไบ ผ้าห่ม แพรเพลาะ ฯลฯ ใช้รมอบเครื่องประทิ่นต่าง ๆ เช่น แป้งร่ำ น้ำอบไทย ขี้ผึ้งสีปาก ฯลฯ ใช้รมอบของชำร่วยประเภทบุหงาแห้ง บุหงาสด ผ้าเช็ดหน้าพับเป็นรูปสัตว์ต่าง ๆ ฯลฯ                   อาจารย์จุลทัศน์ พยาฆรานนท์ อธิบายวิธีทำเทียนอบไว้ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคกลาง ฉบับต้นแบบ ดังนี้เทียนอบคือเทียนชนิดหนึ่งที่ทำด้วยขี้ผึ้ง ไขสัตว์บางชนิดผสมกับเครื่องหอมต่าง ๆ เช่น กำยาน ชะลูดป่น จันทน์เทศ ผิวมะกรูด น้ำมันจันทน์ เป็นต้น นำมาผสมให้เข้ากับเนื้อขี้ผึ้งซึ่งจะฟั่นทำเป็นเทียนอบ                   การทำเทียนอบขึ้นเป็นเล่มสำหรับจุดให้เกิดควันหอมนั้น เริ่มต้นด้วยการทำไส้เทียนเตรียมขึ้นไว้ก่อน ไส้เทียนทำด้วยด้ายดิบหรือด้ายดิบฟอก นำมาชักน้ำเปล่าให้สะอาดเสียครั้งหนึ่งก่อนตากให้แห้งแล้วเอาลงซักในน้ำมะกรูดเพื่อฆ่ากลิ่นสาบของเส้นด้ายแล้วตากแดดจนแห้ง   ต่อจากนั้นจึงนำด้ายมาจับเรียงรวมเข้าด้วยกันทำเป็นไส้เทียน ขนาดโตเท่าแท่งดินสอ ยาวประมาณ๑ คืบ เอาเข้าอบด้วยควันกำยานให้หอมไว้หนหนึ่ง                   ขั้นตอนต่อมา คือการหุงขี้ผึ้งกับไขสัตว์บางชนิดให้เข้ากันสำหรับเป็นเนื้อเทียน ใช้ฟั่นหุ้มไส้เทียน ขั้นตอนนี้เริ่มที่เอาขี้ผึ้งมาฝานให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ บาง ๆ ไขสัตว์ที่เป็นก้อนแข็งก็ฝานให้เป็นชิ้นย่อย ๆ ด้วย เอาของทั้งสองสิ่งนี้ใส่ลงในภาชนะเคลือบตั้งไฟอ่อน ๆ หุงไปจนกระทั่งขี้ผึ้งและไขสัตว์ละลายปนเข้าด้วยกันจึงเอาลงพักไว้ให้เนื้อขี้ผึ้งเย็น                   ขั้นตอนถัดมา ขุดเนื้อขี้ผึ้งที่หุงแล้วขึ้นมาปั้นให้เป็นก้อนกลมขนาดเท่าหัวแม่มือ บี้ขี้ผึ้งให้แบน และทำให้บางมาก ๆ ตักเครื่องหอมต่าง ๆ ซึ่งป่นให้เป็นผงเตรียมล่วงหน้าไว้แล้วใส่ลงในแผ่นขี้ผึ้ง รวบขี้ผึ้งกลับเข้าให้เป็นก้อน บีบบี้และนวดให้เครื่องหอมเข้ากับขี้ผึ้งเป็นเนื้อเดียวกัน ทำเช่นนี้เป็นลำดับไปจนกระทั่งหมดขี้ผึ้งที่หุงไว้ ขั้นตอนดังกล่าวนี้ผู้ใหญ่มักจะเกณฑ์ลูกหลานผู้หญิงในบ้านมาช่วยกันนวดขี้ผึ้งให้เข้ากับเครื่องหอม แล้วปั้นเป็นก้อนเตรียมไว้ไห้ผู้ใหญ่ฟั่นทำเป็นเล่มเทียนต่อไป                   เมื่อผสมเครื่องหอมกับขี้ผึ้งนวดให้เข้ากันได้จำนวนมากพอต้องการแล้ว ก็ถึงขั้นตอนฟั่นทำเป็นเล่มเทียนต่อไป โดยเอาขี้ผึ้งมารวมกันเข้า บีบนวดให้เป็นเนื้อเดียวกัน ถ้าขี้ผึ้งจับตัวแข็งก็อังไฟเป็นระยะ ๆ ไป แล้วคลึงปั้นให้เป็นแท่งกลม ๆ ยาวประมาณคืบหนึ่ง บีบแท่งขี้ผึ้งให้แผ่ออกตลอดความยาว ให้หน้ากว้างสัก ๑ นิ้ว เอาขึ้นอังไฟให้ขี้ผึ้งอ่อนตัว จึงนำด้ายไส้เทียนที่ทำเตรียมไว้มาวางลงตามยาวแผ่นขี้ผึ้ง ด้ายไส้เทียนนี้บางคนจะใช้น้ำมันจันทน์แตะแต้ม แล้วรูดให้น้ำมันติดทั่วไส้เทียนเพื่อให้หอมยิ่งขึ้น เมื่อวางด้ายไส้เทียนลงแล้วจึงบีบริมขี้ผึ้งทั้งสองข้างเข้าหากัน หุ้มต้ายไส้เทียนให้มิด ใช้มือกำบีบให้ทั่วเล่มเทียนเพื่อให้ผึ้งจับไส้เทียนแน่น นำมาคลึงบนกระดานหน้าเรียบให้เป็นแท่งกลมเท่ากันทั้งแท่ง ผิวเรียบขึ้นมัน ควั่นขี้ผึ้งตรงหัวและท้ายเล่มออกทิ้งเสียบ้าง เพื่อเปิดไส้เทียนให้ยื่นยาวออกมาพอจุดไฟได้ จากนั้นขดเล่มเทียนให้เป็นรูปวงกลม จัดปลายทั้งสองข้างไขว้กัน ดัดปลายให้ตั้งขึ้นเล็กน้อยเพื่อให้สะดวกเมื่อจะจุดใช้งาน ปลายด้ายไส้เทียนอบนี้มักจะตัดให้เรียบเสมอกัน “ ข้อมูลสนับสนุนจากหนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี ”